Relaties met andere kaders

ArchiMate

Reacties: Ingediend reviewcommentaar (ArchiMate)

Relatie met ArchiMate als praktische handreiking.

ArchiMate is dé formele modelleertaal binnen het vakgebied enterprise-architectuur. Het is géén architectuurmethode, maar ondersteunt methodes als TOGAF en kaders als NORA of andere referentiearchitecturen. Daarmee is het een brug tussen abstracte kaders en concrete modellen. De vertaling tussen NORA-begrippenkader en de ArchiMate-concepten is een waardevolle praktische handreiking bij het opstellen van Enterprise-, Domein- en Solutionarchitecturen door (semi)overheidsorganisaties die ArchiMate als modelleertaal hanteren.

Waarom is zo’n handreiking nuttig?

Het slaat brug tussen beleidstaal en modelleertaal:

• Begrippen in NORA of een andere referentiearchitectuur zijn vaak abstract, beleidsmatig of conceptueel.
• ArchiMate werkt met formeel gedefinieerde elementen.
• Een vertaling helpt om de juiste ArchiMate-elementen te kiezen voor de bedoelde concepten.

Het  zorgt voor consistentie en hergebruik:

• Bij enterprise- en domeinarchitecturen is consistente modellering essentieel, zeker binnen overheidscontext.
• Door een gestandaardiseerde vertaling kun je modellen beter vergelijken, combineren en hergebruiken over organisaties heen.

Exporteer als CSV

Aantal met toelichting mbt ArchiMate:	110
Aantal Is exact overeenkomstig:	2
Aantal Is vrijwel overeenkomstig:	24
Aantal Is overeenkomstig verwant:	88
Aantal Heeft overeenkomstig bovenliggend:	2
Aantal Heeft overeenkomstig onderliggend:	0

Begrip	Toelichting harmonisatierelaties ArchiMate	Is exact overeenkomstig	Is vrijwel overeenkomstig	Is overeenkomstig verwant	Heeft overeenkomstig bovenliggend	Heeft overeenkomstig onderliggend
activiteit	ArchiMate 3.2: Een activiteit kan als Bedrijfsproces of Bedrijfsfunctie worden gemodelleerd, afhankelijk van de context waarin het wordt gebruikt: Bedrijfsproces is geschikt als activiteit wordt gemodelleerd als een onderdeel van een grotere proces, en volgordelijkheid en sequentiële afhankelijkheid tussen activiteiten van belang is. Bedrijfsfunctie is beter geschikt als focus op activiteit als een samenhangende set van handelingen ligt (Bedrijfsfunctie in ArchiMate is gedrag gegroepeerd op basis van specifieke criteria, dat als een geheel beheerd of vertoond wordt). Het is een stabieler organisatorisch concept dan een Bedrijfsproces, wat belangrijk is voor duiden van functiescheiding en modelleren van RACI-matrix. Een combinatie van Bedrijfsrol of Bedrijfsactor met Bedrijfsfunctie of Bedrijfsproces via Toewijzingsrelatie kan worden gebruikt voor uitdrukken van verantwoordleijkheid (R en A van RACI). De Associatierelatie kan worden gebruikt voor uitdrukking van C(onsulted) en I(nformed) rollen. NB: De activiteit in relatie tot mensen en rollen in de organisatie wordt gemodelleerd in ArchiMate Bedrijfslaag (er zijn ook activiteiten in Applicatielaag en Technologielaag).			BusinessActor, BusinessRole, BusinessProcess, BusinessFunction
afnemer	ArchiMate 3.2: Bedrijfsrol Bedrijfsrol in ArchiMate representeert de verantwoordelijkheid voor het vertonen van specifiek gedrag (zoals afnemen van iets), waaraan een Bedrijfsactor (iemand of iets wat gedraag kan vertonen) kan worden toegewezen. Samenvatting van verwante concepten: Bedrijfsrol : afnemer Bedrijfsactoren: mensen en organisaties Toewijzingsrelatie: Bedrijfsactor is toegewezen aan de Bedrijfsrol "afnemer"; de rol "afnemer" kan toegewezen worden aan een Bedrijfsdienst. Voorbeeld: Bedrijfsactor burger is Toegewezen aan Bedrijfsrol afnemer van Bedrijfsdienst Belastingaangifte. NB1: Als afnemer een uniek identificeerbare entiteit is (bijv. een specifieke organisatie in de keten, of een menselijk individu), dan kan Bedrijfsactor direct toegewezen worden aan Bedrijfsdienst. Voorbeeld: Het UWV als organisatie is een specifieke entiteit die als afnemer optreedt in de loonaangifteketen. UWV is in dat geval een Bedrijfsactor en geen Bedrijfsrol die afnemer is van de dienst. NB2: Wanneer een apparaat of systeem iets afneemt van een ander systeem, is dit een technologische interactie. In ArchiMate kan dit worden gemodelleerd als een Applicatiecomponent met een Applicatiekoppelvlak voor de koppeling.			BusinessActor, AssignmentRelationship, BusinessRole
afspraak	ArchiMate 3.2: Contract		Contract
applicatie	ArchiMate 3.2: De beste overeenkomst met NORA definitie als een logisch afgebakende computetprogramma is ArchiMate Applicatiecomponent. De andere ArchiMate elementen uit Applicatielaag die van belang zijn voor het modelleren van een applicatie zijn: Applicatieinterface : beschrift de manier (hoe) waarop andere systemen of gebruikers interacteren met de applicatie. Applicatieservice : de (extern zichtbare) functionaliteiten die door de applicatie worden aangeboden naan andere applicaties of gebruikers. Applicatiefunctie : de specifieke logische functies binnen de applicatie om bepaalde taken te kunnen uitvoeren; hiermee beschrijf je de interne logische architectuur van een applicatie		ApplicationComponent	ApplicationFunction, ApplicationService, ApplicationInterface
Applicatielaag	ArchiMate 3.2: Applicatielaag De NORA Applicatielaag komt in ArchiMate het best overeen met de ArchiMate Appicatielaag. Binnen deze laag zijn er meerdere concepten die goed aansluiten op de elementen van NORA Applicatielaag: 1. Registraties (met Datasets) waarin de feitelijke gegevens zijn opgenomen. Gegevensobject - een dataset of een specifieke set gegevens. Applicatiecomponent - een registratiesysteem dat de gegevens verwerkt, beheert en beschikbaar stelt (bijv. een basisregistratie als een applicatiecomponent). 2. Dataservices waarmee bewerkingen op die gegevens kunnen worden uitgevoerd. Applicatiedienst - een dienst die toegang biedt tot gegevens, zoals een REST API of een webservice. Applicatiefunctie - de functionaliteit binnen een applicatie waarmee gegevens worden verwerkt. Applicatiekoppelvlak - hoe een Applicatiedienst extern beschikbaar wordt gesteld (bijv. REST API voor gegevensuitwisseling). 3. Software (algoritmen) waarmee op geautomatiseerde wijze processtappen kunnen worden uitgevoerd. Applicatiecomponent - een softwaretoepassing die algoritmen uitvoert. Applicatiefunctie - de interne logica of algoritmische verwerking binnen een applicatie. Applicatieproces - de geautomatiseerde workflows waarin algoritmen een rol spelen.		Application	https://www.iso.org/obp/ui#iso:std:iso-iec-ieee:42010:ed-2:v1:en
architectuur	ArchiMate 3.2: Architectuur is een metabegrip in ArchiMate en is niet als expliciet taalelement gedefineerd.		https://www.iso.org/obp/ui#iso:std:iso-iec-ieee:42010:ed-2:v1:en
architectuurpatroon	ArchiMate 3.2: Om een patroon als een herbruikbaar architectuurconcept te beschrijven, kan een Groeperingselement worden gebruikt om de relevante elementen te groeperen. Dit maakt het patroon als een logische eenheid herkenbaar en herbruikbaar.			Grouping
begrip	ArchiMate 3.2: Betekenis . In ArchiMate is het meest geschikte equivalent voor een Begrip uit NORA het concept Betekenis (Meaning). De Betekenis kan worden gekoppeld aan een Bedrijfsobject (Business Object), dat een tastbaar of ontastbaar bedrijfsmatig concept representeert, zoals ‘Afnemer’, ‘Contract’ of ‘Product’. Met Bedrijfsobjecten en relaties daartussen kunnen taxonomieen worden gebouwd (zie ook de toelichting op ArchiMate mapping bij begrippenkader)		Meaning	BusinessObject
begrippenkader	ArchiMate 3.2: Een begrippenkader kan worden representeerd door een ArchiMate Conceptueel Model, die bestaat uit Bedrijfsobjecten, Betekenissen daarvan en Relaties daartussen. Dit kan als volgt worden gemodelleerd: Gebruik van Betekenis (Meaning) voor de definitie van een begrip: Betekenis legt de semantische betekenis van een concept vast. Betekenis kan gekoppeld worden aan een Bedrijfsobject dat het concept vertegenwoordigt (bijv. Betekenis: “Een persoon of organisatie die een product of dienst afneemt.”, Bedrijfsobject: “Afnemer”). Bedrijfsobjecten als concrete begrippen: Elk begrip in het begrippenkader kan worden gemodelleerd als een Bedrijfsobject. Dit kunnen zowel fysieke als abstracte entiteiten zijn. Relaties tussen begrippen met Assciatierealatie of Specialisatierelatie: Assciatierealatie kan de relaties tussen begrippen aangeven (bijv. “Een dienst heeft een afnemer”). Specialisatierelatie kan hiërarchieën tonen (bijv. “Verlenen omgevingsvergunning is een type dienst”). Gebruik van een Groeperingselement voor een taxonomie of thematische clustering: Begrippen kunnen worden gegroepeerd in thema’s of domeinen binnen het begrippenkader. Bijvoorbeeld per NORA Thema, of per laag uit NORA Vijflaagsmodel.			BusinessObject, Meaning, AssociationRelationship, SpecializationRelationship
beheer	ArchiMate 3.2: beheer als alle handelingen die relevant zijn voor het instandhouden van iets kan op meerdere manieren gemodelleerd worden in Archimate, afhankelijk van de context. Als beheer wordt gezien als een geheel van handelingen, dan kan het als een Bedrijfsproces of Bedrijfsfunctie worden gemodelleerd: Bedrijfsproces: als accent op een serie geordende activiteiten ligt (bijv. “Incidentbeheer”, “Configuratiebeheer”). Bedrijfsfunctie: als beheer een structureel organisatorische functie is (bijv. “Contractbeheer”, “Applicatiebeheer”). Als beheer wordt gezien als een fundamenteel vermogen van organisatie om iets in stand te houden, kan het ook als Bekwaamheid (Capability) worden gemodelleerd. Dit plaatst beheer in de context van strategische bedrijfsvoering en waardecreatie. Bekwaamheid laat zien wat een organisatie kan doen, niet hoe dit precies gebeurt.			Capability, BusinessFunction, BusinessProcess
beleid	ArchiMate 3.2: beleid kan met Actieplan (Cource of Action) Motivatie-element van ArchiMate gepresenteerd worden. ArchiMate specificatie koppelt Actieplan aan Doelen die bereikt moeten worden. Dit is de beste benadering om beleid te modelleren wanneer het beleid actiegericht en strategisch is. Een Doel in ArchiMate beschrijft een gewenste eindtoestand. Wanneer beleid primair gericht is op het realiseren van specifieke doelen, is het logisch om Doel als uitgangspunt te nemen. Bijvoorbeeld: Een organisatie wil haar klanttevredenheid verbeteren met een beleid waarin eenvoudige klantvragen snel worden beantwoord: Doel: “Verbeteren van klanttevredenheid” Actieplan (beleid): “Klanten worden direct geholpen” Beperking (Constraint): “Eenvoudige klantvragen worden binnen 1 uur beantwoord” Het is ook mogelijk om beleid te koppelen aan Principes i.p.v. Doelen: Als beleid gebaseerd is op fundamentele richtlijnen of overtuigingen, zoals NORA Kernwaarden van Dienstverlening. Als beleid minder gericht is op concrete doelen, maar meer op het creeren van een consistent denkkader. Als de organisatie wil dat het beleid langdurig en stabiel blijft, onafhankelijk van specifieke doelen. Voor beperkingen of vereisten die voorkomen uit het Principe en het beleid, is Beperking (Constraint) van belang, bijvoorbeeld: Een organisatie die haar informatiebeheer wil verduurzamen heeft Leveranciersbeleid: Principe: “Informatie is duurzaam toegankelijk” Actieplan (beleid): “Werken met leveranciers die voldoen aan kwalieitseisen voor duurzaame toegankelijkheid van informatie” Restrictie (Constraint): “Voldoen aan privacy wet- en regelgeving”			CourseOfAction, Principle, Constraint, Goal
bericht	ArchiMate 3.2: In ArchiMate, zijn er verschillende manieren om een bericht te modelleren, afhankelijk van de context: Bericht als betekenisvolle informatieenheid - Bedrijfsobject in de Bedrijfslaag. Bericht als een afgebakende hoeveelheid gegevens - Gegevensobject in de Applicatielaag. Bericht in de context van technische berichtenuitwisseling - Artefact in de Technologielaag, die wordt uitgewisseld tussen Technologiecomponenten via de Connectiviteit (Path).			Artifact, DataObject, BusinessObject
bevoegdheid	ArchiMate 3.2: In ArchiMate kan Bevoegdheid gemodelleerd worden door een combinatie van Bedrijfsrol, Bedrijfsactor, Toegangsrelatie en Restrictie, om aan te geven wie welke rechten heeft op wat: Bedrijfsactor als een specifieke persoon of afdeling bevoegd is. Bedrijfsrol om bevoegdheden toe te wijzen an een medewerker of afdeling binnen de organisatie. Toegangsrelatie om te laten zien welke toegang een Bedrijfsrolrol of Bedrijfsactor heeft. Restrictie als er beperkingen gelden voor een bevoegdheid.			AccessRelationship, Constraint, BusinessRole, BusinessActor
bouwsteen	ArchiMate 3.2: Het Groeperingselement van ArchiMate kan worden gebruikt om meerdere architectuurelementen logisch te groeperen. Hiermee kun je een bouwsteen (een herbruikbare component van een architectuur) als een verzameling van gerelateerde ArchiMate-elementen duiden. NB: Om een bouwsteen te presenteren als een concept, kan ArchiMate Architectuurweergave (View) worden gebruikt. Hiermee kan een bouwsteen op conceptueel niveau worden getoond, zonder deze expliciet als een modelelement te definiëren.			Grouping
capability	ArchiMate 3.2: Bekwaamheid (Capability). Een Bekwaamheid van een organisatie beschrijft wat een organisatie kan (het potentieel). Om te laten zien hoe de organisatie dat realiseert kunnen ArchiMate-elementen uit andere lagen gebruikt worden. Om correct te modelleren hoe een Bekwaamheid wordt ondersteund door elementen uit ArchiMate Bedrijfslaag, kan de volgende aanpaak worden gevolgd: Een Bekwaamheid wordt gerealiseerd door één of meerdere Bedrijfsfuncties. Als procesaspecten van belang zijn, kunnnen Bedrijfsprocessen opgenomen worden in de Bedrijfsfunctie. NB: Strategieelement Actieplan (Course of Action) kan worden gebruikt om aan te geven dat Bekwaamheid wordt gerealiseerd via een strategische aanpak.		Capability	BusinessFunction, BusinessProcess
component	ArchiMate 3.2: Component als functioneel onderdeel van een systeem dat uit meerdere elementen bestaat kan met verschillende ArchiMate-elementen worden gemodelleerd, afhankelijk van de context: IT-component (bijv. database-server) Applicatiecomponent - een softwarecomponent zoals een database. Technologiecomponent - de fysieke server Fysieke infrastructuur component (bijv. router) Apparaat - een router is een tastbaar onderdeel van een communicatieinfrastructuur en past bij het ArchiMate-element Apparaat (Device). Middelen die gebruikt worden in processen (bijv. leermiddel in het onderwijsproces) - Bedrijfsobject of Bedrijfsmiddel. Dienstverleningscomponent (mensen, processen en hulpmiddelen): Bedrijfsactoren, Bedrijfsrollen, Bedrijfsprocessen, Bedrijfsfuncties en Bedrijfsmiddelen. Component als een logische eeheid die uit meerdere elementen is samengesteld, kan met Groeperingselement en Aggregatierelatie worden weergegeven.			ApplicationComponent, Node, Device, Resource, BusinessProcess, BusinessActor, BusinessRole, BusinessFunction, Grouping
coördineren	ArchiMate 3.2: Omdat coördineren betrekking heeft op het plannen, aansturen en toezien op werkzaamheden, kan het als een Bedrijfsproces, een Bedrijfsfunctie of Bedrijfsrol worden gemodelleerd, Voor coördineren als een werkprocesis, gebruik Bedrijfsproces. Voor coördineren een structurele functie binnen de organisatie is, gebruik Bedrijfsfunctie. Om aan te geven dat coördinatie wordt uitgevoerd door een specifieke rol, gebruik Bedrifsrol.			BusinessProcess, BusinessFunction, BusinessRole
dienst	ArchiMate 3.2: Product . Het ArchiMate-concept Product wordt in de standaard gedefinieerd als “een samenhangend geheel van diensten en/of passievestructuurelementen, vergezeld van een contract, dat in zijn geheel wordt aangeboden aan (interne of externe) afnemers”. Dit betekent dat een Product in ArchiMate een verzameling kan zijn van Bedrijfsdiensten, Applicatiediensten, Technologiediensten en elementen die bepaalde fysieke of virtuele structuren vertegewordigen. Afhnakelijk van aspect van de dienstverlening, zijn verschilende Archimate-elementen geschikt voor modellering: De dienst als geheel - Product De dienstverlening zelf - Bedrijfsdienst, Applicatiedienst, Technologiedienst De dienstverlener - Bedrijfsrol, Bedrijfsactor Ondersteunende processen (Afspreken, Wijzigen, Herstellen, Uitvoeren) - Bedrijfsproces, Bedrijfsfunctie Samenwerking tussen organisaties die gezamenlijk de dienst leveren - Bedrijfssamenwerking Als ondersteuning wordt verzegeld door een afspraak (zoals een SLA), dan kan een Contract worden gekoppeld aan een Product. De passieve structuurelementen die voorzieningen binnen de dienst representeren, kunnen als Bedrijfsobjecten, Gegevensobjecten, Artefacten, of Technologieobjecten gemodelleerd worden, afhankelijk van beschowingsniveau. NB: Het Product kan ook als een waardepropositie gemodelleerd worden in ArchiMate. De waardepropositie van een Product kun je aangeven met een Waarde (Value) element. Vervolgens kun je Waarde associeren met een bepaalde Belanghebbende, om aan te geven welke waarde belangrijk is voor wie.		Product	BusinessService, Contract, Value, Stakeholder, BusinessRole, ApplicationService, TechnologyService, BusinessProcess, Artifact, Device
dienstencatalogus	Archimate 3.2: Een dienstencatalogus kan in ArchiMate op verschillende manieren worden gemodelleerd, afhankelijk van hoe de dienstencatalogus aangeboden wordt aan de afnemers. Om een simpele overzicht van aangeboden diensten te maken in architectuurbeschrijvingen, kan Groupering worden gebruikt. Dit laat zien dat catalogus een verzameling producten bevat. Als de catalogus een document of een gestructureerd bestand is (zoals een database met productbeschrijvingen), kun je het modelleren als een Bedrijfsobject. Dit laat zien dat de catalogus een informatiebron is waarin aangeboden producten worden beschreven. Als de catalogus digitaal wordt ontsloten (bijvoorbeeld via mijnoverheid.nl), kan deze worden gemodelleerd als een Applicatieservice. Dit laat zien dat de catalogus via een applicatie(portaal) toegankelijk is. Als de catalogus zelf wordt aangeboden als een afneembaar product, bijvoorbeeld in een abonnementsvorm, kan deze zelf als een Product worden gemodelleerd.			Grouping, BusinessObject, ApplicationService, Product
dienstverlener	ArchiMate 3.2: Een dienstverlener kan in ArchiMate op verschillende manieren worden gemodelleerd, afhankelijk van de context. Als de dienstverlener een organisatie of een specifieke entiteit is die diensten aanbiedt, kan deze worden gemodelleerd als een Bedrijfsactor. Dit betekent dat betreffende organisatie verantwoordelijk is voor het aanbieden van de dienst. Als de dienstverlener een specifieke rol binnen een organisatie of in een leveringsketen speelt, kan deze worden gemodelleerd als een Bedrijfsrol. Dit betekent dat deze rol verantwoordelijk is voor het leveren van dienst, maar de rol zelf kan worden ingevuld door verschillende organisaties of entiteiten. Als er sprake is van een samenwerking tussen meerdere partijen die gezamenlijk veranwoordeleijk zijn voor het leveren van een dienst, dan kan deze samenwerking worden gemodelleerd als een Bedrijfsinteractie. Dit betekent dat een samenwerkingsverband de dienst aanbied.			BusinessActor, BusinessRole, BusinessInteraction
doel	ArchiMate 3.2: Doel		Goal
doelarchitectuur	ArchiMate 3.2: Plateau Plateau representeert een specifieke architectuurfase, zoals een toekomstige (doel) architectuur. Inhoudelijk definieer je de doelarchitectuur met relevante Strategie-, Motivatie-, Bedrijfs-, Applicatie- en Technologie-elementen. Het verschil tussen de huidige en doelarchitectuur kan worden represetneerd door Gemis (Gap) element uit Implementatie- en Migratielaag.			Plateau, Gap
doelstelling	ArchiMate 3.2: Doel ArchiMate biedt meedere mogelijkheden voor modelleren van doelstellingen als een specifieke en meetbare stap om een doel te bereiken. Op een globale niveau, wordt Doel gebruikt voor intentieverklaringen. En hoewel Doel bedoeld is voor doelstellingen op hoog niveau, staat de standaard ook toe dat je hiërarchieën van doelen maakt. Het is dus mogelijk om doelstellingen (meer specifiek en meetbaar) te modelleren als Doel, ondergeschikt aan een bredere Doel. Om doelstellingen te relatieren aan doelen, knnnen de volgende relaties worden gebruikt: Invloedsrelatie - om aan te geven dat doelstelling inhoudelijk bijdraagt aan een bredere doel. Aggregatierelatie - om structurele relatie of een hiërarchie van doelen en subdoelen (het doelenbom) te modelleren. Om concrete, meeetbare resultaten te modelleren dat het behalen van de doelstelling zou moeten opleveren, kan Uitkomst (Outcome) gebruikt worden: Uitkomst - wat is of wordt daadwerkelijk bereikt in relatie tot de doelstelling. De relatie tussen doelstelling (Doel), strategie (Actieplan) en resultaat (Uitkomst) is als volgt: strategie (Actieplan) realiseert (via Realisatierelatie) de doelstelling (Doel). doelstelling (Doel) beinvoeld of leidt tot (via Invloedsrelatie) de resultaat (Uitkomst) strategie (Actieplan) draagd bij (via Invloedsrelatie) aan het realizeren van de resultaat (Uitkomst)		Goal	InfluenceRelationship, RealizationRelationship, Outcome, CourseOfAction
domein	ArchiMate 3.2: In ArchiMate kan een domein op verschillende manieren worden gemodelleerd, afhankelijk van de context waarin het wordt gebruikt. Een realistisch ArchiMate-model zou waarschijnlijk een combinatie van meerdere technieken gebruiken: Groeperingselement - om alle relevante elementen logisch te groeperen. Bedrijfsfunctie of Bekwaamheid om de rol en functie van het domein in een grotere geheel te beschrijven. Bedrijfsactor om spelers binnen het domein te duiden Bedrijfssamenwerking voor samenwerkingen tussen partijen binnen het domein. Alle overige relevante elementen die onderkend zijn binnen het domein en deel uitmaken van de architectuurbeschrijving van dat domein.			Grouping, BusinessFunction, Capability, BusinessCollaboration
drijfveer	ArchiMate 3.2: Drijfveer	Driver
entiteit	ArchiMate 3.2: Actievestructuurelement. Actieve structuurelementen vormen één van de drie basiscategorieën in ArchiMate en worden gedefinieerd als: ‘elementen die gedrag kunnen uitvoeren’. Hieronder vallen waarneembare actieve entiteiten zoals mensen, organisaties, applicaties, systemen en apparaten.		ActiveStructureElement		https://www.iso.org/obp/ui#iso:std:iso-iec-ieee:42010:ed-2:v1:en
functie	Archimate 3.2: Een functie kan in ArchiMate gemodelleerd worden door verschillende elementen, afhankelijk van de specifieke context waarin het wordt gebruikt: Bedrijfsfunctie - wat een organisatie doet in termen van activiteiten die gegroepeerd zijn op basis van vaardigheden, kennis of middelen. Applicatiefunctie - wat een Applicatiecomponent biedt aan functionaliteit die kan worden hergebruikt door verschillende processen. Technologiefunctie - de functionaliteit die Technologiecomponent levert. Bekwaamheid - een generieke functie die niet direct een concrete invulling heeft. Dit representeerd een vermogen van een organisatie (wat) zonder direct de invulling ervan (hoe) vast te leggen.			Capability, BusinessFunction, ApplicationFunction, TechnologyFunction
functioneren	ArchiMate 3.2: Het functioneren als werking van iets kan worden gemodelleerd als een kwaliteitsaspect of prestatiecriterium van een dienst of voorziening. Afspraken over een bepaalde kwaliteitsaspect van functioneren van een dienst kunnen worden vastgelegd in Eisen (Requirements) of Beperkingen (Constraints). Deze kunnen worden geassocieerd met diensten in kwestie: Bedrijfsdiensten, Applicatiediensten en Technologiediensten. Om te laten zien hoe functioneren (bijv. beschikbaarheid van een klantportaal) wordt beoordeeld en welke impact impact het heeft op de waardeperceptie van dienst door de afnemer, kunnen ArchiMate Motivatie-elementen gebruikt worden: Waarde (Value) laat zien wat de verwachtingen van Belanghebbende zijn van dat dienst. Eis is de vereiste prestatieniveau van betrefffende dienst (bijv. 99,9% beschikbaarheid) Uitkomst is de feitelijke prestatiesniveau van dat dienst (bijv. 99,5% beschikbaarheid) Beoordeling (Assesment) beoordeeld Uitkomst, ten opzichte van de afgesproken Eis			Requirement, Constraint, Value, Outcome, Assessment
gebruiker	ArchiMate 3.2: Bedrijfsactor. Op basis van de definitie “Een natuurlijke persoon die iets gebruikt” en de toelichting dat een organisatie of apparaat geen gebruiker kan zijn, moet een gebruiker in ArchiMate worden gemodelleerd als een Bedrijfsactor. De afzonderlijke rollen die een gebruiker kan vervullen, zoals afnemer, worden gemodelleerd als Bedrijfsrol en Toewijzingsrelatie naar dat rol. NB. Als het noodzakelijk is om onderscheid te maken tussen een natuurlijk persoon (mens) als entiteit enerzijds, en zijn handelingen als gebruiker anderzijds, is Bedrijfsrol beter geschikt voor modellering, met natuurlijk persoon als Bedrijfsactor en gebruiker als Bedrijfsrol.			BusinessRole, BusinessActor
gegeven	ArchiMate 3.2: gegeven als concept kan gemodelleerd worden op verschillende manieren, afhankelijk van de context waarin het gebruikt wordt: Bedrijfsobject - om conceptuele of fysieke zaken binnen een bedrijfsdomein te modelleren. Een gegeven als een vastgelegde waarneming of bewering over een object vereist immers het bestaan van dat object en bijhorende concept. Bedrijfsobject leent zich daar goed voor. Gegevensobject - als “gegeven” meer als digitale representatie van informatie bedoeld is, dan past het binnen het Applicatielaag concept Gegevensobject. Dit sluit goed aan bij de toelichting waarin het als synoniem voor data wordt beschouwd. Representatie - als het belangrijk is om de manier waarop gegevens worden vastgelegd of gepresenteerd te modelleren (bijvoorbeeld als een document, rapport of visuele weergave), dan is Representatie element uit Bedrijfslaag een geschikte keuze. Artefact - een element uit ArchiMate Technologielaag die een gegevensbestand, database, document of dataset kan representeren en is relevant als opslag en beheer van gegevens gemodelleerd moet worden, bijvoorbeeld als een XML-bestand of een database-tabel.			DataObject, BusinessObject, Representation, Artifact
goed	ArchiMate 3.2: Om goed te modelleren in ArchiMate, gebaseerd op de gegeven definitie en toelichting, moeten we rekening houden met de kenmerken van tastbare en ontastbare goederen, overdraagbaarheid, herbruikbaarheid en eigendom. Bedrijfsobject: Een Bedrijfsobject vertegenwoordigt conceptuele of fysieke zaken die binnen een bedrijfscontext waarde hebben. Zowel tastbare goederen (zoals een computer) als ontastbare goederen (zoals een softwarelicentie) kunnen beide als Bedrijfsobject gemodelleerd worden. Product Een Product wordt gebruikt om producten en diensten die een organisatie levert te modelleren. Als het belangrijk is om een goed als verhandelbaar product te zien, kan dit element gebruikt worden. Applicatiecomponent Een Applicatiecomponent representeert een softwarecomponent en kan een ontastbaar goed zoals een applicatie of SaaS-product voorstellen. Technologieobject Een Technologieobject kan fysieke IT-componenten representeren, zoals hardware die wordt overgedragen of gebruikt. Om eigendom correct te modelleren in ArchiMate, zijn additionele elementen en relaties nodig: Bedrijfsactor en Toewijzingsrelatie: Bedrijfsactor vertegenwoordigt een organisatie of persoon die het eigendom heeft. Bedrijfsobject vertegenwoordigt het goed waarvan de actor eigenaar is. Toewijzingsrelatie geeft aan dat Bedrijfsactor het Bedrijfsobject in bezit heeft. Contract of Restrictie: Een Contract kan de afspraken rond eigendom en overdracht specificeren. Een Restrictie kan beleidsregels over eigendom vastleggen (bijvoorbeeld: “Laptops blijven eigendom van het bedrijf”). Stroomrelatie: Als eigendom kan worden overgedragen, kan een Stroomrelatie aangeven dat een Bedrijfsobject (het goed) van de ene Bedrijfsactor naar een andere gaat. Dit modelleert een transactie waarbij eigendom verandert (Eigendomsoverdracht). Toegangsrelatie: Als een partij geen eigenaar is, maar toegang heeft tot een goed, kan een Toegangsrelatie dit modelleren. Typering van relatie (Lees, Schrijf, Gebruik ) kan specifieke vormen van toegang aangeven. Als er behoefte is om hergebruik van goederen te modelleren als een proces of een strategische competentie, zijn Bedrijfsproces of Bekwaamheid geschikt, bijvoorbeeld: Bedrijfsproces “Hergebruik van IT-middelen” beschrijft hoe apparaten zoals laptops opnieuw worden uitgegeven. Bekwaamheid “Duurzaam Hergebruik” kan in de organisatiearchitectuur worden opgenomen als een strategisch speerpunt.			BusinessObject, Product, ApplicationComponent, Device
governance	ArchiMate 3.2: Voor modelleren van governance in de zin van bestuur, gedrachtcode en toezicht op organisatie zijn meerdere elementen uit ArchiMate Strategielaag, Motivatieaspect en Bedrijfslaag nodig: Strategie (wat?) Governance als een organisatorische vaardigheid kan worden weergegeven als een Bekwaamheid. Bijvoorbeeld: "Toezicht op bedrijfsvoering". Organen zoals "de Raad van Commissarissen” kunnen worden gemodelleerd als Bedrijfsmiddel (Resource). Motivatie (waarom?) Principe - om governance principes te modelleren, bijvoorbeeld: “Transparantie van besluitvorming”, “Verantwoordelijkheidsplicht door management”, “Onafhankelijke auditing”. Vereiste - om governance eisen te modelleren, bijvoorbeeld: “Voldoen aan wet- en regelgeving”, “Voldoen aan auditappportage verplichtingen”. Belanghebbende - de betrokken partijen, zoals "de Raad van Commissarissen". Bedrijfslaag (hoe?) Bedrijfsrol - organen zoals "de Raad van Commissarissen" kunnen worden gemodelleerd als Bedrijfsrol, die toegewezen kan worden aan bepaalde taken (via Bedrijfsfunctie of Bedrijfsproces). Bedrijfsproces - het daadwerkelijke governance-proces, zoals “Strategisch Toezicht” of “Risicobeheer”. Bedrijfsfunctie - de specifieke governance-activiteiten, zoals “Toezicht houden”, “Rapportage en Verantwoording” en “Compliance Bewaking”. Bedrijfsobject - beleid en rapportages, zoals “Governance Code” of “Jaarverslag”.			Capability, Resource, Principle, Requirement, Stakeholder, BusinessRole, BusinessProcess, BusinessFunction, BusinessObject
grondslag	ArchiMate 3.2: Wet- en regelgeving in ArchiMate kan met verschillede elementen gemodelleerd worden, afhanelijk van de context. Drijfveer - is geschikt voor Wet- en regelgeving als het een factor is die een organisatie dwingt om zich aan te passen of te voldoen aan externe eisen. Hiermee kan verband worden gelegd tussen wet- en regelgeving en de strategische en operationele veranderingen binnen de organisatie. Relaties met andere ArchiMate-elementen kunnen in dat geval als volgt worden gelegd: Drijfweer beïnvloedt Vereiste (Requirement), zoals “Voldoen aan AVG-vereisten”. Drijfweer beïnvloedt Principe – De wetgeving kan invloed hebben op Drijfweer beïnvloedt Bedrijfsproces – de regelgeving kan leiden tot nieuwe bedrijfsprocessen zoals “Opstellen DPIA”. Principe- als de grondslag een algemene richtlijn of beleidsregel is, bijvoorbeeld: "Gegevensbescherming conform AVG”. Vereiste – als de grondslag specifieke nalevingseisen of verplichtingen omvat, bijvoorbeeld: “Voldoen aan Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)”, “Inzage in gegevens conform Wet open overheid (Woo)”. NB: Als er behoefte is om specifieke wetsartikelen te modelleren, dan kan het op verschillende manieren, afhankelijk van het doel: Wetsartikelen kunnen als Drijfveer worden gemodelleerd, mits ze een directe externe factor zijn die de organisatie motiveert tot actie. Als een wetsartikel alleen een nalevingsvereiste is, kan het beter als Vereiste worden gemodelleerd. Als een wetsartikel als document (in brede zin, als administratieve of juridische eenheid) wordt gebruikt, kan het als Bedrijfsobject in ArchiMate Bedrijfslaag worden gemodelleerd.			Principle, Requirement, Driver, BusinessObject
Grondslagenlaag	ArchiMate 3.2: De NORA Grondslagenlaag kan in ArchiMate worden gemodelleerd met Motivatie-elementen en elementen uit de Strategielaag, omdat het primair betrekking heeft op wet- en regelgeving, beleidskaders, standaarden en kwaliteitsdoelen die de architectuur van de overheid en overheidsdiensten beïnvloeden: Motivatie (waarom?) Motivatie-elementen zijn geschikt om principes, eisen, belanghebbenden en drijfveren te modelleren: Drijfveer voor Nederlandse Wet- en Regelgeving, Europese en Internationale Wet- en Regelgeving, Beleidskaders, Kernwaarden en Kwaliteitsdoelen van dienstverlening. Drijfveren beïnvloeden de architectuur en dienstverlening van de overheid. Principle voor principes gericht op overheidsdienstverlening, zoals "Betrouwbaare informatievoorzieningen" of "Toegankelijke en inclusieve digitale diensten”. Principes vertalen wet- en regelgeving naar concrete architectuuruitgangspunten. Vereisten dwingen overheidsorganisaties om architectuurprincipes en dienstverlening toe te passen. Strategie (wat?) Elementen uit Strategielaag zijn geschikt om benodigde Bekwaamheden (Capabilities) en Bedrijfsmiddelen (Resources) die een dienstverlener nodig heeft te modelleren: Bekwaamheid beschrijft de capaciteit van overheidsorganisaties om hun taken te kunnen uitvoeren en diensten te leveren aan burgers en bedrijven. Bedrijfsmiddelen zijn hulpmiddelen die nodig zijn om wetgeving en beleid te vertalen naar concrete uitvoering door de dienstverlener.			MotivationElement, Strategy	https://www.iso.org/obp/ui#iso:std:iso-iec-ieee:42010:ed-2:v1:en
handeling	ArchiMate 3.2: De kleinste eenheid van werk als onderdeel van een activiteit kan worden gemodelleerd met concepten uit ArchiMate Bedrijfslaag: Bedrijfsproces voor een subprocess binnen een groter Bedrijfsproces. Bedrijfsfunctie voor een specifieke handeling die structureel uitgevoerd wordt binnen een organisatie. Bedrijfsgebeurtenis voor een specifieke gebeurtenis die een handeling activeert of beëindigt.			BusinessProcess, BusinessFunction, BusinessEvent
hulpmiddel	ArchiMate 3.2: Afhankelijk van de context, kunnen hulpmiddelen op verschillende ArchiMate lagen worden gemodelleerd. Strategielaag: Een hulpmiddel kan als een ArchiMate Bedrijfsmiddel (Resource) worden gemodelleerd als het een strategisch inzetbaar middel dat wordt gebruikt bij het leveren van diensten: Bedrijfsmiddel wordt gekoppeld aan een Bekwaamheid (Capability), omdat het een middel is dat een organisatie inzet om een bepaalde capaciteit te ondersteunen. Bedrijfsmiddel kan direct worden gekoppeld aan een Bedrijfsactor of Bedrijfsrol om aan te geven dat bepaalde persoon. of organisatie het hulpmiddel gebruikt. Een hulpmiddel kan ook worden gemodelleerd als een Bedrijfsmiddel die ondersteuning biedt aan een Bedrijfsdienst of Waardestroom, om te benadrukken dat het hulpmiddel geen dienst zelf is, maar een strategisch middel om een dienst mogelijk te maken. Bedrijfslaag: Als het hulpmiddel een concreet object is dat wordt gebruikt in Bedrijfsprocessen, kan het worden gemodelleerd als een Bedrijfsobject. Applicatielaag en Technologielaag: Als het hulpmiddel een IT-component is (bijvoorbeeld software of een digitaal document), dan kan het worden gemodelleerd als een Applicatiecomponent of een Technologieobject. Als het hulpmiddel een fysiek apparaat is dat wordt gebruikt bij het uitvoeren van taken, kan het als een Apparaat (Device) of als een Technologiecomponent (Node) gemodelleerd worden. Fysieke laag (onderdeel van Technologielaag) Als het hulpmiddel een fysiek hulpmiddel of infrastructuur is (zoals een machine, gereedschap of werkplek), dan kun je het modelleren als een Faciliteit (Facility) of een Apparatuur of gereedschap (Equipment).			Resource, BusinessObject, ApplicationComponent, Device, Node, Facility, Equipment
identiteit	ArchiMate 3.2: ArchiMate veronderstelt impliciet wel dat de werkelijkheid unieke instanties bevat, maar het model dwingt dit niet af. In ArchiMate-modellen worden elementen meestal op conceptueel of logisch niveau gemodelleerd, zonder dat er per se een unieke identificatie van elke instantie nodig is. NB: Indentiteiten kunnen expliciet worden weergegeven door identiteit als objecttype afzonderlijk te modelleren met Bedrijfsobject of Gegevensobject, bijvoorbeeld: ‘Natuurlijk Persoon’ met ‘Persoonsidentiteit’, of ‘Tafel’ met ‘Objectidentiteit’.			BusinessObject, DataObject
incident	ArchiMate 3.2: Een incident” kan gemodelleerd worden door gebruik te maken van een combinatie van elementen uit Bedrijfs-, Applicatie- en Technologielaag. Bedrijfslaag (Operationeel perspectief) Bedrijfsobject: voor Incident als een informatie-eenheid binnen de organisatie. Bedrijfsgebeurtenis: modelleert het moment waarop een incident zich voordoet en afhandeling triggert. Applicatielaag (Service Management perspectief). Applicatiegebeurtenis: een event getriggerd door een monitoringtool wanneer een afwijking in het dienstniveau wordt gedetecteerd. Gegevensobject: Incident data (inhoudelijke gegevens over incident) Technologielaag (Technische storingen) Technologiegebeurtenis: een event dat een (dreigende) technische verstoring signaleert.			BusinessEvent, TechnologyEvent, ApplicationEvent, BusinessObject, DataObject
informatie	ArchiMate 3.2: Betekenis			Meaning
Informatielaag	ArchiMate 3.2: Passievestructuuraspect . ArchiMate plaatst informatieobjecten in meerdere lagen, afhankelijk van het abstractieniveau. Dit zijn meestal Bedrijfsobjecten in de Bedrijfslaag en Gegevensobjecten in de Applicatielaag, maar ze kunnen ook worden gebruikt om technologische wn fysieke objecten weer te geven.			BusinessObject, DataObject
informatieobject	ArchiMate 3.2: Het concept “Informatieobject” kan gemodelleerd worden op verschillende manieren, afhankelijk van de context waarin het wordt gebruikt. Bedrijfsobject: voor conceptuele informatieobject zoals het wordt beheerd binnen een organisatie. Gegevensobject: voor de digitale representatie van het informatieobject binnen een applicatie en voor metadata gekoppeld aan het informatieobject. Artefact: voor de daadwerkelijke opslag van het informatieobject als een fysiek bestand (bijv. een PDF, Word-document, database-entry) en voor de daadwerkelijke opslag van metadata in een databasebestand of een apart configuratiebestand.		BusinessObject, DataObject, Artifact
informatievoorziening	ArchiMate 3.2: Het concept “informatievoorziening” komt in ArchiMate overeen met meerdere concepten, afhankelijk van de interpretatie: Bedrijfsdienst: als “informatievoorziening” wordt opgevat als een dienst die wordt geleverd aan gebruikers. Applicatiedienst: als de focus ligt op de technische kant en de dienst door applicaties wordt geleverd. Applicatiesamenwerking: vertegerwordigt een groep applicaties die samenwerken om een gemeenschappelijke functionaliteit te bieden. Technologiedienst: wanneer de voorzieningen bestaan uit IT-infrastructuurcomponenten die gezamenlijk een dienst leveren om in een informatiebehoefte te voorzien (bijvoorbeeld een cloudopslagdienst) Technologiesamenwerking: als de nadruk ligt op een infrastructuurcomponent die de informatievoorziening ondersteunt (bijvoorbeeld een combinatie van servers, netwerken en middleware).			BusinessService, ApplicationService, ApplicationCollaboration, TechnologyService, TechnologyCollaboration
infrastructuur	ArchiMate 3.2: Technologielaag		Technology
interactie	ArchiMate 3.2: De wijze van modelleren van “interactie” in ArchiMate hangt af van de entiteiten die met elkaar interageren. Interactie tussen mensen: Bedrijfssamenwerking (met onderliggende Bedrijfsrollen voor de betrokken personen). Interactie tussen een mens en een apparaat: Applicatiekoppelvlak, als een mens een applicatie bedient (bijv. touchscreen, app-UI). Technologiekoppelvlak, als de interactie direct met een fysiek apparaat is (bijv. een toegangspoortje in een treinstation). Interactie tussen apparaten : Applicatiesamenwerking, als het om softwarematige interactie gaat (bijv. twee applicaties die via een API communiceren). Technologiesamenwerking, als de interactie plaatsvindt op infrastructuurniveau (bijv. netwerken, hardware-integratie).			BusinessInteraction, ApplicationInterface, TechnologyInterface, ApplicationCollaboration, TechnologyCollaboration
interface	ArchiMate 3.2: “Interface” kan in ArchiMate worden gemodelleerd met verschillende concepten, afhankelijk van de betrokken entiteiten en de aard van de interactie. Interface tussen twee mensen: Bedrijfskoppelvlak wordt gebruikt om de manier waarop een Bedrijfsrol of Bedrijfsactor interacteert met andere entiteiten te beschrijven (bijv. een gesproken taal als interface tussen twee mensen, of gebarentaal voor doven). Interface tussen mens en apparaat; Applicatiekoppelvlak om te beschrijven hoe een applicatie interacteert met een gebruiker of een andere applicatie (UI van software). Technologiekoppelvlak beschrijft hoe een hardwarecomponent interageert met gebruikers of andere apparaat (hardware-interfaces zoals touchscreens, toetsenborden, fysieke knoppen) Interface tussen twee apparaten: Applicatiekoppelvlak als het gaat om softwarematige koppelingen (bijv. API’s, gegewensuitwisseling-protocol). Technologiekoppelvlak voor fysieke hardwareverbindingen (bijv. USB, netwerkinterfaces)			BusinessInterface, ApplicationInterface, TechnologyInterface
interoperabiliteit	ArchMate 3.2: In ArchiMate kunnen verschillende concepten worden gebruikt om interoperabiliteit te modelleren, afhankelijk van abstractieniveau: technologie, organisaties, semantiek en juridische kaders. Technologische interoperabiliteit (nteractie tussen applicaties en systemen): Applicatiesamenwerking om samenwerkende applicaties te modelleren. Technologiesamenwerking voor interoperabiliteit tussen infrastructuurcomponenten. Organisatorische interoperabiliteit (samenwerking tussen organisaties in ketens of netwerken): Bedrijfssamenwerking voor interoperabiliteit tussen organisaties in ketens. Semantische interoperabiliteit (het correct interpreteren van begrippen en gegevens): Bedrijfsobject voor gegevens en begrippen. Betekenis voor semantische betekenis. Juridische interoperabiliteit (harmonisatie van wet- en regelgeving tussen partijen): Principe voor algemene juridische richtlijnen. Beperking voor specifieke juridische eisen. Interoperabiliteit als een generiek vermogen van organisatie: Bekwaamheid, als een organisatie structureel in staat moet zijn om interoperabel te functioneren.			ApplicationCollaboration, TechnologyCollaboration, BusinessCollaboration, BusinessObject, Meaning, Principle, Constraint, Capability
IT-infrastructuur	ArchiMate 3.2: In ArchiMate wordt IT-infrastructuur gemodelleerd met concepten uit Technologielaag, zoals Technologiecomponent, Technologiedienst, Technologiefunctie en Communicatienetwerk. Servers en hardware : Technologiecomponent als representatie van fysieke of virtuele servers. Netwerkapparatuur (routers, switches, firewalls) : Technologiecomponent voor apparaten die connectiviteit en netwerkfunctionaliteit bieden. Opslagsystemen (NAS, SAN, Cloud Storage) : Technologiecomponent voor voorzieningen voor databeheer en opslag. Middleware (tussenlaag tussen applicaties en infrastructuur) : Technologiefunctie voor de software die communicatie en integratie tussen applicaties faciliteert. Back-up en hersteloplossingen : Technologiedienst voor IT-diensten die beschikbaar worden gesteld voor data-recovery. Bekabeling en connectiviteit : Communicatienetwerk voor interactie tussen netwerkelementen.			Node, TechnologyFunction, TechnologyService, CommunicationNetwork
IT-infrastructuurlaag	ArchiMate 3.2: Technologielaag. Omvat zowel informatie- als operationele technologie. U kunt bijvoorbeeld verwerkings-, opslag- en communicatietechnologie modelleren ter ondersteuning van de applicatie- en bedrijfslagen, en operationele of fysieke technologie modelleren met faciliteiten, fysieke installaties, materialen en distributienetwerken		Technology
kernwaarde	ArchiMate 3.2: In ArchiMate kan een kernwaarde worden gemodelleerd met Motivatie-elementen zoals Waarde, Principe en Drijfveer. Kernwaarde als een fundamentele overtuiging (wat een organisatie waardevol vindt en de basis vormt voor de missie en visie): Waarde om de kernwaarde als abstracte overtuiging te modelleren. Kernwaarde als leidend principe ie bepaalt hoe een organisatie handelt: Principe om beleidslijnen en richtlijnen te modelleren die uit kernwaarden voortvloeien. Kernwaarde als een drijvende kracht (beweegreden) voor de missie en visie van een organisatie: Drijfweer als de kernwaarde een motivatie is voor strategische doelen. Kernwaarden beïnvloeden de missie, visie en strategische keuzes van een organisatie. Dit kan worden weergegeven met Invloedsrelatie.			Driver, Value, Principle, InfluenceRelationship
keten	ArchiMate 3.2: In ArchiMate kan een keten op verschillende manieren worden gemodelleerd, afhankelijk van de focus op samenwerking, processen, netwerken of ecosystemen. Keten als een samenwerkingsverband tussen meerdere organisaties: Bedrijfssamenwerking om de samenwerking tussen partijen weer te geven. Keten als een verzameling organisaties (schakels) die samen een proces ondersteunen: Groeperingselement om de keten als verzameling van organisaties te modelleren. Bedrijfsactor voor de individuele organisatioes in een groep. Keten als een een reeks processen die over meerdere organisaties lopen: Dit kan worden gemodelleerd als een overkoepelende Bedrijfsproces, waarin activiteiten (subprocessen) over meerdere organisaties (schakels) worden verdeeld. Keten als een ecosysteem, waarin organisaties met elkaar verbonden zijn via data-uitwisseling, standaarden en governance: Bedrijfssamenwerking voor het ecosysteem als geheel. Bedrijfskoppelvlak voor de koppelingen (toegang/interactiepunten) tussen organisaties.			BusinessInteraction, Grouping, BusinessActor, BusinessProcess, BusinessInterface
klantreis	ArchiMate 3.2: In ArchiMate kan een klantreis worden gemodelleerd met concepten uit de Bedrijfslaag, zoals Bedrijfsproces, Bedrijfsinteractie en Bedrijfsgebeurtenis. Klantreis als een stroom van interacties: Bedrijfsproces om de opeenvolgende stappen die een gebruiker doorloopt bij het afnemen van een dienst te modelleren. Klantreis als interactie tussen gebruiker en dienstverlener (momenten waarop interactie paats vindt): Bedrijfsinteractie om directe klantcontactmomenten (touchpoints) te modelleren. Klantreis als een reeks gebeurtenissen die de volgende stap in gang zetten (zoals versturen van een bevestigingsmail of een notificatie): Bedrijfsgebeurtenis voor belangrijke klantgebeurtenissen in de klantreis.			BusinessProcess, BusinessInteraction, BusinessEvent
machtiging	ArchiMate 3.2: Een machtiging kan in ArchiMate worden gemodelleerd als een Bedrijfsobject of een Gegevensobject, afhankelijk van de context waarin de machtiging wordt gebruikt. Bedrijfsobject als de machtiging een zakelijk concept is binnen de organisatiecontext, zoals fysiek document (papieren machtigingsformulier of een contract) of formele registratie (juridisch of administratief object). Gegevensobject als de machtiging een digitale representatie is in een IT-systeem, zoals een record of dataset in een database. Als er behoefte is om gemachtigde als (tijdelijke) rol te modelleren, kan dit worden gemogedaan met een Bedrijfsrol, waarbij de betrokken partijen verschillende rollen hebben, bijvoorbeeld: “Vertegenwoordigde” (persoon of organisatie die de machtiging verleent) en “Gemachtigde” (persoon of organisatie die gemachtigd is). Als een relatie tussen de vertegenwoordigde en de gemachtigde van belang is, kan dit worden gemodelleerd met Bedrijfssamenwerking, waarin beide partijen samenwerken binnen de machtiging, bijvoorbeeld: als een “Machtigingsrelatie belastingzaken” (Bedrijfssamenwerking) tussen burger en belastingadviseur.			DataObject, BusinessObject, BusinessRole, BusinessCollaboration
management	ArchiMate 3.2: Bedrijfsactor . Organisatieonderdelen, zoals afdelingen of andere organisatiestructuren, worden in ArchiMate gemodelleerd als Bedrijfsactoren.			BusinessActor
managen	ArchiMate 3.2: Het modelleren van “managen” in ArchiMate kan op verschillende manieren, afhankelijk van de rollen en activiteiten die worden beschreven. Managen als een activiteit : Bedrijfsproces als “managen” een duidelijk gedefinieerd proces is (bijv. procesmanagement). Bedrijfsfunctie als het gaat om een bredere en continue taak zonder vaste start- en eindpunten (bijv. het aansturen van teams, opstellen van beleid). Managen als een rol: Bedrijfsrol voor het modelleren van managers, uitvoerders en hun verantwoordelijkheden			BusinessProcess, BusinessFunction, BusinessRole
melding	ArchiMate 3.2: In ArchiMate kan een melding worden gemodelleerd als Bedrijfsgebertenis, omdat een melding een gebeurtenis is die een proces in gang zet. Als inhoudelijke informatie van een melding gemodeleerd moet worden, is ook Bedrijfsobject relevant. Bedrijfsgebeurtenis als de melding vooral wordt gezien als het triggerpunt dat een reactief proces start. Dit past bij het inzichtelijk maken van de dynamiek van de dienstverlening, waar een melding (bijvoorbeeld een service request) de start is van het proces Uitvoeren. Bedrijfsobject als de nadruk ligt op de informatie of documentatie van het verzoek (de “data” achter de melding). Dit is bijvoorbeeld relevant wanneer meldingen worden bewaard, opgevolgd of geanalyseerd.			BusinessEvent, BusinessObject
metagegeven	ArchiMate 3.2: De eenvoudige manier om “metagegevens” in ArchiMate te modelleren is met gebruik van Gegevensobject en Associatierelatie. Dit is de meest directe manier om gegevens over gegevens te representeren, vooral in een IT-context. Gegevensobject voor de metagegevens als digitale informatie die wordt opgeslagen binnen een IT-systeem. Associatierelatie voor de relatie tussen gegevens en metagegevens (beide Gegevensobject in ArchiMate).			DataObject, AssociationRelationship
metamodel	ArchiMate 3.2: ArchiMate volledige raamwerk. ArchiMate kent een kernraamwerk van elementen en uitbreidingen daarop met extra lagen en een aspect. Samen vormen ze het metamodel voor alle modellen die in ArchiMate taal kunnen worden gemaakt.
middel	ArchiMate 3.2: Bedrijfsmiddel. In ArchiMate is Bedrijfsmiddel gedefinieerd als een fysiek of abstract element dat wordt gebruikt om een product of dienst te produceren, leveren of ondersteunen. Dit kan bijvoorbeeld een machine, materiaal, menselijke capaciteit, software of informatie zijn.		Resource
missie	ArchiMate 3.2: Doel Doel representeert een globale intentieverklaring, richting of gewenste eindtoestand voor een organisatie en haar belanghebbenden. Het komt overeen met beschrijving van een missie als wat een organisatie wil bereiken, zonder direct de strategie of concrete doelstellingen te benoemen. Doel om de missie als het uiteindelijke nastrevenswaardige resultaat te modelleren.		Goal
model	ArchiMate 3.2: Model Model : Een verzameling concepten binnen de context van de ArchiMate-taalstructuur.
natuurlijk persoon	ArchiMate 3.2: De meest directe manier om een natuurlijk persoon als individueel menselijk wezen te modelleren in ArchiMate is als een Bedrijfsactor. Als de natuurlijk persoon als een geregistreerde entiteit in een registratiesysteem voorkomt, bijvoorbeeld in een database of administratie, kan deze worden gemodelleerd als een Bedrijfsobject. Om gegevens over de natuurlijk persoon in een IT-systeem te modelleren, is Gegevensobject de juiste concept.			BusinessActor, BusinessObject, DataObject
NORA-vijflaagsmodel	ArchiMate 3.2: ArchiMate volledig raamwerk. Het NORA-vijflaagsmodel en het ArchiMate volledig raamwerk zijn beide referentiestructuren voor het classificeren van architectuurelementen, maar ze verschillen in focus en opbouw. Vergelijking van Lagen (NORA vs. ArchiMate): Bedrijfs-, Applicatie en Technologielaag van ArchiMate komen overeen met NORA Organisatie- Applicatie- en IYT_Infrastructuurlaag Informatielaag is expliciet in NORA, maar verspreid in ArchiMate als Passievestructuur (Bedrijfsobject, Gegevensobject) binnen Bedrijfs-, Applicatie- en Technologielagen. Grondslagenlaag (NORA) wordt in ArchiMate verwerkt in Strategie & Motivatie. ArchiMate heeft extra lagen voor fysieke objecten en Implementatie/Migratie. Vergelijking van Aspecten (NORA vs. ArchiMate): Gedragsaspect en Actievestructuur zijn in beide modellen aanwezig. Passieve structuur (gegevens) wordt in ArchiMate over lagen verspreid, terwijl NORA dit in de Informatielaag groepeert. Motivatie-aspect in ArchiMate is een aspect, terwijl NORA het als overkoepelend Grondslagenlaag beschrijft. Hoe modelleer je het NORA-vijflaagsmodel in ArchiMate? Omdat ArchiMate flexibeler is in gelaagdheid, kunnen we het NORA-Vijflaagsmodel modelleren met Groeperingselement en relevante ArchiMate-elementen daarin plaatsen: Groeperingselement “Gondslagenlaag” : Principe, Doel, Eis, Drijfweer Groeperingselement “Organisatielaag” : Bedrijfsproces, Bedrijfsactor, Bedrijfsdienst Groeperingselement “Informatielaag” : Bedrijfsobject, Gegevensobject Groeperingselement “Applicatielaag” : Applicatiecomponent, Applicatiedienst Groeperingselement “IT-Infrastructuurlaag” : Technologiecomponent,Technologiedienst			groups, Grouping
object	ArchiMate 3.2: Object kan worden gemodelleerd met verschillende ArchiMate-concepten, afhankelijk van de aard van het object. Actieve objecten (entiteiten met gedrag, zoals een systeem of een persoon) kunnen voorkomen als Bedrijfsactor, Applicatiecomponent of Technologiecomponent. Passieve objecten die worden opgeslagen, gebruikt of geconsumeerd zonder zelf actief te zijn (zoals documentenen, datasets, of fysieke objecten), kunnen voorkomen als Bedrijfsobject, Gegevensobject, Artefact of Materiaal. Fysieke objecten (tastbare objecten binnen een bedrijfscontext zoals hardware, gebouwen, fysieke materie) kunnen voorkomen als Faciliteit of Materiaal			BusinessActor, ApplicationComponent, Node, BusinessObject, DataObject, Artifact, Material
objecttype	ArchiMate 3.2: In ArchiMate is "objecttype" niet een expliciet gedefinieerd als taaalelement. De term kan wel verwijzen naar verschillende concepten, zoals: Een type Structuurelement in ArchiMate tale, zoals Bedrijfsobject, Applicatiecomponent of Gegevensobject. Een specifiek type entiteit binnen een bedrijfscontext (bijv. Factuur, Klant, Contract), waarvan meerdere instanties kunnen bestaan.
ondersteuning	ArchiMate 3.2: Ondersteuning als een dienstverlenend proces waarbij een afnemer en dienstverlener betrokken zijn, kan met ArchiMate-elementen uit de Bedrijfslaag en Aplicatielaag gemodelleerd worden. Bedrijfsdienst : als ondersteuning wordt geleverd als een dienst. Bedrijfsproces: om de geordende stappen die de dienstverlener in bepaalde volgorder uitvoert om ondersteuning te bieden te modelleren. Bedrijfsfunctie : wanneer ondersteuning een kernactiviteit is van de dienstverlener en uit meerdere processen en activiteiten bestaat die logisch samenhangen. Applicatiedienst of Applicatiecomponent: als ondersteuning wordt geleverd via een IT-systeem, zoals een zelf-service portaal met chatbot.			BusinessService, BusinessProcess, BusinessFunction, ApplicationService.
ontwerp	ArchiMate 3.2: Model Ontwerp is een instantie van ArchiMate Model die Architectuur van een concrete organisatie beschrijft,
organisatie	ArchiMate 3.2: Bedrijfsactor. Organisaties kunnen worden gemodelleerd als ArchiMate bedrijfsfactoren.			BusinessActor
Organisatorische laag	ArchiMate 3.2: NORA Organisatorische Laag komt grotendeels overeen met de Bedrijfslaag van ArchiMate. Beide beschrijven organisaties, rollen, processen, samenwerkingen en dienstverlening. Echter, er zijn enkele verschillen: NORA heeft een expliciete focus op governance, bestuurlijke context en sectorale samenwerking. ArchiMate Bedrijfslaag beschrijft dezelfde concepten, maar zonder specifieke overheidscontext zoals bestuurlijke lagen. Bestuurlijke context (governance en wetgeving) zit in de Motivatieaspect van ArchiMate. NORA benoemt Capabilities expliciet, terwijl ArchiMate Capabilities (Bekwaamheden) in de Strategielaag plaatst. Specifiek per NORA aspect: Overheidsorganisaties & hun taken : Bedrijfsactor, Bedrijfsrol, Bedrijfsfunctie. Samenwerking tussen organisaties : Bedrijfssamenwerking, Bedrijfsinteractie Gemeenschappelijke processen : Bedrijfsproces, Bedrijfsdienst Capabilities & generieke functies : Bekwaamheid (Strategielaag), Bedrijfsfunctie Bestuurlijke context en governance : Principe, Eis, Beperking, Drijfweer (allen Motivatie-elementen).			Business, Strategy, Multilayer
partij	ArchiMate 3.2: Bedrijfsactor . Partijen als actieve elementen kunnen worden gemodelleerd als ArchiMate Bedrijfsfactoren.			BusinessActor
patroon	ArchiMate 3.2: Een patroon in ArchiMate is een generieke architectuurstructuur die kan worden toegepast in meerdere contexten. Het bevat herbruikbare bouwstenen in één of meerdere lagen van de architectuur: Bedrijfslaag: Organisaties, processen, bedrijfsfunctie, rollen en diensten. Applicatielaag: Applicatiecomponenten, API’s en services die bedrijfsprocessen faciliteren. Technologielag: IT-infrastructuur, netwerken en hardware die applicaties ondersteunen. Een patroon is geen directe implementatie, maar een generieke onderlaag die kan worden vertaald naar specifieke toepassingen. Om een patroon in ArchiMate te modelleren: Gebruik Groeperingselement om een patroon te structureren. Combineer elementen uit Bedrijfs-, Applicatie- en Technologielaag om een complete architectuurstructuur te creëren. Een patroon is generiek en kan worden toegepast in verschillende situaties zonder een specifieke implementatie te beschrijven.			Grouping, Technology, Business, Application, Physical
persoonsgegeven	ArchiMate 3.2: Omdat “Persoonsgegeven” een passief gegeven is, wordt het in ArchiMate het beste gemodelleerd als een Gegevensobject in de Applicatielaag of als een Bedrijfsobject in de Bedrijfslaag. Om de fysieke opslag of representatie van persoonsgegevens te modelleren, kan een Artefact (element uit Technologielag) worden gebruikt. Gegevensobject voor gegevens over een natuurlijk persoon in IT-systemen. Bedrijfsobject voor gegevens in een administratieve of juridische context. Artefact voor persoonsgegevens als een fysiek bestand (JSON, XML, PDF, logbestand).			BusinessObject, DataObject, Artifact
practice	ArchiMate 3.2: Een practice als een gestandaardiseerde en herbruikbare werkwijzekan worden gemodelleerd door een combinatie van elementen uit de Bedrijfslaag, Applicatielaag, en Technologielaag van ArchiMate. Verschillende aspecten van practice corresponderen met verschillende ArchiMate elementen: Practice als gestandaardiseerde werkwijze of instructie: Bedrijfsproces - een specifiek procesmodel dat een practice beschrijft. Practice als herbruikbare methodologie of procedure: Bedrijfsfunctie - een generieke werkwijze of standaard manier van werken. Practice als combinatie van taken en procedures: Groeperingselement - een verzameling processen en functies die samen een practice vormen. Practice als gedocumenteerde praktijk of best practice: Bedrijfsobject - een document of handleiding die de practice beschrijft. Uitvoerders van de practice: Bedrijfsrol of Bedrijfsactor - de persoon of organisatie die de werkwijze toepast. Hulpmiddelen voor de uitvoering van de practice: Applicatiedienst en Technologiedienst - software of systemen die de werkwijze ondersteunen. Om elementen aan elkaar te verbinden in een betekenisvolle model, kunnen verschillende ArchiMate relaties gebruikt worden: Toewijzingsrelatie (Assignment) : Verbindt een Bedrijfsrol of Bedrijfsactor met een Bedrijfsproces (de medewerker voert de taak uit). Bedieningsrelatie (Serving): Verbindt een Applicatiesdienst of Technologiedienst met een Bedrijfsproces (de hulpmiddelen ondersteunen de taak). Toegangsrelatie (Access): Verbindt een Bedrijfsobject met een Bedrijfproces of Applicatieservice (welke documenten/data worden gebruikt) Aggregatierelatie (Aggregation): combineert Bedrijfsprocessen in Bedrijfsfunctie, of groepeert alle relevante taken en procedures die samen een practice vormen.			BusinessProcess, BusinessFunction, Grouping, BusinessActor, BusinessRole, ApplicationService, TechnologyService
principe	ArchiMate 3.2: Principe		Principle
procedure	ArchiMate 3.2: Omdat een procedure zowel een proces als de bijbehorende uitvoerders specificeert, kan dit het best worden gemodelleerd met een combinatie van Bedrijfsproces, Bedrijfsrol, en Bedrijfsactor. Verschillende aspecten van procedure corresponderen met verschillende ArchiMate elementen: Procedure als een gedefinieerde workflow of proces: Bedrijfsproces - Beschrijft de stappen in de procedure. Procedure als een standaard werkwijze binnen een organisatie: Bedrijfsfunctie - beschrijft een herbruikbare functie die in verschillende processen wordt toegepast. Uitvoerders van de procedure: Bedrijfsrol en Bedrijfsactor - Geeft aan wie verantwoordelijk is voor de uitvoering. Procedure als document of richtlijn: Bedrijfsobject - beschrijft de procedure in de vorm van een document. Samenstelling van meerdere processen in een workflow: Groeperingselement - een verzameling processen die samen een procedure vormen. Realties die nodig zijn voor modellering: Aggregatierelatie - om Bedrijfsprocessen te aggregeren in een groep doe procedure vertegewordigt Toewijzingsrelatie - om Bedrijfsrollen te koppelen aan Bedrijfsprocessn. Associatierelatie - om Bedrijfsobjecten te associeren met Bedrijfsprocessen			BusinessProcess, BusinessFunction, BusinessRole, BusinessActor, BusinessObject, Grouping
proces	ArchiMate 3.2: Bedrijfsproces		BusinessProcess
procesmodel	ArchiMate 3.2: Een procesmodel als beschrijving van een verzameling van processen en hun onderlinge samenhang, kan in ArchimMate bestaan uit Bedrijfsprocessen, Bedrijfsfuncties, Groeperingselementen, Bedrijfsrollen, Bedrijfsactoren en Bedrijfssamenwerkingen, die ieder een bepaald aspect van procesmodellering adresseert. Procesmodel als een verzameling processen in een organisatie: Groeperingselement - het overkoepelende procesmodel. Een specifiek proces in het procesmodel: Bedrijfsproces - beschrijft de individuele processen. Een herbruikbare functionele activiteit binnen processen: Bedrijfsfunctie - duidt kernfuncties aan die binnen meerdere processen kunnen worden gebruikt. Interactie tussen processen en actoren: Bedrijfssamenwerking, Bedrijsrol, Bedrijfsactor - uitvoerders van processen Een generiek procesmodel of standaard werkwijze: Bedrijfsobject - representeert het procesmodel als documentatie of een architectuurmodel.			Grouping, BusinessProcess, BusinessFunction, BusinessCollaboration, BusinessActor, BusinessRole, BusinessObject
processtap	ArchiMate 3.2: Processtap als een logisch gedefinieerd onderdeel van een proces kan het best worden gemodelleerd als een Bedrijfsproces of een Bedrijfsfunctie, afhankelijk van het niveau van abstractie: Als een logische stap binnen een proces: Bedrijfsproces - modelleert een processtap als een aparte procesfase. Als een samenhangende geheel van activiteiten zonder vaste volgordelijkeid: Bedrijfsfunctie - beschrijft een gegroepeerde set activiteiten in een proces. Om verbinding tussen processtappen in een gestructureerde volgorde weer te geven, kan Stroomrelatie (Flow) of Activeringsrelatie (Trigger) worden gebruikt.			BusinessProcess, BusinessFunction, FlowRelationship, TriggeringRelationship
product	ArchiMate 3.2: Product		Product
profiel	ArchiMate 3.2: Een profiel als een verzameling van specificerende kenmerken kan in ArchiMate worden gemodelleerd met verschillende elementen, afhankelijk van de context waarin het profiel wordt gebruikt. Profiel als een set verantwoordelijkheden binnen een organisatie (medewerkerprofiel met taken en bevoegdheden): Bedrijfsrol - beschrijft een rol die een medewerker of organisatie kan vervullen. Profiel als een bedrijfsconcept of model: Bedrijfsobject - representeerd profiel als een concept Profiel als een dataset in IT-systeem: Gegevensobject - beschrijft een verzameling gestructureerde gegevens. Profiel als een configuratiebestand of instelling: Artefact - beschrijft een profiel als een fysiek opgeslagen (configuratie)bestand. Om Systeemprofiel en API-profiel te kunnen modelleren, zijn additionele elementen nodig: Technologiecomponent - infrastructuurcomponent waarop het Systeemprofiel betrekking heeft. Applicatiekoppelvlak - koppelvlak waarop het API-profiel betrekking heeft. Om specifieke beperkingen (zoals geen administratieve rechten) te modelleren, kan Beperking worden gebruikt, met Associatierelatie naar Bedrijfsrol waarop restrictie geldt.			BusinessRole, BusinessObject, DataObject, Artifact, Node, ApplicationInterface, Constraint
programmatuur	ArchiMate 3.2: In ArchiMate kan het concept “programmatuur” worden gemodelleerd met meerdere elementen, afhankelijk van de context. Programmatuur als een zelfstandige softwarecomponent: Applicatiecomponent vertegenwoordigt software die functionaliteit biedt, zowel gebruikersprogrammatuur (zoals apps) als systeemprogrammatuur (zoals besturingssystemen). Programmatuur als een dienst: Applicatiedienst als de programmatuur niet als een losse component, maar als een dienst wordt aangeboden (bijv. een API of een SaaS-applicatie). Programmatuur als systeemsoftware: Systeemsoftware als het om systeemprogrammatuur gaat, zoals besturingssystemen, virtualisatieplatforms en firmware, die onderdeel is van de IT-infrastructuur en direct met hardware werkt (bijv. Windows of Linux als besturingssysteem of een hypervisor zoals VMware ESXi).			ApplicationComponent, ApplicationService, SystemSoftware
raamwerk	ArchiMate 3.2: ArchiMate is geen architectuurraamwerk, maar een modelleertaal voor enterprise-architectuur. Architectuurraamwerken (zoals TOGAF) geven de methodologie, terwijl in ArchiMate de modellen worden gemaakt. Ze kunnen samen gebruikt worden voor een gestructureerde en visuele architectuurbenadering.
rechtspersoon	ArchiMate 3.2: Een rechtspersoon als een organisatie met een specifieke juridische status kan in ArchiMate worden gemodelleerd met Bedrijfsactor, Bedrijfssamenwerking en Bedrijfsobject, afhankelijk van de context waarin de rechtspersoon wordt gebruikt. Rechtspersoon als een organisatie-entiteit: Bedrijfsactor - vertegenwoordigt een rechtspersoon als een formele organisatie. Samenwerking tussen rechtspersonen: Bedrijfssamenwerking - geeft aan dat meerdere rechtspersonen samenwerken. Juridische status van de rechtspersoon: Bedrijfsobject - administratieve registratie van de juridische status (bijv. KvK-registratie). Rechtspersoon als deelnemer aan een proces: Bedrijfsrol - geeft aan de specifieke rol van een rechtspersoon binnen een proces.			BusinessActor, BusinessCollaboration, BusinessObject, BusinessRole
referentiearchitectuur	ArchiMate 3.2: ArchiMate is geen referentiearchitectuur, om volgende redenen: Een referentiearchitectuur (zoals GEMMA, HORA, NORA) biedt een herbruikbare blauwdruk voor architecturen binnen een specifiek domein. Het dient als standaard of best practice voor specifieke organisaties en kan gebruikt worden door architecten binnen specifieke sectoren (overheid algemeen, onderwijs, zorg). Organisaties kunnen elementen van referentiearchitectuur hergebruiken en aanpassen. Archimate is een modelleertaal en geen verzameling herbruikbare architectuurprincipes of -modellen. Het biedt geen kant-en-klare architectuurstructuren zoals GEMMA, HORA of NORA dat wel doen. ArchiMate is domein-onafhankelijk, terwijl een referentiearchitectuur specifiek toepasbaar is binnen een bepaald domein (zoals gemeenten of onderwijs). Wat ArchiMate wel is: Een formele modelleertaal voor enterprise-architectuur, waarmee je op eeen gestructureerde manier principes, modellen en beschrijvingen vast kan te leggen. Een hulpmiddel om referentiearchitecturen te modelleren, maar geen referentiearchitectuur zelf. Een metamodel dat als basis kan dienen voor het opstellen van referentiearchitecturen.			groups
referentiecomponent	ArchiMate 3.2: Een referentiecomponent als een generieke, herbruikbare component binnen een referentiearchitectuur kan in ArchiMate worden gemodelleerd als een Applicatiecomponent, eventueel gecombineerd met Groeperingselement en Technologiecomponent, afhankelijk van de context. referentiecomponent als generieke softwarecomponent binnen een referentiearchitectuur: Applicatiecomponent - geeft aan dat het een applicatiecomponent betreft, en geen andere component. Technologische implementatie van de referentiecomponent: Technologiecomponent - geeft aan hoe de referentiecomponent in infrastructuur wordt geimplementeerd. Een verzameling referentiecomponenten binnen een referentiearchitectuur: Groeperingselement - structureert meerdere referentiecomponenten als een geheel.		ApplicationComponent	Node, Grouping
rol	ArchiMate 3.2: Omdat een rol een verzameling taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden vertegenwoordigt, kan dit het beste worden gemodelleerd als een Bedrijfsrol. Afhankelijk van de context kan de rol gerelateerd zijn aan Bedrijfsprocessen (taken), Bedrijfsfuncties (permanente activiteiten), en Bedrijfsactoren (medewerkers die de rol vervullen). Rol als een tijdelijk takenpakket: Bedrijfsrol - representeert een set van taken die een medewerker op zich neemt. De medewerker die een rol vervult: Bedrijfsactor - geeft aan wie de rol op zich neemt. De taken die bij een rol horen: Bedrijfsproces of Bedrijfsfunctie - de processen of functies die onder de verantwoordelijkheid van rol vallen.		BusinessRole	BusinessActor, BusinessProcess, BusinessFunction
solution-architectuur	ArchiMate 3.2: Een solution-architectuur in de zin van een specifiek ontwerp van een oplossing kan in ArchiMate worden gemodelleerd als een combinatie van Groeperingselement, Plateau, en diverse lagen van ArchiMate (Bedrijf, Applicatie, Technolohie, en eventueel Fysieke laag). Richtlijn voor modellering van verschillende aspecten van solution-architectuur: De solution als een verzameling componenten: Groeperingselement - groepeert alle relevante elementen van de solution. De transitie naar de nieuwe solution: Plateau - geeft aan in welke fase de solution zich bevindt (bijv. implementatiefase). De bedrijfsprocessen die worden beinvloed door de solution: Bedrijfsproces en Bedrijfsfunctie - beschrijft de impact op de bedrijfsvoering. De applicaties die deel uitmaken van de solution: Applicatiecomponent - geeft de softwarecomponenten in de solution weer. De technologische infrastructuur die de solution ondersteunt: Technolgiecomponent, Technologiedienst - modellering van servers, cloudservices of andere IT-componenten.			Grouping, Plateau, BusinessProcess, BusinessFunction, ApplicationComponent, Node, TechnologyService
standaard	ArchiMate 3.2: Een standaard (zoals een industriestandaard, architectuurstandaard, wetgeving of interne richtlijn) kan in ArchiMate worden gemodelleerd met verschillende taalelementen, afhankelijk van de context en het gebruik ervan. Principle - als een standaard een algemene richtlijn geeft. Eis (Requirement) - als een standaard een verplichte eis oplegt Beperking (Constraint) - als een standaard een randvoorwaarde of beperking oplegt, Bij een aantal overheidsreferentiearchitecturen wordt Beperking (Constraint) gebruikt om een standaard te duiden, zoals bij GEMMA, FORA, PETRA. Daarbij is Beperking een specialisatie van Eis (Requirement), die eventueel een Principe realiseert.			Constraint, Principle, Requirement
stelsel	ArchiMate 3.2: Een stelsel kan in ArchiMate op meerdere manieren worden gemodelleerd, afhankelijk van de nadruk: op samenwerking, structuren of gedeelde voorzieningen. Stelsel als een samenwerkingsverband: Bedrijfssamenwerking om een samenwerkingsverband tussen verschillende organisaties of rollen te modelleren (bijv. Het Stelsel van Basisregistraties als de samenwerking tussen Stelselpartijen) Stelsel als een structuur van afspraken en standaarden: Bedrijfsfunctie voor het beheer en de standaardisatie van het stelsel (bijv. “Stelselbeheer” als de functie die standaarden en afspraken onderhoudt). Bedrijfsproces voor specifieke processen binnen het stelsel (bijv. “Gegevensuitwisseling binnen het stelsel” als een proces waarin organisaties gegevens delen volgens stelselafspraken) Stelsel als een gedeelde voorziening: Applicatiesamenwerking voor gezamenlijke applicaties en informatiesystemen binnen het stelsel. Technologiesamenwerking voor gedeelde infrastructuurcomponenten. Stelsel als een dienst: Bedrijfsdienst voor de dienstverlening van het stelsel aan afnemers. Applicatiedienst voor de applicatieservices binnen het stelsel (bijv. API voor gegevensuitwisseling)			BusinessCollaboration, BusinessFunction, BusinessProcess, ApplicationCollaboration, TechnologyCollaboration, BusinessService, ApplicationService
strategie	ArchiMate 3.2: Een strategie als een richtinggevend plan voor het bereiken van de missie kan in ArchiMate worden gemodelleerd met Actieplan Motivatie-element, aangevuld met elementen uit de Strategielaag van ArchiMate. De strategie zelf als een richtinggevend plan: Actieplan (Course of Action) - geeft een geplande aanpak of strategie weer. Aanvullend: Missie en visie van de organisatie Doel - geeft de gewenste eindtoestand van de strategie weer. Doelstellingen binnen de strategie Uitkomst - specifieke resultaten die uit de strategie voortkomen. Tactisch doel of KPI Eis - Beschrijft een concrete eis waaraan voldaan moet worden. Capabilities die de strategie ondersteunen Bekwaamheid - de organisatorische vaardigheden die nodig zijn om de strategie te implementeren. Resources die de strategie mogelijk maken Bedrijfsmiddelen, zoals financiele middelen of kennis.		CourseOfAction	Goal, Outcome, Requirement, Capability, Resource
systeem	ArchiMate 3.2: Een systeem kan in ArchiMate op verschillende manieren worden gemodelleerd, afhankelijk van de focus op de componenten of hun onderlinge relaties, Systeem als een geheel van samenwerkende componenten: Groepering om een verzameling van samenhangende elementen als een geheel te beschouwen. Systeem als een samenwerking tussen componenten: Bedrijfssamenwerking als het systeem bestaat uit samenwerkende mensen of organisaties. Applicatiesamenwerking als het systeem uit applicaties bestaat die samenwerken. Technologiesamenwerking als het systeem bestaat uit samenwerkende hardware en infrastructuur. Systeem als een gelaagd architecturaal model: Er kan gebruik worden gemaakt van Gelaagde gezichtspunt (Layered Viewpoint) van ArchiMate, om systeem met een combinatie van ArchiMate-elementen uit verschillende lagen te modelleren.			Grouping, BusinessCollaboration, ApplicationCollaboration, TechnologyCollaboration
taak	ArchiMate 3.2: Een taak kan in ArchiMate op verschillende manieren worden gemodelleerd, afhankelijk van de focus op de handelingen, de structuur van de taak of de betrokken rollen. Taak als een verzameling samenhangende handelingen: Bedrijfsfunctie om een groep verwante activiteiten te modelleren die samen een taak vormen. Taak als een concrete uitvoerbare actie: Bedrijfsproces als een taak meer gestructureerd en procesmatig is. Taak als iets dat toegewezen is aan een medewerker: Bedrijfsactor of Bedrijfsrol om aan te geven dat een taak gekoppeld is aan een medewerker of functieprofiel.			BusinessFunction, BusinessProcess, BusinessRole, BusinessActor
taxonomie	ArchiMate 3.2: Een taxonomie als een hiërarchische ordening van begrippen kan in ArchiMate worden gemodelleerd als een combinatie van Bedrijfsobject, Gegevensobject, Groeperingselement en Specialisatierelatie. Taxonomie als een formeel begrippenkader of model Bedrijfsobject - het taxonomie-framework zelf als een document of model, en van de individuele begrippen binnen een taxonomie. Taxonomie als een dataset binnen een IT-systeem Gegevensobject - de gestructureerde digitale weergave van de taxonomie en van de individuele begrippen Groepering van begrippen binnen een taxonomie Groeperingselement - structureert meerdere categorieën binnen een taxonomie. Classificatie en hierarchie van begrippen Specialisatierelatie - geeft de hierarchische structuur aan.			BusinessObject, DataObject, Grouping, SpecializationRelationship
thesaurus	ArchiMate 3.2: Een thesaurus als een structuur van begrippen met semantische en hiërarchische relaties kan in ArchiMate worden gemodelleerd met Bedrijfsobject, Gegevensobject, Groeperingselement, Specialisatierelatie en Associatierelatie. Thesaurus als gestructureerd begrippenkader Bedrijfsobject - de thesaurus als een formeel model. Thesaurus als dataset in een informatiesysteem Gegevensobject - de digitale opslag van de thesaurus. Individuele begrippen in de thesaurus Bedrijfsobject en gegevensobject - afzonderlijke termen in de thesaurus. Hierarchische relaties tussen begrippen Specialisatierelatie - Geeft bredere en specifiekere termen aan. Semantische relaties tussen begrippen Associatierelatie - Relaties zoals synoniemen, gerelateerde termen, en antoniemen. Groepering van begrippen per domein Groeperingselement - Groepeert termen binnen een specifieke taxonomie of domein.	https://docs.geostandaarden.nl/nl-sbb/nl-sbb/#thesaurus		BusinessObject, DataObject, Grouping, SpecializationRelationship, AssociationRelationship
toegang	ArchiMate 3.2: De toegang als een relatie tussen een entiteit (gebruiker, systeem, proces) en een object (informatie, applicatie, dienst, fysieke locatie) kan in ArchiMate worden gemodelleerd met verschillende elementen en relaties, afhankelijk van de context. Toegang als relatie tussen een entiteit en een object Toegangsrelatie - geeft aan of een entiteit een object kan lezen, schrijven of gebruiken. Entiteit die toegang heeft (gebruiker, systeem, organisatie) Bedrijfsactor, Bedrijfsrol, Applicatiecomponent - wie of wat toegang heeft. Object waartoe toegang wordt verleend (document, gegevens, applicatie, locatie) Bedrijfsobject, Gegevensobject, Applicatiecomponent, Artefact, Technologiecomponent, Faciliteit - het doel aan waar toegang toe wordt verleend. Toegangsrechten en beperkingen Beperking - Beschrijft de beperkingen en regels rondom toegang. Toegangsbeheer als proces Bedrijfsproces, Bedrijfsfunctie, Applicatiefunctie - het proces of de functie die de toegang controleert.			AccessRelationship, BusinessActor, BusinessRole, ApplicationComponent, BusinessObject, DataObject, Artifact, Node, Facility
toeleverancier	ArchiMate 3.2: Bedrijfsrol. Toeleverancier is een specifieke rol die ingevuld kan worden door persoon, organisatie of een samenwerking daarvan.			BusinessRole
Uitvoeren	ArchiMate 3.2: “Uitvoeren” kan in ArchiMate op verschillende manieren worden gemodelleerd, afhankelijk van de nadruk op het proces, de operationele activiteiten of de rollen die de uitvoering verzorgen. Uitvoeren als een operationeel proces: Bedrijfsproces om en end-to-end operationeel proces te modelleren (een geordende reeks activiteiten die leidt tot een resultaat). Uitvoeren als een operationele functie: Bedrijfsfunctie als “Uitvoeren” een structureel aanwezige operationele functie is van de dienstverlener (een groep activiteiten met een specifiek doel, zonder directe nadruk op de volgorde van activiteiten) Uitvoeren als een verantwoordelijkheid: Bedrijfsrol om aan te geven welke functieprofiel verantwoordelijk is voor de uitvoering.			BusinessProcess, BusinessFunction, BusinessRole
verantwoordelijkheid	ArchiMate 3.2: “verantwoordelijkheid” kan in ArchiMate op verschillende manieren worden gemodelleerd, afhankelijk van de nadruk op plicht, taakuitvoering, verantwoording of delegatie. Verantwoordelijkheid als een rol: Bedrijfsrol om verantwoordelijkheid via Toewijzingsrelatie te koppelen aan een specifieke functieprofiel of positie binnen de organisatie. Verantwoordelijkheid als een verplichting: Eis om een verplichting te beschrijven waaraan een rol of organisatie moet voldoen, bijvoorbeeld: Eis “Voldoen aan privacywetgeving”, gekoppeld aan de Bedrijfsrol “Functionaris gegevensbescherming”. Eindverantwoordelijkheid versus gedelegeerde verantwoordelijkheid: Toewijzingsrelatie om te laten zien welke rollen verantwoordelijk zijn voor processen en activiteiten, bijvoorbeeld: “CEO” (Bedrijfsrol) → Toewijzingsrelatie → “Strategisch Management” (Bedrijfsproces) (CEO is eindverantwoordelijk). Aggregatierelatie kan worden gebruikt om gedelegeerde verantwoordelijkheid te modelleren, waarbij een rol eindverantwoordelijk is en andere rollen taken uitvoeren, bijvoorbeeld: "Afdelingshoofd” (Bedrijfsrol) → Aggregatierelatie → “Teamleiders” (Bedrijfsrollen) (Afdelingshoofd heeft eindverantwoordelijkheid, Teamleiders hebben gedelegeerde verantwoordelijkheid).			BusinessRole, Requirement, AssignmentRelationship, AggregationRelationship
Verbeteren	ArchiMate 3.2: “Verbeteren” kan in ArchiMate op verschillende manieren worden gemodelleerd, afhankelijk van de nadruk op het proces, de activiteiten of de betrokken rollen. Verbeteren als een proces: Bedrijfsproces als verbeteren een reeks gestructureerde activiteiten is met een duidelijk doel en volgordelijkheid. Verbeteren als een vaste organisatorische functie: Bedrijfsfunctie als verbeteren en groep activiteiten is met een specifiek doel, maar zonder directe nadruk op de volgorde van activiteiten, zoals risicomanagement, kwaliteitsbeheer of innovatiebeheer. Rollen en verantwoordelijkheden in het verbeterproces: Bedrijfsactor of Bedrijfsrol om de mensen en functieprofielen te modelleren die verantwoordelijk zijn voor verbetering.			BusinessProcess, BusinessFunction, BusinessRole, BusinessActor
versie	ArchiMate 3.2: Gene overeenkostig concept in de taal, maar in ArchiMate kunnen versies van items (zoals documenten, applicaties, processen, datasets, etc.) worden gemodelleerd door gebruik te maken van Bedrijfsobjecten, Gegevensobjecten, Artifacten of Applicatiecomponenten, in combinatie met eigenschappen zoals metadata, specializatie, of associatie-relaties.
verwerking	ArchiMate 3.2: Verwerking van persoonsgegevens kan worden gemodelleerd met concepten uit de Bedrijfslaag, Applicatielaag, Technologielaag en Motivatie-elementen. Bedrijfsproces - het gegevensverwerkingsproces. Bedrijfsfunctie - specifieke functies zoals opslag, analyse, of overdracht van gegevens. Bedrijfsobject - persoonsgegevens zelf (bijv. klantgegevens, medische dossiers). Gegevensobject - digitale representatie van persoonsgegevens in IT-systeem. Applicatiecompoinent - systemen die gegevens verwerken (bijv. CRM, HRM, databases). Technologiecomponent - servers of cloudplatformen die gegevens opslaan. Principe - AVG-principes zoals data-minimalisatie en recht op inzage. Beperking - AVG-beperkingen zoals bewaartermijnen, toestemmingseisen. Eis - Juridische verplichtingen, zoals meldplicht bij datalekken.			BusinessProcess, BusinessFunction, BusinessObject, DataObject, ApplicationComponent, Node, Principle, Constraint, Requirement
vestiging	ArchiMate 3.2: Omdat een vestiging zowel een organisatorisch als een fysiek concept is, kan dit in ArchiMate worden gemodelleerd met Bedrijfsactor, Bedrijfsrol, Locatie en Faciliteit. Vestiging als onderdeel van een organisatie Bedrijfsactor - de vestiging als een zelfstandige entiteit binnen de organisatie. Vestiging als een rol binnen de organisatie Bedrijfsrol - geeft aan dat de vestiging een specifieke taak of verantwoordelijkheid heeft binnen een geografisch gebied. Vestiging als fysieke locatie Locatie - Specificeert de geografische locatie van de vestiging. Vestiging als een gebouw of fysieke structuur Faciliteit - de fysieke infrastructuur van de vestiging (zoals een schoolgebouw of bedrijfspand).			BusinessActor, BusinessRole, Location, Facility
virtualisatie	ArchiMate 3.2: In ArchiMate kan virtualisatie gemodelleerd worden met concepten uit de Technologielaag en de Applicatielaag, afhankelijk van de laag waarin de virtualisatie plaatsvindt. Technologiecomponent - een fysiek of virtueel systeem, zoals een hypervisor of een server. Apparaat - hardware waarop virtualisatie plaatsvindt (bijv. fysieke server). Systeemsoftware - hypervisor- of containerplatform (bijv. VMware ESXi, Docker, Kubernetes). Technologiedienst - de virtuele infrastructuurservice die wordt aangeboden (bijv. IaaS, PaaS). Artefact - virtuele machinebeelden, containerbestanden, ISO-bestanden. Applicatiecomponent - virtuele applicaties of middleware die draaien binnen een gevirtualiseerde omgeving. Relaties: Specialisatierelatie - om een virtueel systeem als een gespecialiseerde vorm van een fysiek systeem te modelleren. Associatierelatie en Afhankelijkeidsrelatie : relatie tussen fysieke en virtuele componenten.			Node, Device, SystemSoftware, TechnologyService, Artifact, ApplicationComponent, SpecializationRelationship, AssociationRelationship, DependencyRelationship
visie	ArchiMate 3.2: De beste match voor visie in ArchiMate is Doel, als een intentie of toestand die een Belanghebbende wil bereiken. Visie als een richtinggevend doel voor de toekomst Doel - de gewenste toekomstige staat of de toestand in de omgeving (samenleving) die de organisatie wil bereiken of aan wil bijdragen. Om missie en concrete doelstellingen toe te voegen aan visie, zijn meer elementen uit Strategielaag en Motivatie-elementen nodig: Missie - Doel als de intentie van de organisatie zelf in de zin van bijdrage aan het grotere geheel (visie). Kan gerelateerd worden aan visie via Invloedsrelatie (missie draagt bij aan de visie). Strategie - Actieplan (Course of Action). Om aan te geven dat Strategie de visie (Doel) realiseert, kan Realisatierelatie worden gebruikt. Concrete doelstellingen - Doel met Realisatierelatie naar visie als concrete invulling daarvan, of als beinvloed door de visie (Invloedsrelatie). De gewenste resultaat die bereikt wordt met realiseren van de visie - Uitkomst . Kaders voor concrete acties bij realisatie van visie - Principe als afgeleide van visie, aangeduid met Invloedsrelatie van visie naar Principe.		Goal
voorziening	ArchiMate 3.2: Een voorziening als een combinatie van zowel goederen als handelingen kan in ArchiMate op verschillende manieren worden gemodelleerd, afhankelijk van de context. Voorziening als een aangeboden functionaliteit Bedrijfsdienst - geeft aan dat de voorziening een dienstcomponent is die beschikbaar wordt gesteld. Voorziening als een fysiek of digitaal goed Bedrijfsobject, Technologieobject, Artefact - geeft de materiele of immateriele aard van de voorziening aan. Voorziening als een combinatie van processen en handelingen Bedrijfsproces en Bedrijfsfunctie - de organisatorische handelingen die de voorziening mogelijk maken. Voorziening als een fysieke infrastructuur (bij publieke diensten) Faciliteit - Geeft een gebouw of fysieke locatie aan, zoals een park of weg.			BusinessService, BusinessObject, Device, Artifact, BusinessProcess, BusinessFunction, Facility
waarde	ArchiMate 3.2: Waarde		Value
waardestroom	ArchiMate 3.2: Waardestroom		ValueStream
werkinstructie	ArchiMate 3.2: In ArchiMate kan een werkinstructie worden gemodelleerd met concepten uit Bedrijfslaag, waarbij het verband houdt met processen, rollen en objecten die nodig zijn voor de uitvoering. Concepten om werkinstructie te modelleren: Bedrijfsobject - de werkinstructie als document (bijv. handleiding, procedurebeschrijving). Gegevensobject - digitale versie van de werkinstructie. Relevante concepten: Bedrijfsproces - het proces waarin de werkinstructie wordt gebruikt. Bedrijfsfunctie - de operationele functie waarin de instructie een rol speelt. Bedrijfsrol en Bedrijfsactor - de persoon of afdeling die de werkinstructie gebruikt. Bedrijfsdienst - de dienstverlening die afhankelijk is van de werkinstructie. Applicatiecomponent - programmatuur die de werkinstructie ondersteunt of levert. Relaties Toegangsrelatie en Associatierelatie - relatie tussen de werkinstructie zelf en andere elementen.			BusinessObject, DataObject, BusinessProcess, BusinessFunction, BusinessRole, BusinessActor, BusinessService
werkwijze	ArchiMate 3.2: Een werkwijze als een gestructureerde manier om activiteiten uit te voeren kan in ArchiMate worden gemodelleerd met Bedrijfsproces, Bedrijfsfunctie, Bedrijfsinteractie en Beperking. Werkwijze als een proces of workflow (niveau 1: wat) Bedrijfsproces - de logische volgorde van handelingen zonder te specificeren wie ze uitvoert. Werkwijze als een procedure (niveau 2: wat en wie) Bedrijfsproces met Bedrijfsrol - specificeert de volgorde van handelingen en wie verantwoordelijk is. Werkwijze als een werkinstructie (niveau 3: wie, wat en hoe) Bedrijfsproces, Bedrijfsrol en Bedrijfsobject - voegt uitvoeringsvoorschriften en hulpmiddelen toe aan niveau 2. Werkwijze als een herbruikbare methode of standaard (bijv. een best practice) Bedrijfsfunctie - een gestructureerde activiteit die herhaald wordt binnen de organisatie Regels en richtlijnen die de werkwijze beinvloeden Beperking - Beperkingen of voorschriften die invloed hebben op hoe de werkwijze wordt uitgevoerd. Structureren van meerdere componenten van een werkwijze in één logisch geheel kan door ze te aggregeren in een Groeperingselement.			Grouping, BusinessProcess, BusinessRole, BusinessObject, BusinessFunction, BusinessInterface, Constraint
Wijzigen	ArchiMate 3.2: Wijzigen van een dienst als proces kan gemodelleerd worden met de elementen uit Bedrijfslaag Bedrijfsproces: Wijzigen van dienst Bedrijfsfunctie: Wijzigingsbeheer (geheel van processen en activiteiten die nodig zijn om wijziging af te handelen); Bedrijfsrollen: Service Manager (beheert de wijziging), Change Coordinator (coördineert de uitvoering); Bedrijfsgebeurtenissen: Wijzigingsverzoek ontvangen (triggert het proces) - Wijziging goedgekeurd (go/no-go beslissing) - Wijziging geïmplementeerd (eindstatus van het proces).			BusinessProcess, BusinessFunction, BusinessRole, BusinessEvent
workflow	ArchiMate 3.2: In ArchiMate kan een workflow worden gemodelleerd met een combinatie van concepten uit Bedrijfslaag en Applicatielaag, aangevuld met Stroomrelatie (Flow) en Activeringsrelatie (Trigger). Bedrijfsproces - een gestructureerde reeks volgordelijke activiteiten binnen een workflow. Bedrijfsfunctie- en specifieke taak of functie binnen de workflow. Bedrijfsrol of Bedrijfsactor - de persoon of organisatie/afdeling die verantwoordelijk is voor taken in de workflow. Bedrijfsobject - documenten of informatieobjecten die verwerkt worden in de workflow. Gegevensobject - digitale versies van de informatieobjecten. Bedrijfsdienst - een dienst die de workflow mogelijk maakt. Applicatiedienst - programmatuur dat ondersteunt bij de workflow Stroomrelatie (Flow) - de logische volgorde tussen activiteiten. Activeringsrelatie (Trigger) - het activeren van een processtap in de workflow.			BusinessProcess, BusinessFunction, BusinessRole, BusinessActor, BusinessObject, DataObject, BusinessService, ApplicationService, FlowRelationship, TriggeringRelationship

TOGAF

Exporteer als CSV

Aantal met toelichting mbt TOGAF:	0
Aantal Is exact overeenkomstig:	0
Aantal Is vrijwel overeenkomstig:	0
Aantal Is overeenkomstig verwant:	0
Aantal Heeft overeenkomstig bovenliggend:	0
Aantal Heeft overeenkomstig onderliggend:	0

Begrip	Toelichting harmonisatierelaties TOGAF	Is exact overeenkomstig	Is vrijwel overeenkomstig	Is overeenkomstig verwant	Heeft overeenkomstig bovenliggend	Heeft overeenkomstig onderliggend

ISO 42010

Exporteer als CSV

Aantal met toelichting mbt ISO:	4
Aantal Is exact overeenkomstig:	0
Aantal Is vrijwel overeenkomstig:	3
Aantal Is overeenkomstig verwant:	2
Aantal Heeft overeenkomstig bovenliggend:	2
Aantal Heeft overeenkomstig onderliggend:	0

Begrip	Toelichting harmonisatierelaties ISO	Is exact overeenkomstig	Is vrijwel overeenkomstig	Is overeenkomstig verwant	Heeft overeenkomstig bovenliggend	Heeft overeenkomstig onderliggend
Applicatielaag	ISO 42010:2022: Architecture View, (Hoofdstuk 3.7 bij bronverwijzing) De NORA Applicatielaag beschrijft hoe de overheid de afgesproken overheidsdienstverlening aan burgers en bedrijven digitaliseert door middel van applicaties (software, dataservices en datasets). Dit gebeurt in eenn Architectuurweergave vanuit een Belanghebbendenperspectief, dat de aandachtspunten van belanghebbenden bij de realisatie en exploitatie van deze applicaties adresseert. Eisen en kenmerken van applicaties worden beschreven binnen relevante Aspecten in de applicatielaag, zoals beveiliging, interoperabiliteit en gebruiksvriendelijkheid. De beschrijving vindt plaats volgens vastgelegde afspraken en principes, wat overeenkomt met het ISO-begrip ‘Architectuurgezichtspunt’ Vertaling door NORA : Architectuurweergave (Architecture View): Informatieonderdeel dat een gedeelte van een architectuurbeschrijving omvat. Architectuurgezichtspunt (Architecture Viewpoint): Een set van afspraken voor het opstellen, interpreteren en toepassen van een arrchitectuurweergave om één of meerdere aandachtspunten van belanghebbenden te kaderen. Aspect (Apect): Onderdeel van het karakter of de aard van een entiteit. Architectuurbeschrijving (Architecture Description, AD): Werkproduct dat wordt gebruikt om een architectuur uit te drukken. Belanghebbendenperspectief (Stakeholder Perspective): een manier van denken over een Entiteit van belang, vooral in relatie tot de aandachtspunten van belanghebbende.		Application	https://www.iso.org/obp/ui#iso:std:iso-iec-ieee:42010:ed-2:v1:en
architectuur	ISO 42010:2022: Architecture (Hoofdstuk 3.2 bij bronverwijzing) Vertaling door NORA: Fundamentele concepten of eigenschappen van een entiteit in haar omgeving en de leidende principes voor de realisatie en evolutie van deze entiteit en de daarmee samenhangende levenscyclusprocessen. De uitdrukking ‘concepten of eigenschappen’ wordt in de ISO-definitie van Architectuur gebruikt om twee verschillende filosofieën mogelijk te maken. Deze twee filosofieën zijn: Architectuur als concept: waarbij architectuur een conceptuele voorstelling van een entiteit in iemands gedachten is Architectuur als eigenschap: waarbij architectuur een eigenschap of kenmerk is van een entiteit van belang. De levenscyclus van een entiteit wordt gevormd door een reeks onderscheidbare fasen. Binnen elke fase vinden processen plaats die bijdragen aan de transitie van de entiteit door haar bestaan. Als ISO 42010 spreekt over de levenscyclusprocessen van een entiteit, worden daarmee processen bedoeld die binnen de verschillende fasen van de levenscyclus plaatsvinden en bijdragen aan de realisatie en evolutie van de entiteit. Dit verklaart waarom ISO 42010 expliciet spreekt over “governing principles for the realization and evolution of this entity and its related life cycle processes”, waarmee ze de processen binnen de levenscyclus van de entiteit bedoelen.		https://www.iso.org/obp/ui#iso:std:iso-iec-ieee:42010:ed-2:v1:en
entiteit	ISO 42010:2022: Entity of Interest (EoL) (Hoofdstuk 3.12 bij bronverwijzing) Vertaling door NORA: Entiteit van belang: Onderwerp van een Architectuurbeschrijving. N.B.1: Iets wat wordt overwogen, beschreven, besproken, bestudeerd of anderszins behandeld bij het opstellen van een Architectuurbeschrijving. N.B.2: Belang in een entiteit wordt in de ISO-definitie breed opgevat en omvat ook belang in de omgeving en de levenscyclus van die entiteit. Dergelijke belangen worden ook vastgelegd in de elementen van Architectuurbeschrijvingen (AD).		ActiveStructureElement		https://www.iso.org/obp/ui#iso:std:iso-iec-ieee:42010:ed-2:v1:en
Grondslagenlaag	ISO 42010:2022: Architecture View (Hoofdstuk 3.7 bij bronverwijzing) De inhoud van NORA Grondslagenlaag komt overeen met een Architectuurweergave die laat zien hoe wetgeving, beleidskaders en kwaliteitsdoelen met elkaar samenhangen. ISO-elementen van belang voor de architectuurweergave van Grondslagenlaag : Aandachtspunt (Concern): De naleving van wet- en regelgeving, beleidskaders en kwaliteitsdoelen. Belanghebbende (Stakeholder): De overheidsinstanties, wetgevers, beleidsmakers, burgers en bedrijven die betrokken zijn bij totstandkoming, uitvoering en naleving van maatschappelijke afspraken en wetgeving. Architectuurgezichtspunt (Architecture Viewpoint): Verschillende belanghebbenden kijken vanuit specifieke standpunten op wet- en regelgeving en andere elmenten uit Grondslagenlaag. Bijvoorbeeld: een juridisch standpunt voor compliance of een bestuurlijk standpunt voor beleidsontwikkeling. Architectuurbeschrijving (Architecture Description, AD): De documentatie waarin wordt beschreven hoe architectuur aansluit op wet- en regelgeving en kwaliteitsdoelen. Entiteit van belang (Entity of Interest, EoI): De overheidsorganisatie of het beleidsdomein waarvoor de architectuur wordt opgesteld, inclusief de maatschappelijke effecten die worden nagestreefd. Overeenstemming (Correspondence): De relaties tussen Nederlandse en internationale wetgeving, beleidskaders, en NORA kernwaarden en kwaliteitdoelen van dienstverlening kunnen worden expliciet vastgelegd binnen de Grondslagenlaag. Vertaling door NORA : Architectuurweergave (Architecture View): Informatieonderdeel dat een gedeelte van een architectuurbeschrijving omvat. Architectuurgezichtspunt (Architecture Viewpoint): Een set van afspraken voor het opstellen, interpreteren en toepassen van een architectuurweergave om één of meerdere aandachtspunten van belanghebbenden te kaderen. Architectuurbeschrijving (Architecture Description, AD): Werkproduct dat wordt gebruikt om een architectuur uit te drukken. Aandachtspunt (Concern): Kwestie van relevantie of belang voor een belanghebbende. Belanghebbende (Stakeholder): Rol, positie, individu, organisatie of klassen daarvan, die een belang, recht, aandeel of aanspraak hebben op een Entiteit van belang. Entiteit van belang (Entity of Interest, EoI): Iets wat wordt overwogen, beschreven, besproken, bestudeerd of anderszins behandeld bij het opstellen van een architectuurbeschrijving. Overeenstemming, alternatief: Relatie (Correspondence): Geïdentificeerde of benoemde relatie tussen twee of meer elementen van een architectuurbeschrijving.			MotivationElement, Strategy	https://www.iso.org/obp/ui#iso:std:iso-iec-ieee:42010:ed-2:v1:en

Voorkeursterm: organisatie: Groep mensen die samenwerken om specifieke doelen te bereiken.

Ga naar de pagina met de definitie van 'enterprise'

De fundamentele concepten en eigenschappen van een object in zijn omgeving, samen met de leidende principes voor de realisatie en evolutie in de levenscyclus van dat object.

Ga naar de pagina met de definitie van 'architectuur'

Een architectuur, gebaseerd op de praktijk, die als een voorbeeld dient voor het opstellen van specifieke (referentie)architecturen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'referentiearchitecturen'

Een vereenvoudigde representatie van een deel van de werkelijkheid.

Ga naar de pagina met de definitie van 'modellen'

Een verzameling normatief bedoelde begrippen die in een bepaald domein relevant zijn.

Ga naar de pagina met de definitie van 'begrippenkader'

Een verzameling normatief bedoelde begrippen die in een bepaald domein relevant zijn.

Ga naar de pagina met de definitie van 'begrippenkader'

Een architectuur, gebaseerd op de praktijk, die als een voorbeeld dient voor het opstellen van specifieke (referentie)architecturen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'referentiearchitectuur'

De meest fundamentele eenheid, niet verder op te splitsen zonder verlies van essentiële eigenschappen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'elementen'

De mate waarin gegevens vrij van tegenspraak zijn en samenhang vertonen met andere gegevens.

Ga naar de pagina met de definitie van 'consistentie'

Een samenhangende set van handelingen als onderdeel van een processtap.

Ga naar de pagina met de definitie van 'activiteit'

Een verzameling processtappen die wordt getriggerd om een beoogd resultaat te bereiken.

Ga naar de pagina met de definitie van 'proces'

Een samenhangende set van handelingen als onderdeel van een processtap.

Ga naar de pagina met de definitie van 'activiteiten'

Een kleinste eenheid van werk als onderdeel van een activiteit.

Ga naar de pagina met de definitie van 'handelingen'

Control-techniek waarbij een scheiding wordt aangebracht tussen het specificeren en het realiseren van zaken.

Ga naar de pagina met de definitie van 'functiescheiding'

Een combinatie van taken die een medewerker tijdelijk op zich neemt en die afwisselend door verschillende personen kan worden vervuld, aangevuld met bevoegdheden en verantwoordelijkheden.

Ga naar de pagina met de definitie van 'rollen'

Voorkeursterm: organisatie: Groep mensen die samenwerken om specifieke doelen te bereiken. (Synoniem van: enterprise )

Groep mensen die samenwerken om specifieke doelen te bereiken.

Ga naar de pagina met de definitie van 'organisatie'

Voorkeursterm: organiseren: Het specificeren van de wijze waarop taken worden uitgevoerd en het beschikbaar maken van de hiervoor noodzakelijke middelen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'organisatie'

De laag binnen het NORA-vijflaagsmodel voor de specificatie van de architectuur van applicaties.

Ga naar de pagina met de definitie van 'Applicatielaag'

Voorkeursterm: Applicatielaag: De laag binnen het NORA-vijflaagsmodel voor de specificatie van de architectuur van applicaties. (Synoniem van: NORA-applicatielaag )

De plicht of verplichting om bepaalde taken uit te voeren en daarover verantwoording af te leggen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'verantwoordelijkheid'

Een entiteit die iets afneemt van een andere entiteit.

Ga naar de pagina met de definitie van 'afnemer'

Voorkeursterm: data-afnemer: De rol die data van data-aanbieders beschikbaar maakt voor gebruik ten behoeve van eigen doelstellingen in een eigen context.

Ga naar de pagina met de definitie van 'afnemer'

Voorkeursterm: gegevensafnemer:

Ga naar de pagina met de definitie van 'afnemer'

Een combinatie van taken die een medewerker tijdelijk op zich neemt en die afwisselend door verschillende personen kan worden vervuld, aangevuld met bevoegdheden en verantwoordelijkheden.

Ga naar de pagina met de definitie van 'rol'

Voorkeursterm: profiel: Een verzameling van specificerende kenmerken.

Ga naar de pagina met de definitie van 'rol'

Een object dat gedrag kan vertonen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'entiteit'

Een samenwerkingsverband tussen organisaties die, naast hun eigen doelstellingen, een of meer gemeenschappelijke doelstellingen nastreven.

Ga naar de pagina met de definitie van 'keten'

Voorkeursterm: keten: Een samenwerkingsverband tussen organisaties die, naast hun eigen doelstellingen, een of meer gemeenschappelijke doelstellingen nastreven. (Synoniem van: ecosysteem )

Voorkeursterm: keten: Een samenwerkingsverband tussen organisaties die, naast hun eigen doelstellingen, een of meer gemeenschappelijke doelstellingen nastreven. (Synoniem van: netwerk )

Voorkeursterm: dienst: Een ondersteunde voorziening. (Synoniem van: service )

Een ondersteunde voorziening.

Ga naar de pagina met de definitie van 'dienst'

Een fysiek object, bestaande uit hardware, software of een combinatie van beide.

Ga naar de pagina met de definitie van 'apparaat'

Een samenhangend en geïntegreerd geheel van componenten die elkaar wederzijds beïnvloeden.

Ga naar de pagina met de definitie van 'systeem'

Voorkeursterm: interactie: Het op elkaar reageren door entiteiten. (Synoniem van: koppeling )

Voorkeursterm: interactie: Het op elkaar reageren door entiteiten. (Synoniem van: wisselwerking )

Het op elkaar reageren door entiteiten.

Ga naar de pagina met de definitie van 'interactie'

Voorkeursterm: interactie: Het op elkaar reageren door entiteiten.

Ga naar de pagina met de definitie van 'koppeling'

Voorkeursterm: afspraak: Dat wat partijen met elkaar hebben besloten.

Ga naar de pagina met de definitie van 'overeenkomst'

Voorkeursterm: applicatie: Een computerprogramma voor gebruikers. (Synoniem van: applicatieprogrammatuur )

Voorkeursterm: applicatie: Een computerprogramma voor gebruikers. (Synoniem van: gebruikerssoftware )

Een computerprogramma voor gebruikers.

Ga naar de pagina met de definitie van 'applicatie'

Een samenhangend en geïntegreerd geheel van componenten die elkaar wederzijds beïnvloeden.

Ga naar de pagina met de definitie van 'systemen'

Een natuurlijke persoon die iets gebruikt.

Ga naar de pagina met de definitie van 'gebruikers'

Een computerprogramma voor gebruikers.

Ga naar de pagina met de definitie van 'applicaties'

Een opdracht om een samenhangende verzameling handelingen uit te voeren.

Ga naar de pagina met de definitie van 'taken'

Voorkeursterm: goed: Iets dat bij overdracht een waarde vertegenwoordigt. (Synoniem van: goederen )

Iets dat bij overdracht een waarde vertegenwoordigt.

Ga naar de pagina met de definitie van 'goed'

Een vastgelegde waarneming of bewering over een eigenschap van een object.

Ga naar de pagina met de definitie van 'gegevens'

Een verzameling gegevens die is gepubliceerd of samengesteld door één enkele partij.

Ga naar de pagina met de definitie van 'dataset'

Voorkeursterm: basisregistratie: Een bij wet als basisregistratie aangemerkte registratie. (Synoniem van: landelijke voorziening )

Een bij wet als basisregistratie aangemerkte registratie.

Ga naar de pagina met de definitie van 'basisregistratie'

Ga naar de pagina met de definitie van 'applicatiecomponent'

Voorkeursterm: applicatiecomponent: (Synoniem van: application component )

De mogelijkheid van een entiteit om een object te benaderen en te gebruiken.

Ga naar de pagina met de definitie van 'toegang'

Voorkeursterm: application programming interface:

Ga naar de pagina met de definitie van 'API'

Voorkeursterm: functie: De beoogde werking van iets.

Ga naar de pagina met de definitie van 'functionaliteit'

Een samenhangend geheel van activiteiten als onderdeel van een proces.

Ga naar de pagina met de definitie van 'processtappen'

Het geheel van bewerkingen die worden uitgevoerd op persoonsgegevens

Ga naar de pagina met de definitie van 'verwerking'

Voorkeursterm: patroon: Een generieke structuur die voor meerdere toepassingen herbruikbaar is. (Synoniem van: template )

Een generieke structuur die voor meerdere toepassingen herbruikbaar is.

Ga naar de pagina met de definitie van 'patroon'

Een eenheid van denken die wordt uitgedrukt door een woord of een groep woorden en verwijst naar de betekenis die daaraan wordt gegeven.

Ga naar de pagina met de definitie van 'begrip'

Een eenheid van denken die wordt uitgedrukt door een woord of een groep woorden en verwijst naar de betekenis die daaraan wordt gegeven.

Ga naar de pagina met de definitie van 'begrip'

Voorkeursterm: niet-natuurlijk persoon: Een rechtspersoon of een samenwerkingsverband zonder rechtspersoonlijkheid.

Ga naar de pagina met de definitie van 'persoon'

Voorkeursterm: natuurlijk persoon: Een individueel mensenlijk wezen dat dood of levend kan zijn maar niet denkbeeldig

Ga naar de pagina met de definitie van 'persoon'

Voorkeursterm: product: Dat wat je produceert. (Synoniem van: voortbrengsel )

Dat wat je produceert.

Ga naar de pagina met de definitie van 'product'

Een eenheid van denken die wordt uitgedrukt door een woord of een groep woorden en verwijst naar de betekenis die daaraan wordt gegeven.

Ga naar de pagina met de definitie van 'begrippen'

Een object dat gedrag kan vertonen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'entiteiten'

Voorkeursterm: taxonomie: Een begrippenkader, waarin begrippen hiërarchisch op basis van een classificatiecriterium zijn geordend in groepen of types. (Synoniem van: taxonomische classificatie )

Voorkeursterm: taxonomie: Een begrippenkader, waarin begrippen hiërarchisch op basis van een classificatiecriterium zijn geordend in groepen of types. (Synoniem van: classificatieschema )

Een begrippenkader, waarin begrippen hiërarchisch op basis van een classificatiecriterium zijn geordend in groepen of types.

Ga naar de pagina met de definitie van 'taxonomie'

Alle handelingen die relevant zijn voor het instandhouden van iets.

Ga naar de pagina met de definitie van 'beheer'

De beoogde werking van iets.

Ga naar de pagina met de definitie van 'functie'

Voorkeursterm: profiel: Een verzameling van specificerende kenmerken.

Ga naar de pagina met de definitie van 'functie'

Voorkeursterm: functie: De beoogde werking van iets. (Synoniem van: functionaliteit )

Voorkeursterm: capability: Dat wat een systeem kan presteren.

Ga naar de pagina met de definitie van 'vermogen'

Een vooraf vastgestelde handelwijze voor het realiseren van doelen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'beleid'

De meest fundamentele eenheid, niet verder op te splitsen zonder verlies van essentiële eigenschappen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'element'

Datgene wat je wil bereiken in de context van een missie.

Ga naar de pagina met de definitie van 'doelen'

Het proces waarmee verbeteringen worden behandeld.

Ga naar de pagina met de definitie van 'Verbeteren'

Voorkeursterm: toegankelijkheid: Houdt in dat informatie vindbaar, interpreteerbaar en uitwisselbaar is. (Synoniem van: accessibility )

Houdt in dat informatie vindbaar, interpreteerbaar en uitwisselbaar is.

Ga naar de pagina met de definitie van 'toegankelijkheid'

De betekenis die mensen geven aan gegevens in een context.

Ga naar de pagina met de definitie van 'informatie'

De betekenis die mensen geven aan gegevens in een context.

Ga naar de pagina met de definitie van 'informatie'

Een afgebakende hoeveelheid gegevens die een verzender naar een ontvanger stuurt.

Ga naar de pagina met de definitie van 'bericht'

Voorkeursterm: bericht: Een afgebakende hoeveelheid gegevens die een verzender naar een ontvanger stuurt. (Synoniem van: message )

Een afgebakende hoeveelheid gegevens die een verzender naar een ontvanger stuurt.

Ga naar de pagina met de definitie van 'bericht'

Het bezitten van toestemming om een handeling te mogen verrichten.

Ga naar de pagina met de definitie van 'bevoegdheden'

Het bezitten van toestemming om een handeling te mogen verrichten.

Ga naar de pagina met de definitie van 'bevoegdheid'

Voorkeursterm: bouwsteen: Een herbruikbare component van een architectuur, aanpasbaar en bruikbaar in verschillende contexten. (Synoniem van: building block )

Voorkeursterm: bouwsteen: Een herbruikbare component van een architectuur, aanpasbaar en bruikbaar in verschillende contexten. (Synoniem van: bouwblok )

Een herbruikbare component van een architectuur, aanpasbaar en bruikbaar in verschillende contexten.

Ga naar de pagina met de definitie van 'bouwsteen'

Een functioneel onderdeel van een systeem, bestaande uit meerdere elementen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'component'

Een element of component in een model.

Ga naar de pagina met de definitie van 'modelelement'

Het geheel van voorzieningen dat nodig is om iets te laten functioneren.

Ga naar de pagina met de definitie van 'infrastructuur'

Een verzameling processtappen die wordt getriggerd om een beoogd resultaat te bereiken.

Ga naar de pagina met de definitie van 'processen'

Voorkeursterm: coördineren: Het plannen, aansturen van, en toezien op werkzaamheden door uitvoerders. (Synoniem van: coördinatie )

Het plannen, aansturen van, en toezien op werkzaamheden door uitvoerders.

Ga naar de pagina met de definitie van 'coördineren'

Voorkeursterm: coördineren: Het plannen, aansturen van, en toezien op werkzaamheden door uitvoerders.

Ga naar de pagina met de definitie van 'coördinatie'

Vaststaand, erkend voorbeeld of model.

Ga naar de pagina met de definitie van 'standaard'

Een entiteit die iets afneemt van een andere entiteit.

Ga naar de pagina met de definitie van 'afnemers'

Een organisatie die een dienst levert aan een organisatie of een natuurlijke persoon.

Ga naar de pagina met de definitie van 'dienstverlener'

Voorkeursterm: dienstverlener: Een organisatie die een dienst levert aan een organisatie of een natuurlijke persoon. (Synoniem van: leverancier )

Voorkeursterm: dienstverlener: Een organisatie die een dienst levert aan een organisatie of een natuurlijke persoon. (Synoniem van: dienstaanbieder )

Het proces waarmee afspraken worden beheerd.

Ga naar de pagina met de definitie van 'Afspreken'

Het proces waarmee wijzigingen worden behandeld.

Ga naar de pagina met de definitie van 'Wijzigen'

Het proces waarmee incidenten worden behandeld.

Ga naar de pagina met de definitie van 'Herstellen'

Voorkeursterm: Uitvoeren: Het proces waarin alle operationele activiteiten van de dienstverlener worden uitgevoerd. (Synoniem van: uitvoering )

Voorkeursterm: Uitvoeren: Het proces waarin alle operationele activiteiten van de dienstverlener worden uitgevoerd. (Synoniem van: operations management )

Het proces waarin alle operationele activiteiten van de dienstverlener worden uitgevoerd.

Ga naar de pagina met de definitie van 'Uitvoeren'

De hulp die de afnemer ontvangt van de dienstverlener bij het benutten van de dienst. 

Ga naar de pagina met de definitie van 'ondersteuning'

Voorkeursterm: ondersteuning: De hulp die de afnemer ontvangt van de dienstverlener bij het benutten van de dienst.  (Synoniem van: support )

Voorkeursterm: afspraak: Dat wat partijen met elkaar hebben besloten. (Synoniem van: overeenkomst )

Dat wat partijen met elkaar hebben besloten.

Ga naar de pagina met de definitie van 'afspraak'

Voorkeursterm: dienstenovereenkomst:

Ga naar de pagina met de definitie van 'SLA'

De ondersteunde goederen en/of handelingen die de dienstverlener beschikbaar stelt aan de afnemer als onderdeel van de dienst.

Ga naar de pagina met de definitie van 'voorzieningen'

De betekenis of het belang dat aan iets wordt toegekend.

Ga naar de pagina met de definitie van 'waarde'

Voorkeursterm: dienstencatalogus: Lijst van diensten die een dienstverlener beschikbaar stelt aan een afnemer. (Synoniem van: PDC )

Voorkeursterm: dienstencatalogus: Lijst van diensten die een dienstverlener beschikbaar stelt aan een afnemer. (Synoniem van: serviceregister )

Voorkeursterm: dienstencatalogus: Lijst van diensten die een dienstverlener beschikbaar stelt aan een afnemer. (Synoniem van: servicecatalogus )

Voorkeursterm: dienstencatalogus: Lijst van diensten die een dienstverlener beschikbaar stelt aan een afnemer. (Synoniem van: producten- en dienstencatalogus )

Lijst van diensten die een dienstverlener beschikbaar stelt aan een afnemer.

Ga naar de pagina met de definitie van 'dienstencatalogus'

Dat wat je produceert.

Ga naar de pagina met de definitie van 'producten'

Voorkeursterm: informatieobject: Een op zichzelf staand geheel van gegevens met een eigen identiteit.

Ga naar de pagina met de definitie van 'document'

Geordende verzameling van gegevens in elektronische vorm, die door een elektronisch apparaat onder één naam kan worden behandeld en aangesproken.

Ga naar de pagina met de definitie van 'bestand'

Een persoon of een groep personen die samenwerken of een rol spelen in een bepaalde context.

Ga naar de pagina met de definitie van 'partijen'

Datgene wat je wil bereiken in de context van een missie.

Ga naar de pagina met de definitie van 'doel'

Een toekomstige gewenste architectuur.

Ga naar de pagina met de definitie van 'doelarchitectuur'

Ga naar de pagina met de definitie van 'doelarchitectuur'

Een specifieke en meetbare stap om een doel te bereiken. 

Ga naar de pagina met de definitie van 'doelstellingen'

Een specifieke en meetbare stap om een doel te bereiken. 

Ga naar de pagina met de definitie van 'doelstelling'

Het plan waarmee de organisatie haar missie wil bereiken.

Ga naar de pagina met de definitie van 'strategie'

Samenhangend geheel van dingen in de werkelijkheid.

Ga naar de pagina met de definitie van 'domein'

Samenhangend geheel van dingen in de werkelijkheid.

Ga naar de pagina met de definitie van 'domein'

Voorkeursterm: domein: Samenhangend geheel van dingen in de werkelijkheid. (Synoniem van: sector )

Voorkeursterm: domein: Samenhangend geheel van dingen in de werkelijkheid. (Synoniem van: deelverzameling )

Een vereenvoudigde representatie van een deel van de werkelijkheid.

Ga naar de pagina met de definitie van 'model'

Een vereenvoudigde representatie van een deel van de werkelijkheid.

Ga naar de pagina met de definitie van 'model'

Een fysiek object, bestaande uit hardware, software of een combinatie van beide.

Ga naar de pagina met de definitie van 'apparaten'

Verzameling van feiten, gebeurtenissen, overtuigingen en regels, georganiseerd voor systematisch gebruik

Ga naar de pagina met de definitie van 'kennis'

Voorkeursterm: functioneren: De werking van iets. (Synoniem van: performance )

Voorkeursterm: functioneren: De werking van iets. (Synoniem van: functionering )

De werking van iets.

Ga naar de pagina met de definitie van 'functioneren'

De ondersteunde goederen en/of handelingen die de dienstverlener beschikbaar stelt aan de afnemer als onderdeel van de dienst.

Ga naar de pagina met de definitie van 'voorziening'

Voorkeursterm: beschikbaarheid: gegevens worden opgeslagen volgens duurzame normen en afhankelijk van de organisatiekeuze beschikbaar gesteld aan verschillende afnemers. Dit kan zich bijvoorbeeld uiten in technische, privacy afgeschermde, digitale, open of gesloten vormen. (Synoniem van: availability )

gegevens worden opgeslagen volgens duurzame normen en afhankelijk van de organisatiekeuze beschikbaar gesteld aan verschillende afnemers. Dit kan zich bijvoorbeeld uiten in technische, privacy afgeschermde, digitale, open of gesloten vormen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'beschikbaarheid'

Een natuurlijke persoon die iets gebruikt.

Ga naar de pagina met de definitie van 'gebruiker'

Levend wezen van de soort homo sapiens.

Ga naar de pagina met de definitie van 'mens'

Een vastgelegde waarneming of bewering over een eigenschap van een object.

Ga naar de pagina met de definitie van 'gegeven'

Voorkeursterm: gegeven: Een vastgelegde waarneming of bewering over een eigenschap van een object. (Synoniem van: data )

Een vastgelegde waarneming of bewering over een eigenschap van een object.

Ga naar de pagina met de definitie van 'gegeven'

Een onderscheidbaar iets in het beschouwde domein.

Ga naar de pagina met de definitie van 'object'

Een onderscheidbaar iets in het beschouwde domein.

Ga naar de pagina met de definitie van 'object'

Voorkeursterm: informatieobject: Een op zichzelf staand geheel van gegevens met een eigen identiteit. ROSA: Een zelfstandige eenheid van informatie die betekenis heeft en daardoor bruikbaar c.q. van belang is binnen een bepaalde context.

Ga naar de pagina met de definitie van 'object'

Een verzameling tekens in de vorm van termen of symbolen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'data'

Voorkeursterm: gegeven: Een vastgelegde waarneming of bewering over een eigenschap van een object.

Ga naar de pagina met de definitie van 'data'

Voorkeursterm: goed: Iets dat bij overdracht een waarde vertegenwoordigt.

Ga naar de pagina met de definitie van 'goederen'

Voorkeursterm: software as a service:

Ga naar de pagina met de definitie van 'SaaS'

Een functioneel onderdeel van een systeem, bestaande uit meerdere elementen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'componenten'

Dat wat partijen met elkaar hebben besloten.

Ga naar de pagina met de definitie van 'afspraken'

Een persoon of een groep personen die samenwerken of een rol spelen in een bepaalde context.

Ga naar de pagina met de definitie van 'partij'

Voorkeursterm: behoefte: (Synoniem van: vraag )

Voorkeursterm: behoefte: (Synoniem van: demand )

Ga naar de pagina met de definitie van 'behoefte'

Een systematische werkwijze voor het besturen van, de gedragscode voor, en het toezicht op organisaties. 

Ga naar de pagina met de definitie van 'governance'

De mate van perfectie waarmee een partij een zekere activiteit uitvoert, volgens de definitie van die activiteit.

Ga naar de pagina met de definitie van 'vaardigheid'

Een fundamentele en algemeen toepasbare regel, gebaseerd op een overtuiging en die geldt als richtlijn.

Ga naar de pagina met de definitie van 'principes'

Het deel van de organisatie dat zich bezig houdt met het managen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'management'

De wet- en regelgeving en/of het beleid die van toepassing zijn.

Ga naar de pagina met de definitie van 'grondslag'

De wet- en regelgeving en/of het beleid die van toepassing zijn.

Ga naar de pagina met de definitie van 'grondslag'

De laag binnen het NORA-vijflaagsmodel voor de specificatie van de architectuur van grondslagen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'Grondslagenlaag'

Voorkeursterm: Grondslagenlaag: De laag binnen het NORA-vijflaagsmodel voor de specificatie van de architectuur van grondslagen. (Synoniem van: NORA-grondslagenlaag )

Vaststaand, erkend voorbeeld of model.

Ga naar de pagina met de definitie van 'standaarden'

Het geheel van voorzieningen waarmee een gebruiker in zijn informatiebehoefte kan voorzien.

Ga naar de pagina met de definitie van 'informatievoorzieningen'

Voorkeursterm: capaciteit: De hoeveelheid van een kenmerk van een voorziening en/of van de ondersteuning. (Synoniem van: capacity )

De hoeveelheid van een kenmerk van een voorziening en/of van de ondersteuning.

Ga naar de pagina met de definitie van 'capaciteit'

Voorkeursterm: Uitvoeren: Het proces waarin alle operationele activiteiten van de dienstverlener worden uitgevoerd.

Ga naar de pagina met de definitie van 'uitvoering'

Een kleinste eenheid van werk als onderdeel van een activiteit.

Ga naar de pagina met de definitie van 'handeling'

Voorkeursterm: gebeurtenis: Iets dat gebeurt of gebeurd is. (Synoniem van: feit )

Voorkeursterm: gebeurtenis: Iets dat gebeurt of gebeurd is. (Synoniem van: voorval )

Iets dat gebeurt of gebeurd is.

Ga naar de pagina met de definitie van 'gebeurtenis'

Een middel dat door een natuurlijk persoon of organisatie wordt gebruikt bij het uitvoeren van handelingen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'hulpmiddel'

Voorkeursterm: hulpmiddel: Een middel dat door een natuurlijk persoon of organisatie wordt gebruikt bij het uitvoeren van handelingen. (Synoniem van: gereedschap )

Voorkeursterm: middel: Datgene wat je aanwendt om een doel te bereiken. (Synoniem van: bedrijfsmiddel )

Voorkeursterm: middel: Datgene wat je aanwendt om een doel te bereiken. (Synoniem van: resource )

Datgene wat je aanwendt om een doel te bereiken.

Ga naar de pagina met de definitie van 'middel'

Voorkeursterm: programmatuur: Het geheel van digitale gegevens en instructies die een computer gebruikt om taken uit te voeren.

Ga naar de pagina met de definitie van 'software'

Voorkeursterm: hulpmiddel: Een middel dat door een natuurlijk persoon of organisatie wordt gebruikt bij het uitvoeren van handelingen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'gereedschap'

Het bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'identificatie'

Een verzameling van kenmerkende eigenschappen van een object.

Ga naar de pagina met de definitie van 'identiteit'

Voorkeursterm: objecttype: De typering van een groep objecten die binnen een domein relevant zijn en als gelijksoortig worden beschouwd. (Synoniem van: class )

De typering van een groep objecten die binnen een domein relevant zijn en als gelijksoortig worden beschouwd.

Ga naar de pagina met de definitie van 'objecttype'

Voorkeursterm: objecttype: De typering van een groep objecten die binnen een domein relevant zijn en als gelijksoortig worden beschouwd. (Synoniem van: klasse )

De typering van een groep objecten die binnen een domein relevant zijn en als gelijksoortig worden beschouwd.

Ga naar de pagina met de definitie van 'objecttype'

Voorkeursterm: objecttype: De typering van een groep objecten die binnen een domein relevant zijn en als gelijksoortig worden beschouwd. (Synoniem van: klasse )

Een (dreigende) afwijking van het overeengekomen dienstniveau.

Ga naar de pagina met de definitie van 'incident'

Voorkeursterm: incident: Een (dreigende) afwijking van het overeengekomen dienstniveau. (Synoniem van: verstoring )

Voorkeursterm: incident: Een (dreigende) afwijking van het overeengekomen dienstniveau. (Synoniem van: storing )

Een invalshoek van waaruit men een organisatie wenst te beschouwen én waarop men wenst te sturen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'perspectief'

Een gebeurtenis. 

Ga naar de pagina met de definitie van 'event'

Voorkeursterm: incident: Een (dreigende) afwijking van het overeengekomen dienstniveau.

Ga naar de pagina met de definitie van 'verstoring'

Een onderscheidbaar iets in het beschouwde domein.

Ga naar de pagina met de definitie van 'objecten'

Voorkeursterm: informatieobject: Een op zichzelf staand geheel van gegevens met een eigen identiteit. (Synoniem van: document )

Een op zichzelf staand geheel van gegevens met een eigen identiteit.

Ga naar de pagina met de definitie van 'informatieobject'

Voorkeursterm: informatieobject: Een op zichzelf staand geheel van gegevens met een eigen identiteit. ROSA: Een zelfstandige eenheid van informatie die betekenis heeft en daardoor bruikbaar c.q. van belang is binnen een bepaalde context. (Synoniem van: object )

Voorkeursterm: informatieobject: Een op zichzelf staand geheel van gegevens met een eigen identiteit. (Synoniem van: data-object )

Een op zichzelf staand geheel van gegevens met een eigen identiteit. ROSA: Een zelfstandige eenheid van informatie die betekenis heeft en daardoor bruikbaar c.q. van belang is binnen een bepaalde context.

Ga naar de pagina met de definitie van 'informatieobject'

Voorkeursterm: informatieobject: Een op zichzelf staand geheel van gegevens met een eigen identiteit. (Synoniem van: gegevensobject )

Een op zichzelf staand geheel van gegevens met een eigen identiteit.

Ga naar de pagina met de definitie van 'informatieobject'

Voorkeursterm: metagegeven: Een gegeven over gegevens.

Ga naar de pagina met de definitie van 'metadata'

Voorkeursterm: metadata: Gegevens die andere gegevens definiëren en beschrijven. (Synoniem van: metagegevens )

Gegevens die andere gegevens definiëren en beschrijven.

Ga naar de pagina met de definitie van 'metadata'

Het geheel van voorzieningen waarmee een gebruiker in zijn informatiebehoefte kan voorzien.

Ga naar de pagina met de definitie van 'informatievoorziening'

De behoefte aan bepaalde informatie.

Ga naar de pagina met de definitie van 'informatiebehoefte'

Een onderdeel van de beheerde infrastructuur.

Ga naar de pagina met de definitie van 'infrastructuurcomponent'

De beschrijving van de koppeling en daaruit voortkomende interactie tussen twee entiteiten.

Ga naar de pagina met de definitie van 'interface'

Het vermogen van entiteiten om te kunnen interacteren.

Ga naar de pagina met de definitie van 'interoperabiliteit'

Fundamentele overtuiging van een natuurlijk persoon of een organisatie, gebaseerd op maatschappelijke waarden.

Ga naar de pagina met de definitie van 'kernwaarde'

Een beknopte verklaring over wat de organisatie nastreeft in de context van haar visie en onder invloed van drijfveren.

Ga naar de pagina met de definitie van 'missie'

Een korte verklaring over een gewenste toekomst waar de organisatie een bijdrage aan wenst te leveren.

Ga naar de pagina met de definitie van 'visie'

Een fundamentele en algemeen toepasbare regel, gebaseerd op een overtuiging en die geldt als richtlijn.

Ga naar de pagina met de definitie van 'principe'

Fundamentele overtuiging van een natuurlijk persoon of een organisatie, gebaseerd op maatschappelijke waarden.

Ga naar de pagina met de definitie van 'kernwaarden'

Voorkeursterm: keten: Een samenwerkingsverband tussen organisaties die, naast hun eigen doelstellingen, een of meer gemeenschappelijke doelstellingen nastreven.

Ga naar de pagina met de definitie van 'ecosysteem'

Voorkeursterm: klantreis: De acties van een gebruiker en de interacties tussen een gebruiker en een dienstverlener bij het afnemen van een dienst, gezien vanuit het perspectief van de gebruiker. (Synoniem van: customer journey )

De acties van een gebruiker en de interacties tussen een gebruiker en een dienstverlener bij het afnemen van een dienst, gezien vanuit het perspectief van de gebruiker.

Ga naar de pagina met de definitie van 'klantreis'

Een herroepbare bevoegdheid die een organisatie of natuurlijke persoon (de vertegenwoordigde) verleent aan een andere organisatie of natuurlijke persoon (de vertegenwoordiger) om in naam van eerstgenoemde handelingen te verrichten.

Ga naar de pagina met de definitie van 'machtiging'

Een plaats waar gegevens worden verzameld en vastgelegd.

Ga naar de pagina met de definitie van 'registratie'

Ga naar de pagina met de definitie van 'registratie'

Het organiseren van taken om doelen effectief en efficiënt te bereiken.

Ga naar de pagina met de definitie van 'managen'

Het specificeren van een proces, het maken van afspraken over de uitvoering, en het scheppen van condities waarin het proces optimaal kan functioneren.

Ga naar de pagina met de definitie van 'procesmanagement'

Een opdracht om een samenhangende verzameling handelingen uit te voeren.

Ga naar de pagina met de definitie van 'taak'

Een verzoek vanuit een afnemer aan een dienstverlener waarmee een beroep wordt gedaan op de ondersteuning van een voorziening.

Ga naar de pagina met de definitie van 'melding'

Voorkeursterm: dienst: Een ondersteunde voorziening.

Ga naar de pagina met de definitie van 'service'

Een ondersteunde voorziening, die door een dienstverlener aan een afnemer beschikbaar wordt gesteld.

Ga naar de pagina met de definitie van 'service'

Voorkeursterm: applicatieservice:

Ga naar de pagina met de definitie van 'service'

Een verzoek vanuit een afnemer aan een dienstverlener waarmee een beroep wordt gedaan op de ondersteuning van een voorziening.

Ga naar de pagina met de definitie van 'meldingen'

Voorkeursterm: metadata: Gegevens die andere gegevens definiëren en beschrijven.

Ga naar de pagina met de definitie van 'metagegevens'

Een gegeven over gegevens.

Ga naar de pagina met de definitie van 'metagegevens'

Voorkeursterm: raamwerk: De opzet, de structuur of het concept van iets. (Synoniem van: framework )

De opzet, de structuur of het concept van iets.

Ga naar de pagina met de definitie van 'raamwerk'

Model van modellen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'metamodel'

Voorkeursterm: NORA-vijflaagsmodel: De vijf architectuurlagen binnen de Nederlandse Overheid Referentie Architectuur (NORA) waarin architectuurelementen worden ingedeeld.

Ga naar de pagina met de definitie van 'vijflaagsmodel'

Voorkeursterm: Informatielaag: De laag binnen het NORA-vijflaagsmodel voor de specificatie van de architectuur van informatie. (Synoniem van: NORA-informatielaag )

De laag binnen het NORA-vijflaagsmodel voor de specificatie van de architectuur van informatie.

Ga naar de pagina met de definitie van 'Informatielaag'

Een ondersteunde voorziening, die door een dienstverlener aan een afnemer beschikbaar wordt gesteld.

Ga naar de pagina met de definitie van 'services'

Een gegeven over een natuurlijk persoon.

Ga naar de pagina met de definitie van 'persoonsgegevens'

Een praktische beschrijving van de wijze waarop een taak wordt uitgevoerd.

Ga naar de pagina met de definitie van 'practice'

Een manier om iets uit te voeren.

Ga naar de pagina met de definitie van 'werkwijze'

Model dat de processen en hun onderlinge samenhang specificeert.

Ga naar de pagina met de definitie van 'procesmodel'

De specificatie van een proces of een (daaruit samengestelde) workflow en de uitvoerder van elke handeling daarin.

Ga naar de pagina met de definitie van 'procedure'

Voorkeursterm: workflow: Een reeks opeenvolgende handelingen in het procesmodel van een organisatie, waarmee een dienstverleningsverzoek van begin tot eind wordt afgehandeld. (Synoniem van: werkstroom )

Een reeks opeenvolgende handelingen in het procesmodel van een organisatie, waarmee een dienstverleningsverzoek van begin tot eind wordt afgehandeld.

Ga naar de pagina met de definitie van 'workflow'

Een samenhangend geheel van activiteiten als onderdeel van een proces.

Ga naar de pagina met de definitie van 'processtap'

Een verzameling van specificerende kenmerken.

Ga naar de pagina met de definitie van 'profiel'

Voorkeursterm: profiel: Een verzameling van specificerende kenmerken. (Synoniem van: functie )

Voorkeursterm: profiel: Een verzameling van specificerende kenmerken. (Synoniem van: rol )

Een interface die uitwisseling van gegevens tussen informatiesystemen verzorgt.

Ga naar de pagina met de definitie van 'koppelvlak'

Het geheel van digitale gegevens en instructies die een computer gebruikt om taken uit te voeren.

Ga naar de pagina met de definitie van 'programmatuur'

Voorkeursterm: programmatuur: Het geheel van digitale gegevens en instructies die een computer gebruikt om taken uit te voeren. (Synoniem van: software )

Een organisatie die in het recht als rechtssubject is erkend als drager van wettelijke rechten en plichten

Ga naar de pagina met de definitie van 'rechtspersoon'

Een component van een systeem die geldt als referentie voor een bepaald doel.

Ga naar de pagina met de definitie van 'referentiecomponent'

Een component van een systeem die geldt als referentie voor een bepaald doel.

Ga naar de pagina met de definitie van 'referentiecomponenten'

De representatie van een toekomstige werkelijkheid.

Ga naar de pagina met de definitie van 'ontwerp'

Voorkeursterm: wens: Gespecificeerd verzoek om de service aan te passen, dan wel te realiseren conform afspraak.

Ga naar de pagina met de definitie van 'eis'

Voorkeursterm: requirement:

Ga naar de pagina met de definitie van 'eis'

Een systeem waarbinnen organisaties via afspraken, standaarden en/of voorzieningen samenwerken om bepaalde functionaliteit te realiseren.

Ga naar de pagina met de definitie van 'stelsel'

Het domein Gegevensuitwisseling van de Architectuur Digitale Overheid is een concretisering van de overkoepelende Architectuur Digitale Overheid.

Ga naar de pagina met de definitie van 'Gegevensuitwisseling'

Voorkeursterm: raamwerk: De opzet, de structuur of het concept van iets.

Ga naar de pagina met de definitie van 'framework'

Een begrippenkader waarin begrippen semantisch en hiërarchisch zijn geordend.

Ga naar de pagina met de definitie van 'thesaurus'

Voorkeursterm: informatieverwerkend systeem:

Ga naar de pagina met de definitie van 'informatiesysteem'

Voorkeursterm: informatieobject: Een op zichzelf staand geheel van gegevens met een eigen identiteit.

Ga naar de pagina met de definitie van 'gegevensobject'

Een positie relatief ten opzichte van de aarde.

Ga naar de pagina met de definitie van 'locatie'

Voorkeursterm: risicomanagement: (Synoniem van: risk management; risicobeheer )

Ga naar de pagina met de definitie van 'risicomanagement'

Een bepaald voorkomen van iets.

Ga naar de pagina met de definitie van 'versies'

Een deel van een organisatie dat zich richt op dienstverlening in een specifiek geografisch gebied en daar ook een locatie heeft.

Ga naar de pagina met de definitie van 'vestiging'

Een technologie die een virtuele component creëert die zich functioneel hetzelfde gedraagt als een fysieke component, en waarbij het voor de gebruiker/beheerder niet zichtbaar is welke onderliggende fysieke component daarvoor gebruikt wordt.

Ga naar de pagina met de definitie van 'virtualisatie'

De specificatie van een proces of een (daaruit samengestelde) workflow, de uitvoerder van elke handeling daarin, en de technische uitvoeringsvoorschriften en hulpmiddelen die deze uitvoerder daarbij hanteert.

Ga naar de pagina met de definitie van 'werkinstructie'

Een bepaald voorkomen van iets.

Ga naar de pagina met de definitie van 'versie'

Variant van een element in de beheerde infrastructuur.

Ga naar de pagina met de definitie van 'versie'

Een bevestigende indicatie of oordeel dat een (onderdeel van een) service voldoet aan de eisen van een desbetreffende specificatie, contract of regelgeving.

Ga naar de pagina met de definitie van 'compliance'