NORA Begrippenkader 2023

Op dit overzicht staan alle huidige NORA-begrippen. In de twee laatste kolommen zien we, indien van toepassing, de begrippen en hun nieuwe definities.

Begrip in NORA Online	Begrip	Huidige beschrijving	Wordt vervangen door	Nieuwe beschrijving
API (begrip)	API	Afkorting van 'application programming interface': een manier om twee of meer computerprogramma's met elkaar te laten communiceren. Het is een soort software-interface die een dienst aanbiedt aan andere stukjes software.
Actor	Actor	Een actor is een persoon (individu, groep of organisatie) die een handeling uitvoert.
Actualiteit	Actualiteit	De mate waarin gegevens recent genoeg zijn.
Afnemer	Afnemer	De persoon of organisatie die een dienst in ontvangst neemt. Dit kan een burger, een (medewerker van een) bedrijf of instelling dan wel een collega binnen de eigen of een andere organisatie zijn.	afnemer	Een entiteit die iets afneemt van een andere entiteit.
Afspraak (begrip)	Afspraak	Overeenkomst binnen de overheid of een deel (domein of sector) over de inrichting en het toepassen van bepaalde voorzieningen of standaarden.	afspraak	Dat wat partijen met elkaar hebben besloten.
Applicatie	Applicatie	Een computerprogramma om een specifieke taak uit te voeren die geen betrekking heeft op de werking van de computer zelf.	applicatie	Een computerprogramma voor gebruikers.
Applicatie-architectuur	Applicatie-architectuur	Een beschrijving van de structuur en interactie van de applicaties die belangrijke bedrijfsfuncties ondersteunen en gegevens beheren.
Architectuur	Architectuur	Een beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen.	architectuur	De fundamentele concepten en eigenschappen van een object in zijn omgeving, samen met de leidende principes voor de realisatie en evolutie in de levenscyclus van dat object.
Architectuurprincipe (Begrip)	Architectuurprincipe	Een normatieve uitspraak die richting geeft aan het in samenhang ontwerpen en realiseren van overheidsdiensten voor burgers en bedrijven.
Architectuurproducten	Architectuurproducten	Normatieve en descriptieve documenten die huidige/toekomstige architectuur van een organisatie/domein schetsen.
Attribuut	Attribuut	Een eigenschap, kenmerk of kwaliteit van een natuurlijke of rechtspersoon of een entiteit, in elektronisch formaat.
Authenticatie	Authenticatie	Het aantonen dat degene die zich identificeert ook daadwerkelijk degene is die zich als zodanig voorgeeft: ben je het ook echt? Authenticatie noemt men ook wel verificatie van de identiteit.
Authenticatiedienst	Authenticatiedienst	Partij die op basis van een identificatiemiddel een authenticatieverklaring afgeeft.
Authenticatiefactor	Authenticatiefactor	Een factor waarvan is bevestigd dat deze gebonden is aan een bepaalde persoon en die onder een van de drie volgende categorieën valt: Op bezit gebaseerde authenticatiefactor: een authenticatiefactor waarvan de betrokkene moet aantonen dat deze in zijn bezit is. Op kennis gebaseerde authenticatiefactor: een authenticatiefactor waarvan de betrokkene moet aantonen dat hij ervan kennis draagt. Inherente authenticatiefactor: een authenticatiefactor die op een fysiek kenmerk van een natuurlijke persoon is gebaseerd en waarbij de betrokkene moet aantonen dat hij dat fysieke kenmerk bezit. \|\| \|\|
Authenticatiefraude	Authenticatiefraude	Authenticatie namens een persoon zonder diens toestemming.
Authenticatiemiddel	Authenticatiemiddel	Het middel waarmee een persoon zijn of haar identiteit kan aantonen c.q. laten verifiëren.
Authenticatieverklaring	Authenticatieverklaring	Een Verklaring waaruit het bestaan en de juistheid kan worden opgemaakt van een authenticatie die heeft plaatsgevonden in de context van een bepaalde handeling of dienst.
Authenticiteit	Authenticiteit	Een kwaliteitsattribuut van een informatieobject. Het toont aan dat het informatieobject is wat het beweert te zijn, dat het is gemaakt of verzonden door de persoon of organisatie die beweert het te hebben gemaakt of verzonden en dat het is gemaakt en verzonden op het tijdstip als aangegeven bij het informatieobject.
Authentiek gegeven	Authentiek gegeven	In een basisregistratie opgenomen gegeven dat bij wettelijk voorschrift als authentiek is aangemerkt
Authentieke bron	Authentieke bron	Een register of systeem, onder de verantwoordelijkheid van een publiekrechtelijk orgaan of particuliere entiteit, dat attributen omtrent een natuurlijke of rechtspersoon bevat en als de primaire bron van die informatie wordt beschouwd of krachtens nationaal recht als authentiek wordt erkend.
Autorisatie	Autorisatie	Het proces van het toekennen van rechten voor de toegang tot geautomatiseerde functies en/of gegevens in ICT voorzieningen
BIV-classificatie	BIV-classificatie	Een indeling die binnen de informatiebeveiliging wordt gehanteerd, waarbij de Beschikbaarheid (continuïteit), de Integriteit (betrouwbaarheid) en de Vertrouwelijkheid (exclusiviteit) van informatie en systemen wordt aangegeven.
Baseline	Baseline	Een gemeenschappelijk normenstelsel binnen een organisatie, waaruit passende maatregelen kunnen worden afgeleid. Een type baseline is de baseline kwaliteit, dat wil zeggen een organisatiebreed normenkader waarin de organisatie ook alle concrete maatregelen beschrijft die de kwaliteit van de diensten waarborgen.
Basisgegeven	Basisgegeven	Een in een basisregistratie opgenomen gegeven.
Basisregistratie	Basisregistratie	Een bij wet als basisregistratie aangemerkte registratie.
Bedrijfsfunctie	Bedrijfsfunctie	Een bedrijfsfunctie beschrijft datgene wat gedaan moet worden om een bedrijfsdoelstelling te behalen, onafhankelijk van de inrichting van de organisatie en haar processen.
Bedrijfsfunctiemodel	Bedrijfsfunctiemodel	Een bedrijfsfunctiemodel is een model van de bedrijfsfuncties van een organisatie en beschrijft wat een organisatie doet onafhankelijk van hoe het wordt uitgevoerd.
Begrijpelijkheid	Begrijpelijkheid	De mate waarin gegevens eenvoudig gelezen en geïnterpreteerd kunnen worden door gebruikers.
Beheerst (begrip gegevensmanagement)	Beheerst	in een omgeving die vooraf gedefinieerd is en volgens wetgeving en referentiearchitectuur is ingericht. Het is een structurele aanpak.
Beleidskader (Begrip)	Beleidskader	NORA is gebaseerd op bestaand overheidsbeleid (Nationaal en Europees) en op de instrumenten die in het kader van dat beleid zijn ontwikkeld, zoals wetten, regelgeving, Kamerstukken en bestuursakkoorden.
Bericht	Bericht	Een bericht is een afgeronde hoeveelheid informatie (met een begin en een eind), die van een verzender naar een ontvanger verstuurd wordt.	bericht	Een afgebakende hoeveelheid gegevens die een verzender naar een ontvanger stuurt.
Beschikbaarheid (begrip gegevensmanagement)	Beschikbaarheid	gegevens worden opgeslagen volgens duurzame normen en afhankelijk van de organisatiekeuze beschikbaar gesteld aan verschillende afnemers. Dit kan zich bijvoorbeeld uiten in technische, privacy afgeschermde, digitale, open of gesloten vormen.
Bestuursorgaan	Bestuursorgaan	Orgaan van een rechtspersoon krachtens publiekrecht ingesteld" (a-orgaan), of "een persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed" (b-orgaan).
Werkruimte:Betrouwbaarheid	Werkruimte:Betrouwbaarheid	De mate waarin de organisatie zich voor de informatievoorziening kan verlaten op een informatiesysteem. De betrouwbaarheid van een informatiesysteem is daarmee de verzamelterm voor de begrippen beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid.
Betrouwbaarheid	Betrouwbaarheid	De mate waarin de organisatie zich voor de informatievoorziening kan verlaten op een informatiesysteem. De betrouwbaarheid van een informatiesysteem is daarmee de verzamelterm voor de begrippen beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid.
Betrouwbaarheidsniveau	Betrouwbaarheidsniveau	Mate waarin vertrouwen kan worden gesteld in een identificatiemiddel, gebaseerd op de mate van zekerheid waarmee attributen, identiteiten, identificatiemiddelen en/of bevoegdheden zijn vastgesteld.
Bevoegdheid	Bevoegdheid	Bevoegdheid is het bezitten van toestemming om een handeling te mogen verrichten, al dan niet in naam van een andere natuurlijke persoon of een rechtspersoon.	bevoegdheid	Het bezitten van toestemming om een handeling te mogen verrichten.
Werkruimte:Bouwsteen (Begrip)	Werkruimte:Bouwsteen	Een afspraak, standaard, organisatorische of technische voorziening of een combinatie hiervan ten behoeve van de realisatie van de digitale overheid.
Bouwsteen (Begrip)	Bouwsteen	Voorziening die deel uitmaakt van de infrastructuur van de e-overheid.
Bronregistratie	Bronregistratie	De plaats waar een gegeven of document voor de eerste keer is vastgelegd
Burgers en bedrijven	Burgers en bedrijven	Alle belanghebbenden van overheidsdienstverlening in de ruimste zin van het woord.
Capability	Capability	Synoniem voor 'Generieke functie '	capability	Dat wat een systeem kan presteren.
Cloud computing (begrip)	Cloud computing	Cloud computing is een model voor het mogelijk maken van alomtegenwoordige, handige, on-demand netwerktoegang tot een gedeelde pool van configureerbare computerbronnen (bijvoorbeeld netwerken, servers, opslag, applicaties en diensten) die snel kunnen worden geleverd en vrijgegeven met een minimale beheersinspanning of interactie met de serviceprovider.
Compleetheid	Compleetheid	De mate waarin gegevens aanwezig zijn.
Conceptueel informatiemodel	Conceptueel informatiemodel	Een van de vier typen modellen zoals gedefinieerd in het MIM.
Consistentie	Consistentie	De mate waarin gegevens vrij van tegenspraak zijn en samenhang vertonen met andere gegevens.
Cyclisch proces (Begrip)	Cyclisch proces	Een proces met een vast en regelmatig terugkerend patroon.
Datadienst	Datadienst	Een dienst die specifiek is gericht op het uitwisselen van gegevens.
Decentrale stelselvoorziening	Decentrale stelselvoorziening	Voorziening die onderdeel is van een landelijk stelsel (met afspraken, standaarden en voorzieningen) en waar meerdere (decentrale) voorkomens van zijn. Al deze decentrale voorkomens voldoen aan de landelijke afspraken en standaarden van het stelsel.
Dienst	Dienst	Een afgebakende prestatie van een persoon of organisatie (de dienstverlener), die voorziet in een behoefte van haar omgeving (de dienstafnemer(s)).	dienst	Een ondersteunde voorziening.
Dienstafnemer	Dienstafnemer	De persoon of organisatie die een dienst in ontvangst neemt.
Dienstencatalogus	Dienstencatalogus	Een elektronisch bevraagbare catalogus die de gestructureerde verzameling van alle diensten, inclusief de onderverdeling in subdiensten en eventuele samengestelde diensten bevat.
Dienstverlener	Dienstverlener	De persoon of organisatie die voorziet in het leveren van een afgebakende prestatie (dienst) aan haar omgeving (de afnemers).	dienstverlener	Een organisatie die een dienst levert aan een organisatie of een natuurlijke persoon.
Digitaal identificatiemiddel	Digitaal identificatiemiddel	Een materiële en/of immateriële eenheid die persoonsidentificatiegegevens bevat en die gebruikt wordt voor authenticatie bij een online dienst.
Digitale bronidentiteit	Digitale bronidentiteit	Een verzameling van betrouwbare gegevens die een entiteit (persoon, organisatie, object of apparaat) representeren in het digitale domein.
Digitale identiteit	Digitale identiteit	Een identiteit die een digitale representatie is van een persoon.
Doelarchitectuur	Doelarchitectuur	Beschrijving van de gewenste situatie in architectuur ("Soll"). Kan van toepassing zijn op een domein of organisatie en is de tegenhanger van de beschrijving van "gestolde" architectuur ("Ist"-situatie).
Domein (Begrip)	Domein	Een inhoudelijk verwante verzameling van publieke dienstverlening.	domein	Samenhangend geheel van dingen in de werkelijkheid.
EIF	EIF	The European Interoperability Framework (EIF) is a commonly agreed approach to the delivery of European public services in an interoperable manner. It defines basic interoperability guidelines in the form of common principles, models and recommendations.
Enterprise-architectuur	Enterprise-architectuur	Architectuur die de huidige en toekomstige organisatiehuishouding en het transformatiepad daartussen beschrijft (“van Ist naar Soll”).
Fysiek of technisch gegevens- of datamodel	Fysiek of technisch gegevens- of datamodel	Een van de vier typen modellen zoals gedefinieerd in het MIM.
GDI-Architectuur	GDI-Architectuur	Het deel van de overheidsarchitectuur dat de inrichting van de Gemeenschappelijke Digitale Infrastructuur (GDI) betreft en hiervoor richtinggevende afspraken, standaarden en generieke voorzieningen beschrijft.
GDI-Voorziening	GDI-Voorziening	Een generieke voorziening die onderdeel is van de GDI.
GIS	GIS	Een Geografisch InformatieSysteem (meestal afgekort tot GIS) is een informatiesysteem waarmee (ruimtelijke) gegevens of informatie over geografische objecten, zogeheten geo-informatie kan worden opgeslagen, beheerd, bewerkt, geanalyseerd, geïntegreerd en gepresenteerd.
Gebruiker	Gebruiker	Iedere persoon, organisatie of functionele eenheid die gebruik maakt van een informatiesysteem	gebruiker	Een natuurlijke persoon die iets gebruikt.
Gegeven	Gegeven	Weergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.	gegeven	Een vastgelegde waarneming of bewering over een eigenschap van een object.
Gegevens (begrip gegevensmanagement)	Gegevens	Weergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.. Het betreft hier alle vormen van gegevens, zowel data uit informatiesystemen als records en documenten, in alle vormen zoals gestructureerd als ongestructureerd
Gegevensbeschrijving	Gegevensbeschrijving	Ook wel 'metagegeven': beschrijving van de inhoud van een gegeven.
Gegevensmanagement (begrip)	Gegevensmanagement	Gegevensmanagement betreft het integraal en beheerst verwerken van gegevens in een organisatie zowel op strategisch tactisch als operationeel niveau met als doel de gewenste kwaliteit en beschikbaarheid te realiseren.
Gegevensuitwisseling (Begrip)	Gegevensuitwisseling	Het verstrekken aan en ontvangen van gegevens tussen (informatiesystemen van) overheidsorganisaties onderling en (informatiesystemen van) andere organisaties of personen.
Gemeenschappelijk	Gemeenschappelijk	Gerelateerd aan meer dan 1 entiteit. Waar alle leden van een gemeenschap gebruik van kunnen maken of waar alle leden van een gemeenschap aan meedoen.
Gemeenschappelijk gegevensgebruik	Gemeenschappelijk gegevensgebruik	Gegevens worden in beginsel slechts eenmalig verzameld en vervolgens meervoudig bij uitvoering van verschillende wetten gebruikt.
Generiek	Generiek	Voor alle gevallen geldend, niet specifiek.
Generieke Digitale Infrastructuur	Generieke Digitale Infrastructuur	De verzameling aan afspraken, standaarden en voorzieningen die overheidsorganisaties en dienstverleners met een publieke taak ondersteunt bij de inrichting van hun digitale dienstverlening aan burgers en bedrijven en ook bij hun onderlinge digitale samenwerking.
Generieke functie (Begrip)	Generieke functie	Iets wat meerdere overheidsorganisaties moeten kunnen voor het uitvoeren van hun taken.
Generieke voorziening	Generieke voorziening	Een voorziening die generiek is en dus breed gebruikt kan worden.
Geo-informatie	Geo-informatie	Alle informatie-objecten die een plaatsgebonden kenmerk hebben: gegevens met een directe of indirecte referentie naar een plaats op het aardoppervlak.
Gerede twijfel	Gerede twijfel	Er is sprake van gerede twijfel bij een afnemer over de juistheid van een gegeven als voldaan wordt aan de volgende criteria: er is een sterk vermoeden dat een (authentiek) gegeven onjuist is, dat vermoeden is gebaseerd op kennis en kunde van de eigen processen en doelgroep van de afnemer (een combinatie van kennis, kunde en gezond verstand) en de afnemer kent de definitie van dit (authentiek) gegeven.
Gewenste kwaliteit (begrip gegevensmanagement)	Gewenste kwaliteit	alle aspecten van gegevens die voor de afnemer van belang zijn, bijvoorbeeld actualiteit, juistheid of detail, op het niveau dat de afnemer verwacht. Dat kan leiden tot kwaliteit van het hoogste niveau of kwaliteit van het gegeven dat slechts indicatief is als de afnemer dat wenst.
Gezaghebbende bron	Gezaghebbende bron	Synoniem van Authentieke bron.
Gezamenlijk gegevensgebruik	Gezamenlijk gegevensgebruik	Gegevens worden in beginsel slechts eenmalig verzameld en vervolgens meervoudig bij de uitvoering van verschillende wetten gebruikt.
Handelend persoon	Handelend persoon	Natuurlijke persoon die toegang vraagt tot digitale diensten.
IAM (begrip)	IAM	Identity and Access Management (IAM) is vrij vertaald het beheer om er voor te zorgen dat de juiste "identiteiten" (denk daarbij vooral aan personen of computers), voor de juiste redenen en op het juiste moment toegang krijgen tot de juiste faciliteiten.
Identificatie	Identificatie	Het bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen.
Identificatiegegevens	Identificatiegegevens	Een verzameling gegevens aan de hand waarvan de identiteit van een persoon kan worden vastgesteld.
Identificatiemiddel	Identificatiemiddel	Een materiële en/of immateriële eenheid die identificatiegegevens bevat waarmee de identiteit van een persoon is aan te tonen.
Identiteit	Identiteit	Identiteit is de eenheid van wezen, volkomen overeenstemming en gelijkheid. Dat wat uniek of eigen is aan iets of iemand. Het kan daarbij gaan om zowel personen als organisaties of landen.	identiteit	Een verzameling van kenmerkende eigenschappen van een object.
In control statement	In control statement	Een verklaring dat de hoogste leiding ‘in control’ is.
Werkruimte:Informatie	Werkruimte:Informatie	Betekenisvolle gegevens.
Informatie	Informatie	Betekenisvolle gegevens.	informatie	De betekenis die mensen geven aan gegevens in een context.
Informatie-architectuur	Informatie-architectuur	De informatie-architectuur beschrijft de inhoudelijke relaties en samenhang tussen toepassingen (applicaties) en gegevensverzamelingen onderling.
Informatie-object	Informatie-object	Een op zichzelf staand geheel van gegevens met een eigen identiteit. Bijvoorbeeld: document, databasegegeven, emailbericht (met bijlagen), (zaak) dossier, internetsite (of een deel ervan),foto/afbeelding, geluidopname, wiki, blog enz.
Informatiebeveiliging	Informatiebeveiliging	Het proces van vaststellen van de vereiste betrouwbaarheid van informatiesystemen in termen van vertrouwelijkheid, beschikbaarheid en integriteit alsmede het treffen, onderhouden en controleren van een samenhangend pakket van bijbehorende maatregelen.
Informatiebeveiligingsbeleid	Informatiebeveiligingsbeleid	Het informatiebeveiligingsbeleid verbindt de bedrijfsdoelstellingen met beveiligingsdoelstellingen. Met de beveiligingsdoelstellingen geeft een organisatie aan op welke wijze – door het treffen van beveiligingsmaatregelen – de bedrijfsdoelstellingen nagestreefd worden.
Informatiehuishouding	Informatiehuishouding	Het totaal aan regels en voorzieningen gericht op de informatiestromen en –opslag of archivering ter ondersteuning van de primaire processen.
Informatiemodel	Informatiemodel	Gestructureerde beschrijving van de structuur, semantiek en de eigenschappen van informatie over dingen in de werkelijkheid.
Informatiesysteem	Informatiesysteem	Een samenhangend geheel van gegevensverzamelingen en de daarbij behorende personen, procedures, processen en programmatuur alsmede de voor het informatiesysteem getroffen voorzieningen voor opslag, verwerking en communicatie.
Infrastructuur (Begrip)	Infrastructuur	Het geheel van voorzieningen dat nodig is om een land of organisatie, zoals een bedrijf of een instelling, goed te laten functioneren.	infrastructuur	Het geheel van voorzieningen dat nodig is om iets te laten functioneren.
Integraal (begrip gegevensmanagement)	Integraal	een benadering waarbij bijvoorbeeld organisatie, beleid, architectuur, processen gegevensbeheer, en producten onderling verbonden en afgestemd zijn.
Interactie (Begrip)	Interactie	Interactie in de context van overheidsdienstverlening betreft de (digitale) gegevensuitwisseling en wisselwerking tussen burgers en bedrijven en de overheid(sorganisaties).	interactie	Het op elkaar reageren door entiteiten.
Interface	Interface	Een interface is een koppelvlak waarmee twee systemen met elkaar communiceren. Dat kunnen 2 computersystemen zijn, maar ook 2 mensen of 1 computer en 1 mens.	interface	De beschrijving van de koppeling en daaruit voortkomende interactie tussen twee entiteiten.
Intermediair	Intermediair	Actor of applicatie die bemiddelt tussen aanbieders en afnemers.
Interoperabiliteit	Interoperabiliteit	Interoperabiliteit is het vermogen van organisaties (en hun processen en systemen) om effectief en efficiënt informatie te delen met hun omgeving	interoperabiliteit	Het vermogen van entiteiten om te kunnen interacteren.
Juistheid	Juistheid	De mate waarin gegevens de echte waarde goed weergeven.
Kanaal	Kanaal	Communicatiekanaal dat bij de dienstverlening wordt gebruikt. Elk kanaal kent verschillende vormen waarin informatie kan worden gedeeld.
Kernwaarde van Dienstverlening (Begrip)	Kernwaarde van Dienstverlening	NORA Kernwaarden zijn fundamentele overtuigingen, gebaseerd op maatschappelijke waarden, waar overheidsdienstverlening aan moet voldoen.
Keten	Keten	Een samenwerkingsverband tussen organisaties die naast hun eigen doelstellingen, één of meer gemeenschappelijk gekozen (of door de politiek opgelegde) doelstellingen nastreven. Deze ketenpartners zijn zelfstandig, maar zijn ook afhankelijk van elkaar waar het gaat om het bereiken van de gezamenlijke doelstellingen.	keten	Een samenwerkingsverband tussen organisaties die, naast hun eigen doelstellingen, een of meer gemeenschappelijke doelstellingen nastreven.
Klantbeeld	Klantbeeld	Een overzicht van de voorkeuren en behoeften van de klant op basis van geagregeerde klancontactinformatie
Knooppunt	Knooppunt	een voorziening of organisatie die het afnemers makkelijk maakt aan te sluiten op beschikbare gegevensbronnen, waaronder de basisregistraties.	knooppunt	Een voorziening die het afnemers mogelijk maakt aan te sluiten op gegevensbronnen.
Koppelvlak	Koppelvlak	Interface, die volgens een bepaalde standaard de uitwisseling van gegevens tussen informatiesystemen verzorgt. Het aanleverende systeem is verantwoordelijk voor de vertaling van gegevens naar die standaard. Het afnemende systeem zorgt voor omzetting naar haar eigen omgeving.	koppelvlak	Een interface die uitwisseling van gegevens tussen informatiesystemen verzorgt.
Kritiek (informatie)systeem	Kritiek (informatie)systeem	Een (informatie)systeem is kritiek wanneer bij het falen van het systeem de uitvoering van een kerntaak of kernproces niet langer kan worden gegarandeerd of een te beschermen belang van de betreffende overheidsorganisatie(s) niet langer kan worden beschermd.
Kwaliteitsdoel (Begrip)	Kwaliteitsdoel	NORA Kwaliteitsdoelen beschrijven de gewenste kenmerken van overheidsdienstverlening vanuit het perspectief van de wensen van de samenleving, de burgers en bedrijven (het wat).
Landelijke gegevens	Landelijke gegevens	Die gegevens die in één van de landelijke basisregistraties zijn opgeslagen.
Leveringsvoorwaarden	Leveringsvoorwaarden	De op schrift gestelde voorwaarden op basis waarvan standaard de levering van diensten plaatsvindt.
Locatie (begrip)	Locatie	De geografische positie en de vorm (geometrie), of een kenmerk waarvan elders de vorm en de positie bekend is.
Logisch informatie- of gegevensmodel	Logisch informatie- of gegevensmodel	Een van de vier typen modellen zoals gedefinieerd in het MIM.
Lokale gegevens	Lokale gegevens	Die gegevens die binnen één overheidsorganisatie gebruikt en beheerd worden.
Machtiging	Machtiging	Een machtiging is een wilsverklaring waarbij iemand de bevoegdheid aan een ander verleent om in zijn of haar naam bepaalde feitelijke handelingen te verrichten. Zo'n machtiging geldt niet voor rechtshandelingen: daartoe dient de volmacht.	machtiging	Een herroepbare bevoegdheid die een organisatie of natuurlijke persoon (de vertegenwoordigde) verleent aan een andere organisatie of natuurlijke persoon (de vertegenwoordiger) om in naam van eerstgenoemde handelingen te verrichten.
Metagegevens (Begrip)	Metagegevens	Gegevens die context, inhoud, structuur en vorm van informatie en het beheer ervan door de tijd heen beschrijven.
Middelenuitgever	Middelenuitgever	Partij die zorgdraagt voor de uitgifte van erkende identificatiemiddelen aan natuurlijke personen, rechtspersonen of ondernemingen.
Model van begrippen	Model van begrippen	Een van de vier typen modellen zoals gedefinieerd in het MIM.
NORA	NORA	Nederlandse Overheid Referentie Architectuur.
NORA-conformiteit	NORA-conformiteit	De mate aan waarin een (geplande) dienst inclusief de onderliggende processen en systemen) aantoonbaar voldoet (of gaat voldoen) aan de NORA-principes
NORA-principe	NORA-principe	Een kenmerk waaraan een dienst (geleverd door de overheid) geacht wordt te voldoen, om de interoperabiliteit van die dienst te vergroten.
Natuurlijk persoon	Natuurlijk persoon	Een mens van vlees en bloed.	natuurlijk persoon	Een individueel mensenlijk wezen dat dood of levend kan zijn maar niet denkbeeldig
Niet-natuurlijk persoon	Niet-natuurlijk persoon	Een rechtspersoon of een samenwerkingsverband zonder rechtspersoonlijkheid.
Notificatie	Notificatie	De door een aanbieder aan afnemers verstrekte gegevens over binnen zijn domein plaatsgevonden gebeurtenissen.
Ontologie	Ontologie	Een ontologie is een datastructuur die alle relevante entiteiten en hun onderlinge relaties en regels binnen dat domein bevat.
Onweerlegbaarheid	Onweerlegbaarheid	Begrip dat gebruikt wordt bij elektronische berichtuitwisseling en dat inhoudt dat de zender van een bericht niet kan ontkennen een bepaald bericht te hebben verstuurd en dat de ontvanger van een bericht niet kan ontkennen het bericht van de zender in de oorspronkelijke staat te hebben ontvangen.
Op strategisch tactisch en operationeel niveau (begrip gegevensmanagement)	Op strategisch tactisch en operationeel niveau	op alle niveaus van bestuurlijk tot aan de uitvoering zijn verantwoordelijkheden rondom gegevensmanagement te vinden. Visie en beleid worden uitgewerkt in architectuur en processen en leiden tot verwerking van gegevens.
Organisatie (begrip gegevensmanagement)	Organisatie	de (interne en externe) partijen die met elkaar verbonden zijn om de gegevensverwerking tot stand te brengen, bijvoorbeeld overheidsinstanties en de samenwerkende partners in een keten en bijvoorbeeld ook commerciële partners aan wie een verwerkersovereenkomst wordt voorgelegd.	organisatie	Groep mensen die samenwerken om specifieke doelen te bereiken.
Overheidsarchitectuur	Overheidsarchitectuur	Een architectuur gericht op het functioneren van de overheid: overkoepelend (Nationaal en Internationaal), domein- of ketengericht of organisatiegericht.
Overheidsorganisatie	Overheidsorganisatie	NORA doelt met het begrip 'overheidsorganisaties' zowel op overheden als op semi-overheid- en private organisaties met een publieke taak.
PDCA-cyclus	PDCA-cyclus	Plan-Do-check-Act-cyclus, een regelkringprincipe voor procesbesturing
Persoon (Begrip)	Persoon	Een mens van vlees en bloed.
Persoonsidentificatiegegevens	Persoonsidentificatiegegevens	Synoniem voor Identificatiegegevens
Plausibiliteit	Plausibiliteit	De mate waarin gegevens worden beschouwd als waar en geloofwaardig door gebruikers.
Precisie	Precisie	De mate waarin gegevens exact of onderscheidend genoeg zijn.
Privaat identificatiemiddel	Privaat identificatiemiddel	Een niet van Overheidswege uitgegeven identificatiemiddel.
Procesarchitectuur	Procesarchitectuur	Onderdeel van de bedrijfsarchitectuur met principes en afspraken voor het inrichten van bedrijfsprocessen.
Processpecifieke gegevens	Processpecifieke gegevens	Gegevens die zelfs binnen een organisatie niet gedeeld worden en alleen voor dat ene proces gebruikt worden.
Project Start Architectuur (PSA)	Project Start Architectuur (PSA)	Een PSA is een concreet en doelgericht ICT-architectuurkader waarbinnen een project moet worden uitgevoerd. In de PSA zijn de architectuurvisie, enterprise-architectuur en overige architecturen van de stakeholders vertaald naar aan het resultaat te stellen eisen.
Publicatiedatum	Publicatiedatum	Datum waarop document het laatst is gepubliceerd (http://standaarden.overheid.nl/owms/4.0/doc/eigenschappen/dcterms.modified)
Publiek identificatiemiddel	Publiek identificatiemiddel	Een van Overheidswege uitgegeven identificatiemiddel.
Publieke digitale dienstverlening	Publieke digitale dienstverlening	Verlening van elektronische diensten aan natuurlijke personen, ondernemingen of rechtspersonen ter uitoefening van een publieke taak door een bestuursorgaan als bedoeld in artikel 1:1, eerste lid, onderdeel a, van de Algemene wet bestuursrecht of een aangewezen organisatie.
Publieke taak	Publieke taak	Een taak die het bestuursorgaan uitvoert voor de behartiging van een publiek of algemeen belang.
Redactionele wijzigingsdatum	Redactionele wijzigingsdatum	Datum waarop de laatste versie is geïmplementeerd of de laatste wijziging is aangebracht.
Referentie architectuur	Referentie architectuur	Een referentie architectuur is een herbruikbare architectuur, gebaseerd op best-practices, die als een sjabloon dient voor het opstellen van specifieke architecturen, zoals doel-architecturen, enterprise architecturen en oplossingsarchitecturen.
Registraties	Registraties	Dit zijn systematische en meestal in een informatiesysteem opgeslagen beschrijvingen van instanties van concepten.
Requirement	Requirement	Een eis waaraan de architectuur moet voldoen.
Sectorale gegevens	Sectorale gegevens	Gegevens die binnen een bepaald domein van de overheid voor meerdere organisaties relevant zijn en die ook binnen zo'n domein voor meerdere organisaties op één plek beheerd worden.
Self Sovereign Identity (Begrip)	Self Sovereign Identity	Een wereldwijd concept, in de vorm van een mogelijk afsprakenstelsel met standaarden en voorzieningen, voor regie op gegevens door (wereld)burgers.
Semantiek (Begrip)	Semantiek	Leer van de betekenis van woorden en woordgroepen.
Service-register	Service-register	Register waar overheidsorganisaties hun diensten registreren en diensten van anderen kunnen terugvinden
Solution-architectuur	Solution-architectuur	Beschrijving van de gewenste oplossing van een specifiek probleem, of het eindresultaat van een project.	solution-architectuur	Architectuur van de oplossing van een specifiek probleem.
Standaard (Begrip)	Standaard	Een set van regels die beschrijft hoe mensen materialen, producten, diensten, technologieën, taken, processen en systemen dienen te ontwikkelen en beheren.	standaard	Vaststaand, erkend voorbeeld of model.
Standaard (begrip)	Standaard		standaard	Vaststaand, erkend voorbeeld of model.
Stelsel	Stelsel	Een systeem waarbinnen organisaties via afspraken, standaarden en/of voorzieningen samenwerken om bepaalde functionaliteit te realiseren.	stelsel	Een systeem waarbinnen organisaties via afspraken, standaarden en/of voorzieningen samenwerken om bepaalde functionaliteit te realiseren.
Stelsel van Basisregistraties (Begrip)	Stelsel van Basisregistraties	Het geheel van afspraken en voorzieningen gericht op het doelmatige en efficiënte beheer van een beperkt aantal gegevens, die nodig zijn voor de uitvoering van de taken van de overheid, vastgelegd in gegevensverzamelingen met een wettelijke basis (de basisregistraties), inclusief hun onderlinge samenhang en de gemeenschappelijke voorzieningen die nodig zijn voor verzameling, verspreiding en gebruik.
Thesaurus	Thesaurus	Een thesaurus is een naslagwerk met de exacte woorden voor een bepaalde vakterm of een woord met de gewenste connotatie.	thesaurus	Een begrippenkader waarin begrippen semantisch en hiërarchisch zijn geordend.
Toegang (Begrip)	Toegang	Toegang tot de dienstverlening van de overheid.	toegang	De mogelijkheid van een entiteit om een object te benaderen en te gebruiken.
Toegankelijkheid	Toegankelijkheid	Houdt in dat informatie vindbaar, interpreteerbaar en uitwisselbaar is.
Toepassingsgebied	Toepassingsgebied	De omschrijving van het functionele gebruik van de voorziening
Traceerbaarheid	Traceerbaarheid	De mate waarin de totstandkoming en het gebruik van gegevens zijn vastgelegd.
Transparantie	Transparantie	Inzicht in de werkwijze die de overheid hanteert.
Validiteit	Validiteit	De mate waarin gegevens voldoen aan de verwachte structuur en opslagvorm.
Vertrouwensraamwerk	Vertrouwensraamwerk	Stelsel van afspraken op juridisch, organisatorisch, financieel, communicatief, semantisch en technisch gebied, zodat partijen op een veilige en efficiënte manier kunnen samenwerken.
Verwerken (begrip gegevensmanagement)	Verwerken	een bewerking of een geheel van bewerkingen met betrekking tot persoonsgegevens of een geheel van persoonsgegevens, al dan niet uitgevoerd via geautomatiseerde procedés, zoals het verzamelen, vastleggen, ordenen, structureren, opslaan, bijwerken of wijzigen, opvragen, raadplegen, gebruiken, verstrekken door middel van doorzending, verspreiden of op andere wijze ter beschikking stellen, aligneren of combineren, afschermen, wissen of vernietigen van gegevens.
Verwijsindex	Verwijsindex	Een overzicht waarin vermeld staat in welke andere bronnen welke soort gegevens over deze persoon of deze zaak te vinden zijn.
Viewpoints	Viewpoints	Dwarsdoorsnede van NORA voor een specifiek publiek of doel. Een viewpoint bestaat uit een selectie van elementen en relaties tussen elementen. Een viewpoint het kan een subset van de elementtypen uit het kennismodel bevatten (bv alleen beleidskaders en basisprincipes), maar ook een selectie binnen een elementtype (bv alleen elementen die over beveiliging gaan).
Vindbaarheid	Vindbaarheid	Houdt in dat informatie binnen redelijke termijn kan worden gevonden.
Volledigheid	Volledigheid	Betekent dat alle procesgebonden informatie is vastgelegd en wordt beheerd die aanwezig zou moeten zijn conform het beheerregime dat voor dat proces is vastgesteld.
Voorziening (begrip)	Voorziening	Groepering van services die aan afnemers worden aangeboden, met als doel het bevorderen van uniformiteit en efficiëntie binnen de overheid.	voorziening	De ondersteunde goederen en/of handelingen die de dienstverlener beschikbaar stelt aan de afnemer als onderdeel van de dienst.
Wallet	Wallet	Een voorziening in de vorm van een online service of softwareprogramma dat vertrouwelijke gegevens kan bevatten, zoals persoonlijke attributen, identificatiegegevens, inloggegevens en bankpassen, en dat de bezitter in staat stelt digitale transacties uit te voeren, zoals aantonen van zijn identiteit, attributen verstrekken en betalingen te doen.
Eigenschap:Werkingsgebied	Eigenschap:Werkingsgebied	Het domein (organisatorisch, taakvelden) binnen de overheid waarin het element (principe, standaard, voorziening..) wordt of kan worden toegepast. Bijvoorbeeld: gemeenten, provincies, waterschappen, Rijk, zorginstellingen, primair onderwijs.
Zaak	Zaak	Een samenhangende hoeveelheid werk met een welgedefinieerde aanleiding en een welgedefinieerd eindresultaat, waarvan kwaliteit, voortgang en doorlooptijd inzichtelijk zijn en bewaakt worden.

NORA Begrippenkader 2023

Navigatiemenu

Zoeken