functie

Uit NORA Begrippen
Id-5e892df9-2f30-57f4-4d2a-0dc9f92164f6
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Algemeen
Meertalige labels
Relaties
Mapping relaties
Brondocumenten
Elementtype Begrip
Review
Redactionele notitie Redactionele notities zijn handig voor vermeldingen als -Controleer deze term nadat de bedrijfsfusie is voltooid- of -Deze term wordt genoemd in de scopenota van Concept X- of -Controleer de spelling met expert A-. Opmerkingen zoals deze, en verschillende attributen, zijn nuttiger voor housekeeping dan voor gebruikers raadpleging. Er kan een keuze worden gemaakt of gebruikers deze al dan niet mogen inzien.
Status redactie Status van een begrip voor publicatie Vastgesteld
Inhoud
Voorkeursterm Dit is een overkoepelend begrip voor de verschillende soorten termen (voorkeursterm, alternatieve term, zoekterm) waarmee begrippen kunnen worden aangeduid. Good practice is om die specifieke termen te gebruiken. In de definitie moet 'iets' breed worden geïnterpreteerd. Het kan ieder onderwerp van gesprek zijn; zoals een specifiek begrip of een specifiek gebouw. functie
Alternatieve term Het is niet gebruikelijk om termen die bij een specifieker begrip geplaatst zouden kunnen worden als alternatieve term op te nemen (ookwel upward-posting). Bijvoorbeeld door 'rechtshandeling' als alternatieve term bij een begrip met de voorkeursterm 'handeling' op te nemen. Afkortingen en hun volledige vormen kunnen als synoniemen worden behandeld. functionaliteit
Zoekterm Een zoekterm wordt gebruikt wanneer een ontwerper van een begrippenkader wil dat die tekenreeks toegankelijk is voor op tekst gebaseerde indexering en zoekbewerkingen, maar niet wil dat die term zichtbaar is. Zoektermen kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt om verkeerd gespelde varianten van andere lexicale labels op te nemen. functies, functionaliteiten
Context Geef hier aan in welke context dit begrip beschreven is.
Definitie De definitie dient te voldoen aan specifieke formuleringsregels voor definitie en dient in een voor mensen leesbare taal te begrijpen zijn. In dit laatste onderscheid de definitie zich daarmee van een machine-leesbare formele beschrijving. Aan de hand van een definitie kan iemand bepalen of zijn eigen begrip behorende bij een term overeenkomt met het begrip dat gedefinieerd wordt. De uitleg of de toelichting bij een begrip kan gebruik worden voor iemand die het begrip nog niet kent om te begrijpen waar het over gaat. De beoogde werking van iets.
Toelichting Een toelichting wordt gebruikt om de grenzen van een begrip te verduidelijken, vooral wanneer de betekenis van de voorkeursterm in het gewone spraakgebruik te breed of te eng kan worden geïnterpreteerd, of om onderscheid te maken tussen voorkeurstermen die overlappende betekenissen hebben. Een toelichting kan ook worden gebruikt om ander advies te geven over het gebruik van termen aan de indexeerder of de zoeker. Een toelichting hoeft geen volledige definitie te zijn, maar verduidelijkt het beoogde gebruik van een term binnen de thesaurus. In de context van architectuurmodellering spreken we ook wel over bedrijfsfuncties, applicatiefuncties of infrastructuurfuncties.

Een dienst (ondersteunde voorziening) wordt vanuit het perspectief van de afnemer c.q. de gebruiker beoordeeld in termen van functie ("Wat kan ik er mee?") en functioneren ("Hoe goed levert de dienst de overeengekomen functie?"). Dit geldt zowel voor de voorziening als voor de ondersteuning ván die voorziening. Over die twee zaken dienen in de afspraak over de dienstverlening dus concrete besluiten worden genomen.

In ketens van dienstverleners dienen de onderlinge afspraken elkaar te dekken. Daarvoor is het nuttig een vergelijkbaar formaat te hanteren voor die afspraak. De indeling in functie en functioneren van zowel de voorzieningen als de ondersteuning daarvan is daarbij de aanbevolen structuur, die verder wordt toegelicht in het NORA Basisconcept van Dienstverlening.

Een generieke functie is een algemeen voorkomende vorm van een functie. Een capability kan worden gespecificeerd in termen van functies.

Het begrip functie wordt niet gebruikt in de context van een aanstelling of positie van een individu: daarvoor wordt het begrip profiel gehanteerd.
Heeft bronRelateert een begrip aan een brondocument waarvan het is afgeleid. https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/functie
Voorbeeld Een voorbeeld is een exemplaar van, of een verbeelding van een begrip dat voor het begrip zelf in de plaats treedt om dit abstracte idee toe te lichten met een concrete voorstelling. Het kan tekst zijn, maar ook een plaatje, een geluidsfragment of een videofragment.
Afkorting Afkorting van het begrip (skos:notation)
Code
Uitleg De definitie moet precies kloppen. De uitleg is er veel meer op gericht om de lezer te laten begrijpen wat er wordt bedoeld.
Afbeelding van Een afbeelding van een of ander ding.
Behoort tot collectie basisarchitectuur, basisconcept dienstverlening, organisatorische laag
Behoort tot schema nora begrippenkader basis
Metadata
Basisbegrip Geen aan of dit begrip een basisbegrip is. Ja
Bewerker Dit is de beheerder van het begrip. Expertgroep NORA Begrippenkader
Datum voorgesteld 2024-09-10
Begin geldigheid (datum) Datum waarop geldigheid van het object begint (dct:created) 2025-02-11
Eind geldigheid (datum) De datum waarop de geldigheid van het object eindigt
Wijzigingsnotitie Een wijzigingsnota documenteert fijnmazige wijzigingen aan een begrip, ten behoeve van beheer en onderhoud. Besluit 20241112: toelichting aanpassen met de notie dat een generieke functie een algemeen voorkomend voorkomen is van functie, ook wel capability genoemd.
Historische notitie Historische notitie (skos:historyNote)
Notitie Een algemene opmerking zonder specifiek gebruiksdoel.
URI
Komt voor op Op welke begrippenview wordt dit begrip getoond Begrippenview dienstsamenstelling
Engels
Voorkeursterm (en)Dit is een overkoepelend begrip voor de verschillende soorten termen (voorkeursterm, alternatieve term, zoekterm) waarmee begrippen kunnen worden aangeduid. Good practice is om die specifieke termen te gebruiken. In de definitie moet 'iets' breed worden geïnterpreteerd. Het kan ieder onderwerp van gesprek zijn; zoals een specifiek begrip of een specifiek gebouw.
Definitie (en)De definitie dient te voldoen aan specifieke formuleringsregels voor definitie en dient in een voor mensen leesbare taal te begrijpen zijn. In dit laatste onderscheid de definitie zich daarmee van een machine-leesbare formele beschrijving. Aan de hand van een definitie kan iemand bepalen of zijn eigen begrip behorende bij een term overeenkomt met het begrip dat gedefinieerd wordt. De uitleg of de toelichting bij een begrip kan gebruik worden voor iemand die het begrip nog niet kent om te begrijpen waar het over gaat.
Uitleg (en) De definitie moet precies kloppen. De uitleg is er veel meer op gericht om de lezer te laten begrijpen wat er wordt bedoeld.
Toelichting (en) Een toelichting wordt gebruikt om de grenzen van een begrip te verduidelijken, vooral wanneer de betekenis van de voorkeursterm in het gewone spraakgebruik te breed of te eng kan worden geïnterpreteerd, of om onderscheid te maken tussen voorkeurstermen die overlappende betekenissen hebben. Een toelichting kan ook worden gebruikt om ander advies te geven over het gebruik van termen aan de indexeerder of de zoeker. Een toelichting hoeft geen volledige definitie te zijn, maar verduidelijkt het beoogde gebruik van een term binnen de thesaurus.
Heeft bovenliggend begripConventie is om "heeft bovenliggend begrip" alleen te gebruiken om een directe hiërarchische link tussen twee begrippen te beschrijven.
Heeft onderliggend begripRelateert een begrip aan een begrip met een specifiekere betekenis.
Is gerelateerd aan De associatieve relatie omvat associaties tussen paren begrippen die niet hiërarchisch met elkaar verbonden zijn, maar semantisch of conceptueel zodanig geassocieerd zijn dat de link ertussen expliciet gemaakt moet worden, omdat het aanvullende of alternatieve termen kan suggereren die kunnen worden gebruikt bij het indexeren of vinden van een begrip.
Is specialisatie van De hiërarchische relatie tussen een paar begrippen wordt gebruikt wanneer de reikwijdte van het ene begrip volledig binnen de reikwijdte van het andere begrip valt. Deze relatie is gebaseerd op graden of niveaus van bovenliggend en onderliggend, waarbij het bovenliggende concept een klasse of geheel vertegenwoordigt, en onderliggende begrippen verwijzen naar haar leden of soorten. Een generalisatie wordt gebruikt wanneer het relevant is om deze relatie te onderscheiden van een partiële of instantiële hiërarchische relatie.
Is generalisatie van De hiërarchische relatie tussen een paar begrippen wordt gebruikt wanneer de reikwijdte van het ene begrip volledig binnen de reikwijdte van het andere begrip valt. Deze relatie is gebaseerd op graden of niveaus van bovenliggend en onderliggend, waarbij het bovenliggende concept een klasse of geheel vertegenwoordigt, en onderliggende begrippen verwijzen naar haar leden of soorten. Een generalisatie wordt gebruikt wanneer het relevant is om deze relatie te onderscheiden van een partiële of instantiële hiërarchische relatie.
Is onderdeel van De hiërarchische geheel-deel-relatie omvat een beperkt aantal situaties waarin een deel van een entiteit of systeem uniek behoort tot een bepaald bezittend geheel. Dit geldt voor vier hoofdklassen van termen: systemen en organen van het lichaam, geografische locaties, disciplines onderzoeksgebieden of hiërarchische sociale structuren. De meeste andere gevallen van de geheel-deelrelatie komen niet in aanmerking voor een hiërarchische koppeling omdat het deel tot meer dan één geheel kan behoren.
Bestaat uit Uit welke andere begrippen is dit begrip samengesteld.
Is exemplaar van De hiërarchische geheel-deel-relatie omvat een beperkt aantal situaties waarin een deel van een entiteit of systeem uniek behoort tot een bepaald bezittend geheel. Dit geldt voor vier hoofdklassen van termen: systemen en organen van het lichaam, geografische locaties, disciplines onderzoeksgebieden of hiërarchische sociale structuren. De meeste andere gevallen van de geheel-deelrelatie komen niet in aanmerking voor een hiërarchische koppeling omdat het deel tot meer dan één geheel kan behoren.
Is categorie van De hiërarchische geheel-deel-relatie omvat een beperkt aantal situaties waarin een deel van een entiteit of systeem uniek behoort tot een bepaald bezittend geheel. Dit geldt voor vier hoofdklassen van termen: systemen en organen van het lichaam, geografische locaties, disciplines of onderzoeksgebieden en hiërarchische sociale structuren. De meeste andere gevallen van de geheel-deelrelatie komen niet in aanmerking voor een hiërarchische koppeling omdat het deel tot meer dan één geheel kan behoren.
In kader Volgens de SKOS-standaard kan een begrip in meerdere begrippenkaders worden opgenomen. Praktisch gezien kan dit slechts als sprake is van begrippenkaders waarvan de contexten overlappen. nora begrippenkader basis
Toelichting harmonisatierelaties ArchiMateToelichting op de harmonisatierelaties van dit begrip in relatie tot ArchiMate Archimate 3.2:

Een functie kan in ArchiMate gemodelleerd worden door verschillende elementen, afhankelijk van de specifieke context waarin het wordt gebruikt:

  • Bedrijfsfunctie - wat een organisatie doet in termen van activiteiten die gegroepeerd zijn op basis van vaardigheden, kennis of middelen.
  • Applicatiefunctie - wat een Applicatiecomponent biedt aan functionaliteit die kan worden hergebruikt door verschillende processen.
  • Technologiefunctie - de functionaliteit die Technologiecomponent levert.
  • Bekwaamheid - een generieke functie die niet direct een concrete invulling heeft. Dit representeerd een vermogen van een organisatie (wat) zonder direct de invulling ervan (hoe) vast te leggen.
Toelichting harmonisatierelaties ISOToelichting op de harmonisatierelaties van dit begrip in relatie tot ISO
Toelichting harmonisatierelaties TOGAFToelichting op de harmonisatierelaties van dit begrip in relatie tot TOGAF
Heeft overeenkomstig bovenliggendConventie is om «heeft overeenkomstig bovenliggend» op dezelfde manier als «heeft bovenliggend» te gebruiken, maar dan om een begrip te verbinden met een begrip in een ander begrippenkader, dus ook in een andere context. Je zou kunnen zeggen dat het in kaart brengen van dit soort relaties minder inherent is aan de betekenis van de betreffende begrippen. Vanuit het standpunt van de oorspronkelijke ontwerper van een begrippenkader kunnen ze soms zelfs verkeerd zijn. Harmonisatie eigenschappen zijn nuttig in toepassingen die meerdere, conceptueel overlappende begrippenkaders gebruiken.
Heeft overeenkomstig onderliggendRelateert een begrip aan een specifieker begrip uit een ander begrippenkader.
Is overeenkomstig verwantConventie is om «is overeenkomstig verwant» op dezelfde manier als gerelateerd te gebruiken, maar dan om een begrip te verbinden met een begrip in een ander begrippenkader, dus ook in een andere context. Je zou kunnen zeggen dat het in kaart brengen van dit soort relaties minder inherent is aan de betekenis van de betreffende begrippen. Vanuit het standpunt van de oorspronkelijke ontwerper van een begrippenkader kunnen ze soms zelfs verkeerd zijn. Harmonisatie eigenschappen zijn nuttig in toepassingen die meerdere, conceptueel overlappende begrippenkaders gebruiken. https://www.begrippenxl.nl/archimate/nl/page/BusinessFunction, https://www.begrippenxl.nl/archimate/nl/page/ApplicationFunction, https://www.begrippenxl.nl/archimate/nl/page/TechnologyFunction, https://www.begrippenxl.nl/archimate/nl/page/Capability
Is vrijwel overeenkomstig Een dergelijke relatie is aanwezig als de betekenis van het betreffende begrip ongeveer gelijk is aan de betekenis van het begrip uit het andere begrippenkader, dus niet precies hetzelfde.
Is exact overeenkomstig Een dergelijke relatie is aanwezig als de betekenis van het betreffende begrip gelijk is aan de betekenis van het begrip uit het andere begrippenkader. Het begrip kan ook een 'leenwoord' zijn, dat wil zeggen dat het begrip is overgenomen uit het andere begrippenkader.
Is onderdeel van
Titel Dit is een overkoepelend begrip voor de verschillende soorten termen (voorkeursterm, alternatieve term, zoekterm) waarmee begrippen kunnen worden aangeduid. Good practice is om die specifieke termen te gebruiken. In de definitie moet 'iets' breed worden geïnterpreteerd. Het kan ieder onderwerp van gesprek zijn; zoals een specifiek begrip of een specifiek gebouw.
URL