Review van 12 november 2024
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Dit zijn de resultaten van de review n.a.v. Gebruikersraad van 11 februari en de voorgestelde begrippen die ter review worden aangeboden.
Ingediende reviewcommentaar met reactie Expertgroep[bewerken | brontekst bewerken]
Stedin, Sefanja Severin, Enterprise Data Architect
| Begrip | Definitie | Commentaar Stedin | REACTIE EXPERTGROEP |
| incident | Een (dreigende) afwijking van het overeengekomen dienstniveau. | Generieke term met specifieke definitie.
|
Reactie: Punt 3 klopt. De begrippenlijst bestaat in de context van de dienstverleningstaak van de overheid. Bij alle begrippen is dienstverlening dus de context. |
| it-infrastructuurlaag | De laag binnen het NORA-vijflaagsmodel voor de specificatie van de architectuur van de IT-infrastructuur. | Correcte spelling is IT, niet it (woordenlijst.org) | Aangepast |
| kernwaarde | Fundamentele overtuiging van een natuurlijk persoon of een organisatie, gebaseerd op maatschappelijke waarden. | Ietwat circulair.
Voorstel: Een fundamenteel principe dat richting geeft aan gedrag en beslissingen van een persoon of organisatie. |
Reactie: Een principe is per definitie 'fundamenteel'. Een kernwaarde leidt tot de keuze van principes. De definitie wordt daarom niet aangepast. De definitie van 'principe' hebben we wel aangepast door daar het woord overtuiging uit weg te laten om de verwarring met kernwaarde (ook een overtuiging) te voorkomen. |
| keten | Een samenwerkingsverband tussen organisaties die, naast hun eigen doelstellingen, een of meer gemeenschappelijke doelstellingen nastreven. | Alles dat in de definitie volgt op 'samenwerkingsverband' geldt voor elk samenwerkingsverband, maar toch is niet elk samenwerkingsverband een keten.
Voorstel: Een reeks van samenwerkende organisaties die gezamenlijk producten of diensten ontwikkelen, produceren en leveren aan de eindgebruiker. |
Reactie: Keten is eigenlijk een verkorting van allerlei 'ketenwoorden' zoals ketenarchitectuur, onderwijsketen, samenwerkingsketen, samenwerking in de keten, waardeketen, procesketen. Ook samenwerkingsverbanden zoals 'netwerken' en ecosystemen' worden daarbij meestal bij inbegrepen. Het is om die reden beter om het woord 'keten' in bepaalde contexten te gebruiken als je echt 'keten' bedoelt.
Voorstel om keten te vervangen door samenwerkingsverband, en dan klopt het beter. De specifieke gedaante 'keten' kan dan als alternatief begrip worden gepositioneerd, naast de andere gedaanten die hier worden beoogd. Voorkeursterm: Samenwerkingsverband Definitie: Groep organisaties die, naast hun eigen doelen, een of meer gemeenschappelijke doelen nastreven. Toelichting: benoemen van de verschillende samenwerkingsverbanden Alternatieve termen: keten, ecosysteem, netwerk |
| klantreis | De acties van een gebruiker en de interacties tussen een gebruiker en een dienstverlener bij het afnemen van een dienst. | Merk en product ontbreken.
Voorstel: Alle directe en indirecte contactpunten tussen een gebruiker en een merk, product of dienst. |
Reactie: Het product van een dienstverlener is een dienst. Dus kunnen we 'product' en 'dienst' niet naast elkaar gebruiken: het is een contaminatie. De traditionele betekenis van het begrip 'product' (in de tijd dat Porter's visie op de economie hoogtij vierde) was altijd al meer op 'goederen' gericht. In de NORA-definitie van 'dienst' komen die goederen expliciet voor in de voorzieningen die deel uitmaken van de dienst. In die zin zijn deze 'producten' dus onderdeel ván de dienst. het begrip 'merk' kan geen rol spelen, omdat dat geen rol mag spelen in de context van overheidsdienstverlening. 'Merk' wordt wel gebruikt in de praktische uitwerking van voorbeelden van commerciële klantreizen, maar een overheid heeft geen merk. De klantreis beperkt zich daarom in algemene zin tot de door de gebruiker ervaren interacties met de uitvoering van de dienstverlening (de waardeketen, oftewel workflow), plus de eigen handelingen de gebruiker. |
| profiel | Een combinatie van taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden die een organisatie aan een persoon kan toekennen. | Generieke term met specifieke definitie.
Voorstel: functieprofiel. |
Reactie: Het begrip 'functie' in de betekenis van 'aanstelling'/'job' is uit de begrippenlijst verwijderd: 'functie' is enkelvoudig gedefinieerd als de beoogde werking van iets (de functionaliteit). Het begrip 'profiel' is uitsluitend gekoppeld aan natuurlijke personen. In dat begrip 'profiel' is een vrijheid van inrichting aan de gebruiker overgelaten: kies je voor een meer algemene toekenning van taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden (TBV) in de vorm van het concept 'rol', dan kan dat, maar kies je voor een statischer toekenning van TBV in de vorm een 'aanstellingsbeschrijving', dan kan dat ook. Het verzamelbegrip 'profiel' maakt het daarom mogelijk om weg te blijven bij de zich al jaren voortslepende discussie in het vakgebied HRM tussen voorstanders van een rol-interpretatie en voorstanders van een meer rigide aanstellingsbeschrijving. Het voorstel om het begrip 'profiel' te vervangen door 'functieprofiel' zou dus enkel tot meer verwarring leiden en kan daarom moet worden opgevolgd. |
| waardestroom | De verzameling van handelingen die nodig zijn om een dienst te leveren. | Product ontbreekt. Daarnaast: in een waardestroom gaat het niet om het product of de dienst zelf maar om de waarde die het representeert voor de gebruiker.
Voorstel: Een reeks samenhangende activiteiten die waarde creëren voor de gebruiker. |
Reactie: Het product van een dienstverlener is een dienst. Dus kunnen we 'product' en 'dienst' niet naast elkaar gebruiken, het is een contaminatie (zie ook de reactie bij 'klantreis'). Een waardestroom beschrijft een workflow (werkstroom), en dan met een nadrukkelijk omschrijving van de waarde die in die workflow en in elke stap wordt gerealiseerd. Datzelfde kan worden gedaan in de beschrijving in de vorm van de workflow, de procedure-uitwerking daarvan, of de werkinstructie-uitwerking daarvan. Een waardestroom is in die zin dus niets anders dan de beschrijving van noodzakelijk werkzaamheden bij de levering van een dienst, zoals dat ook in de workflow wordt gedaan dan wel al mogelijk was/is. Het voorstel voor aanpassing kan daarom alleen worden verwerkt in de toelichting op de definitie, door daarin te benadrukken dat (in ieder geval) de waarde-formulering in de beschrijving aandacht krijgt. |
Ministerie van OCW, Bram Gakeer[bewerken | brontekst bewerken]
... akkoord met alle begrippen. Edustandaard is volledig aangehaakt.
Forum Standaardisatie, Han Zuidweg[bewerken | brontekst bewerken]
Zie: https://nora-begrippen.wikixl.nl/index.php?title=Speciaal:SmartComments&author=Hzuidweg
| Status | Auteur | Opmerkingtekst | Reacties | Datum en tijd | Gewijzigd door | Gewijzigd op | Pagina |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| open | Hzuidweg | In de sessie van 4/11/2024 over het NORA Vijflaagmodel maakte een aantal deelnemers de opmerking dat de term 'lagen' de lading niet goed dekt omdat er geen relatie van hiërarchie of verfijning is tussen wat de we 'lagen' noemen. De term 'views' werd toen voorgesteld als wellicht accuratere term. Is deze overweging meegenomen in de voorgestelde definitie van de termen 'informatielaag' en 'vijflaagsmodel'? De aanvullende informatie en metadata van dit begrip is onvolledig. Wordt deze nog aangevuld? En wordt die aanvulling dan ook volgens het beheerproces weer in review gezet? | Reactie: We blijven voorlopig 'lagen' gebruiken. Aanvulling is wel dat we een 'basisarchitectuur'-view hebben met daarin zogenaamde 'Basisbegrippen', waarin begrippen worden opgenomen die lagen-overstijgend zijn, of dermate cruciaal zijn dat ze als 'basisbegrip' worden gekenmerkt. | 2024-11-22 15:16:27 | Hzuidweg | 2024-11-22 15:16:27 | Review van 12 november 2024 |
| completed | Hzuidweg | Volgens de definitie van 'object' en de toelichting die hier gegeven wordt, kan een identiteit zowel betrekking hebben op een persoon als een niet-levende entiteit. Hebben jullie een bewuste keuze gemaakt om af te wijken van Nederlandse en Engelse woordenboekdefinities, die het begrip 'identiteit' alleen op personen betrekken? De aanvullende informatie en metadata van dit begrip is onvolledig. Wordt deze nog aangevuld? En wordt die aanvulling dan ook volgens het beheerproces weer in review gezet? | Reactie: Dit is een heel bewuste keuze, omdat identiteit niet voorbehouden is aan personen maar ook aan apparaten en organisaties. Zie ook de Begrippenview objecten. Status wordt 'vastgesteld' | 2024-11-22 15:29:46 | ToineSchijvenaars | 2024-12-04 15:14:54 | Review van 12 november 2024 |
| open | Hzuidweg | Hier wordt een enkelvoudig begrip gedefinieerd door hetzelfde begrip in meervoud (informatieVOORZIENING: het geheel van VOORZIENINGEN...). 'Informatievoorziening' is een specialisatie van de term 'voorziening. Een logischere definitie zou daarom zijn: "Informatievoorziening: een voorziening waarmee een gebruiker in een informatiebehoefte kan voorzien." Dit verandert niks aan de betekenis omdat NORA een voorziening al in meervoud definieert als "goederen en/of handelingen...". Een informatievoorziening blijft met deze definitie dus een "geheel van goederen en/of handelingen". | Reactie: Het gaat hier niet om een enkelvoudige informatieverwerkende voorziening, maar om het geheel van alle voorzieningen waarmee in de informatiebehoefte wordt voorzien. Het is overigens gangbaar om hier toch het begrip informatievoorziening voor te gebruiken. | 2024-11-22 15:33:51 | Hzuidweg | 2024-11-22 15:33:51 | Review van 12 november 2024 |
| completed | Hzuidweg | Deze definitie van 'interface' hangt op het begrip 'koppeling', dat de NORA vooralsnog niet definieert. Als je de woordenboekdefinitie van 'koppeling' volgt, is alle interactie tussen twee entiteiten een 'interface'. Dat lijkt me wel een erg brede definitie van deze term. Ik zou in de definitie aangeven dat een interface GESTRUCTUREERDE interactie ondersteunt. Dan wordt het "Interface: een koppeling voor gestructureerde interactie tussen twee entiteiten". Verder gaat met er meestal vanuit dat een interface een van te voren vastgestelde koppeling is, geen vrije of ad-hoc koppeling van entiteiten. Als je dit ook nog in de definitie wilt aangeven, dan wordt het: "Een vooraf vastgelegde koppeling voor gestructureerde interactie tussen twee entiteiten" De aanvullende informatie en metadata van dit begrip is onvolledig. Wordt deze nog aangevuld? En wordt die aanvulling dan ook volgens het beheerproces weer in review gezet? | Reactie: Een interface kán gestructureerd zijn en kan vooraf gedefinieerd zijn, maar dat hoeft niet. Zie ook de reactie bij identiteit, betreffende apparaten én personen. Tussen apparaten zal gestructureerd waarschijnlijk van toepassing zijn. Ook vooraf gedefinieerd zal dan toepasbaar zijn. De huidige definitie is dus generiek van karakter en kan gespecialiseerd worden als de entiteiten nader worden geduid, bv apparaten. | 2024-11-22 15:42:19 | ToineSchijvenaars | 2024-12-04 15:24:07 | Review van 12 november 2024 |
| open | Hzuidweg | Volgens deze definitie heeft alles wat op elkaar reageert 'interoperabiliteit'. Was zo'n brede definitie ook werkelijk bedoeld? Zit er bij 'interoperabiliteit' niet iets van een doelbinding en doelmatigheid? Dus iets als: "Het vermogen van entiteiten om DOELMATIG te kunnen interacteren." De aanvullende informatie en metadata van dit begrip is onvolledig. Wordt deze nog aangevuld? En wordt die aanvulling dan ook volgens het beheerproces weer in review gezet? | Reactie: In deze ronde beperken we ons vooral tot definitie en toelichting. De overige metadata gaan we daarna verder aanvullen. | 2024-11-22 15:43:55 | Hzuidweg | 2024-11-22 15:43:55 | Review van 12 november 2024 |
| open | Hzuidweg | Deze definitie valt terug op het begrip 'waarde', maar op een manier die niet overeenkomt met de grammatica. Grammaticaal gezien zou je verwachten: "Kernwaarde: fundamentele waarde". Maar de hier voorgestelde definitie geeft aan 'Kernwaarde' een persoonlijke/organisatorische en maatschappelijke context die niet in de NORA definitie van 'Waarde' zit. Die context komt verder niet uit de verf in de toelichting of in het context-veld (dat leeg is). Als je de NORA definitie van 'Waarde' uitklapt in de NORA definitie van 'Kernwaarde' dan krijg je: "Kernwaarde: fundamentele overtuiging van een natuurlijk persoon of een organisatie, gebaseerd op verbetering in de vitaliteit van de maatschappij". Dit oogt vreemd. Neem 'inclusie' als voorbeeld van een Kernwaarde uit de Werkagenda Waardengedreven Digitalisering ( | Reactie: Terechte opmerking. Nemen we mee als we het begrip 'Waarde' gaan behandelen. We houden dit begrip op 'voorgesteld'. | 2024-11-22 16:03:13 | Hzuidweg | 2024-11-22 16:03:13 | Review van 12 november 2024 |
| open | Hzuidweg | 'Klantreis' is een neologisme en nogal een modewoord dat niet in de Van Dale te vinden is. In de voorgestelde definitie is elke interactie tussen gebruiker en dienstverlener een 'Klantreis'. Dat is een erg brede definitie die voorbij gaat aan de doelbinding en de subjectieve ervaring van de gebruiker dat het woord 'Klantreis' in zich heeft. Ik stel daarom voor als definitie: "Klantreis: de ervaring van een gebruiker bij de interactie met een dienstverlener voor het afnemen van een dienst." | Reactie: Nemen we over, met kleine aanpassing: "de ervaring van een gebruiker bij de interacties met een dienstverlener voor het afnemen van een dienst." Wordt 'voorgesteld' | 2024-11-22 16:04:40 | Hzuidweg | 2024-11-22 16:04:40 | Review van 12 november 2024 |
| completed | Hzuidweg | Dit is een strikt organisatorische definitie van het begrip 'Profiel'. Volgens deze definitie kunnen alleen personen een profiel hebben, en bevat een 'profiel' geen eigenshappen onder die de persoon al heeft (zoals kennis en skills deel uitmaken van een 'profiel' van een human resource). Dit is wel erg nauw. Ook in ICT wordt het begrip 'Profiel' gebruikt, en dan ook nog in verschillende betekenissen. Bijvoorbeeld de gegevens die een applicatie over een gebruiker bijhoudt, of voor standaarden ("een profiel op OAuth"). Ik stel voor om te documenteren dat 'Profiel' afhankelijk van de context meer dan één betekenis kan hebben. Daarbij zou ik ook tenminste de meest gangbare ICT definities geven, bijvoorbeeld: "Profiel: de gegevens die een applicatie bijhoudt over een gebruiker". "Profiel: een inperking van en/of instructie bij een algemenere specificatie voor een specifieke toepassing of geografische regio." | Reactie: Akkoord, we gaan een extra begrip Profiel toevoegen in een technische context. Naast het hier genoemd begrip in de HR-context. Status van beiden wordt 'voorgesteld' | 2024-11-22 16:43:02 | ToineSchijvenaars | 2024-12-04 16:03:12 | Review van 12 november 2024 |
| open | Hzuidweg | Deze definitie strookt niet met de definitie die NORA geeft van het begrip 'Waarde'. De NORA definieert 'Waarde' niet als "een handeling die nodig is om een dienst te leveren". Bovendien heeft 'verzameling' niet de notie van sequentie die het woord 'stroom' suggereert. Grammaticaal is een 'Waardestroom' een "stroom van waarden". Als je er dan de NORA definitie van het begrip 'Waarde' bij haalt klapt dit uit tot 'een stroom van verbeteringen in de vitaliteit van een systeem'. Deze definitie is dan wel consistent met de definitie van 'Waarde'. Ik stel daarom voor om de definitie van 'Waardestroom' gelijk aan de grammaticale interpretatie te houden, dus "Waardestroom: een stroom (of keten) van waarden" . Eventueel kan er dan nog bij "...die nodig zijn om een dienst te leveren" als je de context van een dienst erbij wilt geven. | Reactie: Het begrip Waarde wordt nog in een latere fase behandeld en voorgesteld. We zullen in navolging van Kernwaarde deze op 'voorgesteld' laten. | 2024-11-25 13:37:22 | Hzuidweg | 2024-11-25 13:37:22 | Review van 12 november 2024 |
DNB, Joost Bekel[bewerken | brontekst bewerken]
....Bij DNB heb ik even gepeild. Deze reactie even via de mail omdat het gaat om een opmerking die meer algemeen van aard is.
Binnen DNB vernam ik wat scepsis over het streven naar eenduidige NORA definities over deze begrippen. Met als argument dat wat je ook opschrijft, er zijn altijd mensen die er zich niet van op de hoogte stellen, of die vinden dat in hun context de definitie niet klopt. Een architect gaf een via ChatGPT gegenereerd lijstje met definities op dezelfde begrippen. De definities waren net anders, maar niet noodzakelijk minder valide. REACTIE: klopt. Echter ons streven is geen eenduidigheid, maar duidelijkheid en consistentie in de definities en toelichtingen.
Mijn interpretatie is dat naarmate de begrippen meer algemeen zijn, de waarde van het vastleggen van een specifieke NORA definitie geringer wordt. De begrippen die nu zijn voorgesteld zijn vrij algemeen van aard. REACTIE: Het gaat ons vooral ook om het 'stelsel' begrippen van de domeinen die hier gebruik van willen maken, dan kom je uit op basisbegrippen, die noodzakelijkerwijs algemeen van aard zijn, zodat er voldoende ruimte is om daarop aan te sluiten voor de specifiekere betekenis in de betreffende domeinen.
Hieronder de Chat GPT output en reactie van de architect hier op:
REACTIE: Naast de bestaande definities, Van Dale, ISO definities, Wikipedia-uitleg is ook ChatGPT voor de expertgroep een dankbare bron geweest. Dus is ook altijd input geweest.
ChatGPT: Natuurlijk! Hier zijn de definities:
- Afspraak: Overeenkomst tussen partijen over een actie of resultaat.
- Informatielaag: Structuur voor het organiseren en beheren van informatie.
- Incident: Onverwachte gebeurtenis die processen verstoort.
- Identiteit: Unieke kenmerken die een entiteit identificeren.
- Informatievoorziening: Proces van het verstrekken van informatie.
- Infrastructuur: Basisstructuur van systemen en faciliteiten.
- Interactie: Wisselwerking tussen systemen of gebruikers.
- Interface: Punt waar systemen communiceren.
- Interoperabiliteit: Vermogen van systemen om samen te werken.
- Kernwaarde: Fundamentele overtuiging die een organisatie drijft.
- Keten: Reeks van verbonden processen of organisaties.
- Klantreis: Ervaring van een klant met een organisatie.
- Profiel: Verzameling van kenmerken van een entiteit.
- Waardestroom: Proces dat waarde creëert voor de klant.
Architect: Ik vind van Chat.bing.com de volgende definities eigenlijk beter:
- Afspraak --> Betere definitie. REACTIE: het noemen van de 'actie of resultaat' is niet van belang, onnodig beperkend. Specifieker maken (actie of resultaat) kan in het domein waar dat van belang is. Of maak er een specifieker begrip bv financiele afspraak of resultaatafspraak.
- Informatielaag --> Is algemener, vind ik beter. Verwijzing van NORA termen naar NORA vind ik ook minder sterk. REACTIE: We bedoelen dit in het kader van NORA-vijflaagsmodel. Vandaar ook de verwijzing naar NORA-termen. Is zonder de NORA-verwijzing ook bruikbaar voor algemeen gebruik
- Profiel --> Die van NORA vind ik erg 'context' specifiek, en niet wat ik normaliter onder een 'Profiel' zou verstaan REACTIE: Profiel is hier specifiek bedoeld, namelijk om de verwarring met Rol en Functie te vermijden. Zie ook: Begrippenview profielen en rollen
- Waardestroom --> Ik mis in de NORA definitie de verwijzing naar 'het moet waarde creëren'. REACTIE: Kijk hiervoor naar Begrippenview waardestroom. Kijk ook in de toelichting waar in dit is opgenomen.
Ik hoop dat de reactie wat kan toevoegen aan het proces. Mocht je vragen of opmerkingen hebben, neem gerust even contact op. Vast dank!
Met vriendelijke groet,
Joost Bekel
Politie, Pieter van Everdingen. Hieronder zijn alleen de relevante opmerkingen gemarkeerd en becommentarieerd.[bewerken | brontekst bewerken]
| Begrip | NORA Definitie | Politie definitie | Matching | Politie Opmerkingen | REACTIE EXPERTGROEP |
| SET 1 | |||||
| afspraak | Dat wat partijen met elkaar hebben besloten. | Een afspraak is de overeenstemming tussen partijen om activiteiten uit te voeren, een dienst of een product te leveren. | Overeenkomstig, maar specifieker | NORA definitie overnemen? | |
| beheer | Alle handelingen die relevant zijn voor het instandhouden van iets. | Beheer is het geheel van handelingen die worden uitgevoerd door de politie om iets of iemand in goede toestand te houden. | Overeenkomstig, maar specifieker | ||
| doel | Datgene wat je wil bereiken in de context van een missie. | Geen los doel begrip (wel 'aanpalende' begrippen zoals beslagdoel, doelbinding, etc.) | Ontbreekt (wel aanpalende begrippen) | Bij ons toevoegen? | |
| functie | De beoogde werking van iets. | Geen los doel begrip | Ontbreekt volledig | Bij ons toevoegen? | |
| gegeven | Een vastgelegde waarneming of bewering over een eigenschap van een object. | Geen los doel begrip (wel specialisaties, zoals identiteitsgegeven, biometrische gegeven, contactgegeven, etc.) | Ontbreekt (wel specialisaties) | Bij ons toevoegen? | |
| hulpmiddel | Een middel dat door een natuurlijk persoon of organisatie wordt gebruikt bij het uitvoeren van handelingen. | Een hulpmiddel is een voorwerp welke gebruikt wordt om te helpen bij het uitvoeren van een activiteit | Overeenkomstig, maar wij gebruiken iets andere termen | NORA definitie overnemen? | |
| informatieobject | Een op zichzelf staand geheel van gegevens met een eigen identiteit. | Een informatieobject is een opzichzelfstaand geheel van gegevens met een eigen identiteit, die inclusief de metagegevens die behoren bij het beheer ervan, als één geheel wordt behandeld. | Overeenkomstig, maar specifieker | Verder afstemmen? (dit moet zo duidelijk mogelijk gedefinieerd zijn, omdat een zeer centrale rol speelt in het metamodel voor metagegegevens) | |
| middel | Datgene wat je aanwendt om een doel te bereiken. | Middel (aanpak) = Een middel (aanpak) is de instrumentele rol bij een Aanpak die een Item, Sociaal object of Aanpak kan vervullen. | Anders geformuleerd en bij ons 'dubbel' gedefinieerd met een te abstracte beschrijving | NORA definitie overnemen? | |
| Middel (gebeurtenis) = Een middel (gebeurtenis) is de instrumentele rol bij een Gebeurtenis die een Item, Sociaal object of Gebeurtenis kan vervullen. | Zie hierboven | Dubbele' definitie weglaten? | |||
| proces | Een verzameling processtappen die wordt getriggerd om een beoogd resultaat te bereiken. | Een Proces is een aaneenschakeling van activiteiten die in onderlinge samenhang voor een bepaald doel worden uitgevoerd. | Overeenkomstig, iets anders geformuleerd | NORA definitie overnemen? | |
| SET 2 | |||||
| identiteit | Een verzameling van kenmerkende eigenschappen van een object. | Een identiteit is het geheel van eigenschappen dat iets onderscheidt van anderen | NORA definitie kan beter | Actiepunt: Nog een betere definitie suggestie opstellen (bijv. gebaseerd op de definitie in ABDL) | Reactie: Geen aanpassen, opmerking is niet specifiek genoeg. |
| incident | Een (dreigende) afwijking van het overeengekomen dienstniveau. | Een Incident is een onvoorziene gebeurtenis of een storend voorval waarop inzet van de politie verwacht wordt of vereist is. | NORA definitie kan beter | Actiepunt: Nog een betere definitie suggestie opstellen (hier is wat meer variatie bij de bestaande definities) | Reactie: NORA-definitie is ook bruikbaar voor Politie |
| interoperabiliteit | Het vermogen van entiteiten om te kunnen interacteren. | Nog op inzoomen | Hebben we een begrippenstelsel (lees begrippenkader) voor | Nog even navragen waarom we dit begrippenstelsen hebben en in welke context deze gebruikt wordt | |
| keten | Een samenwerkingsverband tussen organisaties die, naast hun eigen doelstellingen, een of meer gemeenschappelijke doelstellingen nastreven. | Geen los begrip voor, wel aanpalende begrippen als ketenpartner en ketendossier | Mogelijk wel relevant? Begrippen als waardeketen, waardestroom en waardecreatie toevoegen? | ||
| profiel | Een combinatie van taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden die een organisatie aan een persoon kan toekennen. | Een profiel is een beschrijving van een model met kenmerken en indicatoren. | Andere definitie en we hebben een paar specialisaties | Verder afstemmen? (dit moet zo duidelijk mogelijk gedefinieerd zijn, omdat je vele soorten profielen kunt hebben (en er komen nieuwe soorten bij) | |
| waardestroom | De verzameling van handelingen die nodig zijn om een dienst te leveren. | Geen begrip voor | Mogelijk wel relevant? Begrippen als waardeketen, waardestroom en waardecreatie toevoegen? |
CBR, Hans Klerken en Natalia Novikova[bewerken | brontekst bewerken]
Bijgaand het reviewcommentaar vanuit CBR CIO-office/Architectuur op de volgende 2 NORA begrippen:
| interface | Een koppeling voor de interactie tussen twee entiteiten. |
Een interface is een koppelvalk, geen koppeling. O.b.v. een koppelvlak kan een koppeling gerealiseerd worden. Daarom zou ik de term “koppeling” vervangen door “koppelvlak”. Reactie: we hebben de definitie aangepast naar: "De beschrijving van de koppeling en daaruit voortkomende interactie tussen twee entiteiten." Daarmee is een interface breder dan een koppelvlak, en daarmee niet hetzelfde.
| klantreis | De acties van een gebruiker en de interacties tussen een gebruiker en een dienstverlener bij het afnemen van een dienst. |
De term “gebruiker” vind ik hier te algemeen en ik zou de definitie verder specificeren naar:
“Een klantreis is het traject van interacties en contactmomenten dat een klant (burger of bedrijf) doorloopt bij het verkrijgen van (informatie)diensten van de overheid. Het omvat alle stappen, vanaf het eerste contact tot de uiteindelijke afhandeling.” Reactie: We hebben een onderscheid gemaakt tussen klantreis en waardestroom en het perspectief van de klant en leverancier Zie ook de toelichting (klantreis)Nieuwe begrippen (2024-09-10) met de status Vastgesteld[bewerken | brontekst bewerken]
Aantal: 38
| Begrip | Definitie | Datum voorgesteld | Wijzigingsnotitie |
|---|---|---|---|
| Applicatielaag | De laag binnen het NORA-vijflaagsmodel voor de specificatie van de architectuur van applicaties. | 10 september 2024 | |
| Grondslagenlaag | De laag binnen het NORA-vijflaagsmodel voor de specificatie van de architectuur van grondslagen. | 10 september 2024 | |
| NORA-vijflaagsmodel | De vijf architectuurlagen binnen de Nederlandse Overheid Referentie Architectuur (NORA) waarin architectuurelementen worden ingedeeld. | 10 september 2024 | |
| activiteit | Een samenhangende set van handelingen als onderdeel van een processtap. | 10 september 2024 | |
| afnemer | Een entiteit die iets afneemt van een andere entiteit. | 10 september 2024 | |
| afspraak | Dat wat partijen met elkaar hebben besloten. | 10 september 2024 | Besluit 20241112: Aanpassing definitie n.a.v. reviewcommentaar. "Dat waarover …" is vervangen door "Dat wat ..." |
| applicatie | Een computerprogramma voor gebruikers. | 10 september 2024 | |
| begrip | Een eenheid van denken die wordt uitgedrukt door een woord of een groep woorden en verwijst naar de betekenis die daaraan wordt gegeven. | 10 september 2024 | |
| begrippenkader | Een verzameling normatief bedoelde begrippen die in een bepaald domein relevant zijn. | 10 september 2024 | |
| beheer | Alle handelingen die relevant zijn voor het instandhouden van iets. | 10 september 2024 | Besluit 20241112: Aanpassing Argumentatie: "Alle handelingen die relevant zijn voor het instandhouden van iets. " In de toelichting komt uitgebreidere uitleg voor verschillende domeinen. |
| beleid | Een vooraf vastgestelde handelwijze voor het realiseren van doelen. | 10 september 2024 | |
| bericht | Een afgebakende hoeveelheid gegevens die een verzender naar een ontvanger stuurt. | 10 september 2024 | |
| bevoegdheid | Het bezitten van toestemming om een handeling te mogen verrichten. | 10 september 2024 | |
| capability | Dat wat een systeem kan presteren. | 10 september 2024 | 26-03-2025: Toelichting aangepast: systeem beperkt tot organisatie en natuurlijk persoon. |
| component | Een functioneel onderdeel van een systeem, bestaande uit meerdere elementen. | 10 september 2024 | |
| coördineren | Het plannen, aansturen van, en toezien op werkzaamheden door uitvoerders. | 10 september 2024 | |
| dienst | Een ondersteunde voorziening. | 10 september 2024 | |
| dienstverlener | Een organisatie die een dienst levert aan een organisatie of een natuurlijke persoon. | 10 september 2024 | Besluit 20241112: aanpassing "Een organisatie die een dienst levert aan een afnemer." |
| doel | Datgene wat je wil bereiken in de context van een missie. | 10 september 2024 | Besluit 20241112: Is aangepast: dat => wat |
| doelstelling | Een specifieke en meetbare stap om een doel te bereiken. | 10 september 2024 | |
| domein | Samenhangend geheel van dingen in de werkelijkheid. | 10 september 2024 | |
| entiteit | Een object dat gedrag kan vertonen. | 10 september 2024 | |
| functie | De beoogde werking van iets. | 10 september 2024 | Besluit 20241112: toelichting aanpassen met de notie dat een generieke functie een algemeen voorkomend voorkomen is van functie, ook wel capability genoemd. |
| functioneren | De werking van iets. | 10 september 2024 | |
| gebruiker | Een natuurlijke persoon die iets gebruikt. | 10 september 2024 | Besluit 20241112: Aanpassing definitie n.a.v. reviewcommentaar |
| gegeven | Een vastgelegde waarneming of bewering over een eigenschap van een object. | 10 september 2024 | Besluit 20241112: Aanpassing definitie n.a.v. reviewcommentaar. Definitie klopt nog steeds ondanks commentaar. Hangt aan object. Een gegeven gaat altijd ergens over. |
| goed | Iets dat bij overdracht een waarde vertegenwoordigt. | 10 september 2024 | |
| governance | Een systematische werkwijze voor het besturen van, de gedragscode voor, en het toezicht op organisaties. | 10 september 2024 | |
| grondslag | De wet- en regelgeving en/of het beleid die van toepassing zijn. | 10 september 2024 | |
| handeling | Een kleinste eenheid van werk als onderdeel van een activiteit. | 10 september 2024 | |
| hulpmiddel | Een middel dat door een natuurlijk persoon of organisatie wordt gebruikt bij het uitvoeren van handelingen. | 10 september 2024 | Besluit 20241112: Aanpassing definitie n.a.v. reviewcommentaar, mbt tot hernoemen "bedrijfsmiddel" naar "middel". |
| informatie | De betekenis die mensen geven aan gegevens in een context. | 10 september 2024 | |
| informatieobject | Een op zichzelf staand geheel van gegevens met een eigen identiteit. | 10 september 2024 | Besluit 20241112: aanpassing Begrip "document" wordt vervangen door "informatieobject"; "document" wordt dan alternatief begrip. In de toelichting volgt uitleg over het hanteren van "document". De definitie wordt vervangen door mdto-definitie: "Een op zichzelf staand geheel van gegevens met een eigen identiteit." |
| middel | Datgene wat je aanwendt om een doel te bereiken. | 10 september 2024 | Besluit 20241112: Aanpassing "bedrijfsmiddel" aangepast naar "middel", met ook de definitie die daar bij hoort evenals de toelichting. Het begrip "middel" moet gezien worden als een als vertaling van "resource" waar wel mensen, processen én hulpmiddelen toegerekend kunnen worden in tegenstelling tot "bedrijfsmiddel". |
| object | Een onderscheidbaar iets in het beschouwde domein. | 10 september 2024 | |
| proces | Een verzameling processtappen die wordt getriggerd om een beoogd resultaat te bereiken. | 10 september 2024 | Besluit 20241112: Definitie aangepast naar
"Een verzameling processtappen die wordt getriggerd om een beoogd resultaat te bereiken." Daarmee wordt de definitie in alle voorkomens in de verschillende architectuurlagen herbruikbaar, bv voor de organisatielaag én de applicatie- en IT-infrastructuurlaag. |
| processtap | Een samenhangend geheel van activiteiten als onderdeel van een proces. | 10 september 2024 | |
| versie | Een bepaald voorkomen van iets. | 10 september 2024 |
Hieronder de begrippen die nog moeten worden vastgesteld. Het leveren van input en commentaar, gaat via deze lijst.
Nieuwe begrippen (2024-09-10) met de status Voorgesteld[bewerken | brontekst bewerken]
Aantal: 0
Nieuwe begrippen (2024-11-12) met de status Voorgesteld[bewerken | brontekst bewerken]
Aantal: 0