Toelichting Kennismodel Begrippen
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Inleiding[bewerken | brontekst bewerken]
Het hieronder opgestelde kennismodel ondersteunt de NL-SBB standaard. Daarnaast zijn er uitbreidingen mbt extra eigenschappen voor NL-SBB-elementen en aanvullende elementen om te voldoen aan de wensen van gebruikers, b.v. Kadaster, Kennisnet en ICTU. In het onderstaande overzicht wordt aangegeven hoe de NL-SBB-standaard in het kennismodel is geïmplementeerd en welke uitbreidingen er hebben plaatsgevonden
In de onderstaande tabellen wordt per elementtype getoond welke eigenschappen overeenkomen (groen) en welke eigenschappen zijn geïmplementeerd als relaties (blauw).De uitbreidingen zijn zonder een gekleurde achtergrond weergegeven.
Overzicht Elementen en Eigenschappen[bewerken | brontekst bewerken]
Hieronder staan de overeenkomsten en verschillen afgebeeld tussen het NL-SBB-model en het Kennismodel Begrippen zoals we dat willen gaan gebruiken in de NORA-familie. De overeenkomsten zijn met kleuren aangeduid:
- Groen: Eigenschap (NL-SBB)
- Blauw: Relatie (NL-SBB)
- Geel: Uitbreiding op NL-SBB
Begrippenkader[bewerken | brontekst bewerken]
| Voorkeursterm | Begrippenkader |
|---|---|
| Verwijzing | skos:ConceptScheme |
| Definitie | Een begrippenkader is een verzameling van begrippen die in een bepaalde context relevant zijn. |
| Toelichting | Een begrippenkader kan worden gedefinieerd om begrippen uit verschillende bronnen op te nemen. Begrippenkaders bieden een manier om kennis te ordenen voor het later kunnen ophalen. Ze worden gebruikt in indexeringsschema's, koppen, thesauri, taxonomieën en andere kennisorganisatiesystemen. Begrippenkaders verplichten het gebruik van vooraf gedefinieerde, geautoriseerde termen die zijn geselecteerd door de ontwerpers ervan, in tegenstelling tot natuurlijke taalvocabulaires,die een dergelijke beperking niet hebben. |
| NL_SBB DEFINITIE | KENNISMODEL BEGRIPPEN | Opmerking | |||||
| Conceptueel element | Kardinaliteit | Type | Opmerking | Eigenschappen | Verwijst naar | ||
| naam | 1..* | Tekst | Naam | rdfs:label (rdfs | RDF Schema) | |||
| uitleg | 0..* | Tekst | Uitleg | rdfs:comment (rdfs | RDF Schema) | |||
| Relaties | Verwijst naar | Element | |||||
| heeft topbegrip | 0..* | begrip | Heeft topbegrip | skos:hasTopConcept (skos | Simple Knowledge Organization System (SKOS)) | Begrip | ||
| Heeft bron | dct:source (dct | dct) | Brondocument |
Collectie[bewerken | brontekst bewerken]
| Voorkeursterm | Collectie |
|---|---|
| Verwijzing | skos:Collection |
| Definitie | Een collectie is een verzameling van begrippen die voor een bepaalde situatie betekenisvol bij elkaar passen. |
| Toelichting | Met betekenisvol wordt bedoeld dat de begrippen op een bepaalde manier met elkaar samenhangen. Een collectie betreft vaak een deel van de begrippen uit één begrippenkader, maar kan ook begrippen bevatten die afkomstig zijn uit meerdere begrippenkaders. |
| NL_SBB DEFINITIE | KENNISMODEL BEGRIPPEN | Opmerking | |||||
| Conceptueel element | Kardinaliteit | Type | Opmerking | Eigenschappen | Verwijst naar | ||
| naam | 1..* | Tekst | Naam | rdfs:label (rdfs | RDF Schema) | |||
| uitleg | 0..* | Tekst | Uitleg | rdfs:comment (rdfs | RDF Schema) | |||
| Relaties | Verwijst naar | Element | |||||
| bevat | 0..* | begrip of collectie | Bevat | skos:member (skos | Simple Knowledge Organization System (SKOS)) | Begrip, Collectie | ||
| Is gerelateerd aan | skos:related (skos | Simple Knowledge Organization System (SKOS)) |
Begrip[bewerken | brontekst bewerken]
| Voorkeursterm | Begrip |
|---|---|
| Verwijzing | skos:Concept |
| Definitie | Een begrip is een eenheid van denken - idee, betekenis of categorisering. |
| Toelichting | De belangrijkste toepassing voor een begrippenkader is het ophalen van informatie, waarbij het doel is om naar begrippen te zoeken. Begrippen worden weergegeven door termen. Elke term in een thesaurus moet een enkel begrip (of denkeenheid) vertegenwoordigen. Begrippen kunnen variëren van eenvoudig (bijv. katten) tot zeer complex (bijv. rassendiscriminatie onder etnische minderheden). Samengestelde termen of zinsdelen zijn over het algemeen nodig om de meer complexe begrippen uit te drukken. |
Brondocument[bewerken | brontekst bewerken]
| Voorkeursterm | Brondocument |
|---|---|
| Verwijzing | dct:BibliographicResource |
| Definitie | Een brondocument is een document of resource op het web waaruit de betekenis van een begrip is afgeleid. |
| Toelichting | De bron kan een geschreven bron zijn of een resource op het web. Aanbevolen best practice is om de bron te beschrijven door middel van een tekenreeks die voldoet aan een formeel identificatiesysteem. Bij een resource op het web is ook de uri van die bron relevant. Om zowel naar een geschreven bron als naar een bron op het web (vaak zonder gestandaardiseerde beschrijving) te verwijzen wordt een hulp-resource gedefinieerd, die zowel een gestandaardiseerde beschrijving als een verwijzing naar de eigenlijke bron bevat. |
| NL_SBB DEFINITIE | KENNISMODEL BEGRIPPEN | Opmerking | |||||
| Conceptueel element | Kardinaliteit | Type | Opmerking | Eigenschappen | Verwijst naar | ||
| naam | 1..* | Tekst | Naam | rdfs:label (rdfs | RDF Schema) | |||
| uitleg | 0..* | Tekst | Uitleg | rdfs:comment (rdfs | RDF Schema) | |||
| url | 0..* | Url | URL | ||||
| citeertitel | 0..* | Tekst | Citeertitel | dct:bibliographicCitation (dct | dct) | |||
| Relaties | Verwijst naar | Element | |||||
| soort bron | 0..* | begrip | Soort bron | dct:type (dct | dct) | Begrip |