nora begrippenkader in bewerking
Id-41804054-1741-4040-4054-174180405415
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Eigenschappen
| Naam | NORA Begrippenkader In Bewerking |
|---|---|
| Uitleg | Dit zijn begrippen die wellicht kandidaatbegrippen zijn en die voortkomen uit de inventarisatie van alle begrippenkaders van zoveel mogelijk overheidsreferentiearchitecturen. |
Collecties
Begrippen
| Begrip | Definitie | Heeft bron |
|---|---|---|
| BIV-Classificatie | ||
| OTAP-straat | Een serie omgevingen waarin (elementen van) services achtereenvolgens onder beheerste omstandigheden ontwikkeld, getest, geaccepteerd, en in productie genomen kunnen worden. | |
| aanbesteding | Een inkoopmethode waarbij een opdrachtgever een voorgenomen opdracht bekendmaakt. | https://nl.wikipedia.org/wiki/Aanbesteding |
| aanmelder | De persoon die een melding doet. | |
| aanpasbaarheid | De mate waarin een product of systeem effectief en efficiënt aangepast kan worden voor andere of zich ontwikkelende hardware, software of andere operationele of gebruiksomgevingen. | https://nl.wikipedia.org/wiki/ISO_25010#Overdraagbaarheid_(Portability) |
| aansluitvoorwaarden | ||
| aanvrager | Persoon die een verzoek doet | |
| acceptatie | Activiteit die bepaalt dat een (deel)voorziening compleet, nauwkeurig en betrouwbaar is en voldoet aan de opgegeven vereisten. | |
| acceptatiecriteria | De minimale eisen waaraan een gewijzigde dienst, of een gewijzigd onderdeel daarvan, moet voldoen om aan de behoeften van de stakeholders te voldoen. | |
| acceptatieomgeving | Omgeving waarin acceptatietesten kunnen worden uitgevoerd. | |
| acceptatietest | ||
| account | ||
| accountability | Eindverantwoordelijkheid. | |
| actor | ||
| actualiteit | De mate waarin gegevens recent genoeg zijn. | NORA Begrippenkader |
| afgesproken openingstijd | De tijd waarvoor geldt dat een dienst beschikbaar is voor gebruikers. | |
| afhankelijkheid | ||
| alert | Een notificatie van een systeem dat een event is opgetreden. | |
| algoritme | ||
| apparaat | Een fysiek object, bestaande uit hardware, software of een combinatie van beide. | |
| applicatiebeheer | ||
| applicatiecomponent | ArchiMate | |
| applicatieservice | ||
| application programming interface | ||
| architect | ||
| architectuurprincipe | ||
| artefact | ||
| asset | Alles met een commerciële en -of vervangingswaarde, dat eigendom is van een organisatie. | |
| asynchroon | ||
| authenticatie | ||
| authenticatiedienst | Partij die op basis van een identificatiemiddel een authenticatieverklaring afgeeft. | NORA Begrippenkader |
| authenticatiemiddel | ||
| authenticiteit | Een kwaliteitsattribuut van een informatieobject. Het toont aan dat het informatieobject is wat het beweert te zijn, dat het is gemaakt of verzonden door de persoon of organisatie die beweert het te hebben gemaakt of verzonden en dat het is gemaakt en verzonden op het tijdstip als aangegeven bij het informatieobject. | NORA Begrippenkader ISO25010 |
| authentiek gegeven | In een basisregistratie opgenomen gegeven dat bij wettelijk voorschrift als authentiek is aangemerkt | NORA Begrippenkader |
| authentieke bron | ||
| autorisatie | Het proces van het toekennen van rechten voor de toegang tot geautomatiseerde functies en/of gegevens in ICT voorzieningen. | NORA Begrippenkader |
| back-office | Dat deel van de organisatie dat geen eerstelijns contacten met klanten en gebruikers heeft, maar wel ondersteuning biedt aan de dienstlevering. | |
| baseline | Een vastgelegde beschrijving van een configuratie, op een zeker moment in de tijd. Een gemeenschappelijk normenstelsel binnen een organisatie, waaruit passende maatregelen kunnen worden afgeleid. Een type baseline is de baseline kwaliteit, dat wil zeggen een organisatiebreed normenkader waarin de organisatie ook alle concrete maatregelen beschrijft die de kwaliteit van de diensten waarborgen. | NORA Begrippenkader |
| basisarchitectuur | ||
| basisgegeven | Een in een basisregistratie opgenomen gegeven. | NORA Begrippenkader |
| basisregistratie | Een bij wet als basisregistratie aangemerkte registratie. | NORA Begrippenkader |
| bedreiging | Een mogelijk gevaar. | |
| bedrijfsfunctie | ||
| bedrijfsobject | ||
| begrijpelijkheid | De mate waarin gegevens eenvoudig gelezen en geïnterpreteerd kunnen worden door gebruikers. | NORA Begrippenkader |
| begrippenlijst | Een lijst van begrippen met hun definities. | https://docs.geostandaarden.nl/nl-sbb/nl-sbb/#begrippenlijst |
| beheerde infrastructuur register | Het register met de componenten van de beheerde infrastructuur. | |
| behoefte | ||
| beleidskader | NORA is gebaseerd op bestaand overheidsbeleid (Nationaal en Europees) en op de instrumenten die in het kader van dat beleid zijn ontwikkeld, zoals wetten, regelgeving, Kamerstukken en bestuursakkoorden. | NORA Begrippenkader |
| bereikbaarheid | De wijze waarop een gebruiker de dienstverlener kan bereiken voor ondersteuning. | |
| beschikbaarheid | gegevens worden opgeslagen volgens duurzame normen en afhankelijk van de organisatiekeuze beschikbaar gesteld aan verschillende afnemers. Dit kan zich bijvoorbeeld uiten in technische, privacy afgeschermde, digitale, open of gesloten vormen. | NORA Begrippenkader ISO25010 |
| beschikbaarstellingstijd | Zie afgesproken openingstijd (AOT). | |
| best practices | Een toegepaste werkwijze die algemeen wordt beschouwd als de beste manier om iets te doen. | |
| besturingssysteem | ||
| bestuursorgaan | Orgaan van een rechtspersoon krachtens publiekrecht ingesteld" (a-orgaan), of "een persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed" (b-orgaan). | NORA Begrippenkader |
| betrouwbaarheid | De mate waarin de organisatie zich voor de informatievoorziening kan verlaten op een informatiesysteem. De betrouwbaarheid van een informatiesysteem is daarmee de verzamelterm voor de begrippen beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid. | NORA Begrippenkader ISO25010 |
| betrouwbaarheidsniveau | Mate waarin vertrouwen kan worden gesteld in een identificatiemiddel, gebaseerd op de mate van zekerheid waarmee attributen, identiteiten, identificatiemiddelen en/of bevoegdheden zijn vastgesteld. | NORA Begrippenkader |
| burgers en bedrijven | Met de term burgers en bedrijven bedoelen we alle belanghebbenden van overheidsdienstverlening in de ruimste zin van het woord. | NORA Begrippenkader |
| business | ||
| business architectuur | ||
| business case | Een geformaliseerde berekening van de rechtvaardiging van een investering op basis van de verhouding tussen de te maken kosten en de verwachte baten. | |
| capaciteit | De hoeveelheid van een kenmerk van een voorziening en/of van de ondersteuning. | ISO25010 |
| cloud | ||
| cloud computing | Cloud computing is een model voor het mogelijk maken van alomtegenwoordige, handige, on-demand netwerktoegang tot een gedeelde pool van configureerbare computerbronnen (bijvoorbeeld netwerken, servers, opslag, applicaties en diensten) die snel kunnen worden geleverd en vrijgegeven met een minimale beheersinspanning of interactie met de serviceprovider. | NORA Begrippenkader |
| compatibiliteit | ISO25010 | |
| compleetheid | De mate waarin gegevens aanwezig zijn. | |
| compliance | Een bevestigende indicatie of oordeel dat een (onderdeel van een) service voldoet aan de eisen van een desbetreffende specificatie, contract of regelgeving. | |
| compliancy | ||
| concept | ||
| conceptueel informatiemodel | Een van de vier typen modellen zoals gedefinieerd in het MIM. | NORA Begrippenkader |
| conformiteit | In overeenstemming met iets anders. | |
| connectiviteit | ||
| consent | ||
| consistentie | De mate waarin gegevens vrij van tegenspraak zijn en samenhang vertonen met andere gegevens. | NORA Begrippenkader |
| continuïteit | De mate waarin een (onderdeel van een) service zonder onderbreking beschikbaar is. | |
| contract | ||
| control (werkwoord) | Het uitoefenen van beperkende of sturende invloed. | |
| control (zelfstandig naamwoord) | Een aanpak of maatregel voor het managen van risico's. | |
| convenant | ||
| database | ||
| datakwaliteit | ||
| datalek | ||
| datamanagement | ||
| datamodel | ||
| datatype | ||
| dienstenovereenkomst | ||
| dienstenregister | ||
| dienstverlening | ||
| digitale handtekening | ||
| digitale identificatie | ||
| doelbinding | ||
| domeinarchitectuur | ||
| domeinscheiding | Het scheiden van een taakgebied in twee deel-taakgebieden, waarbij het ene taakgebied specificeert en het andere taakgebied die specificatie realiseert. | |
| downtime | De tijd tussen het optreden van een storing en het herstel daarvan. | |
| eerstelijnsondersteuning | ||
| effectiviteit | ISO25010 | |
| efficiëntie | ISO25010 | |
| eindafnemer | De klant van de klant van de leverancier. | |
| eindgebruiker | Een medewerker van een klant van een klant. | |
| element | De meest fundamentele eenheid, niet verder op te splitsen zonder verlies van essentiële eigenschappen. | Kerngroep |
| end-to-end | ||
| enterprise architectuur | De vertaling van de strategische doelstellingen van een organisatie naar concrete inrichtingsprincipes en modellen en veranderplannen. | TOGAF |
| enterprise-servicemanagement | Het managen van integrale, end-to-end services, over de volledige omvang van de organisatie. | |
| escalatie | Een activiteit waarmee extra resources of extra bevoegdheden worden aangesproken t.b.v. het bereiken van een zeker doel. | |
| event | Een gebeurtenis. | USM |
| externe afnemer | Een klant die deel uit maakt van een andere organisatie dan de leverancier. | |
| facility management | ||
| feit | ||
| fix | correctieve versie | |
| fix | Een correctieve versie. | |
| functiescheiding | Control-techniek waarbij een scheiding wordt aangebracht tussen het specificeren en het realiseren van zaken. | |
| functioneel beheer | Taakgebied dat de specificatie van de service en de ondersteuning bij het gebruik van de voorziening omvat. | |
| functioneel ontwerp | De specificatie van de functionaliteit van een service of systeem. | |
| gegevensafnemer | ||
| gegevensbeheer | ||
| gegevensbetrokkene | ||
| gegevensmanagement | ||
| gegevensverstrekker | ||
| gegevensverwerking | ||
| geldigheid | ||
| geo-informatie | Alle informatieobjecten die een plaatsgebonden kenmerk hebben: gegevens met een directe of indirecte referentie naar een plaats op het aardoppervlak. | NORA Begrippenkader |
| geometrie | ||
| gerede twijfel | Er is sprake van gerede twijfel bij een afnemer over de juistheid van een gegeven als voldaan wordt aan de volgende criteria: er is een sterk vermoeden dat een (authentiek) gegeven onjuist is, dat vermoeden is gebaseerd op kennis en kunde van de eigen processen en doelgroep van de afnemer (een combinatie van kennis, kunde en gezond verstand) en de afnemer kent de definitie van dit (authentiek) gegeven. | NORA Begrippenkader |
| grondoorzaak | ||
| handhaving | ||
| hardware | ||
| herstelbaarheid | ISO25010 | |
| human-to-machine | ||
| identificatie | Het bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen. | NORA Begrippenkader |
| identificatiemiddel | Een middel dat verifieerbare verklaringen over identiteitsgegevens kan verstrekken en gebruikt wordt voor de authenticatie van entiteiten met een bepaalde identiteit. | NORA Begrippenkader |
| identifier | Één of meer gegevens die gezamenlijk uniek bepalen bij welk object ze horen. | |
| identity and access management | ||
| incidentmelding | Een verzoek om een incident te verhelpen. | |
| informatie- en communicatietechnologie | ||
| informatiearchitectuur | De informatie-architectuur beschrijft de inhoudelijke relaties en samenhang tussen toepassingen (applicaties) en gegevensverzamelingen onderling. | NORA Begrippenkader |
| informatiebeleid | ||
| informatiebeveiliging | Het proces van vaststellen van de vereiste betrouwbaarheid van informatiesystemen in termen van vertrouwelijkheid, beschikbaarheid en integriteit alsmede het treffen, onderhouden en controleren van een samenhangend pakket van bijbehorende maatregelen. | NORA Begrippenkader |
| informatiehuishouding | Het totaal aan regels en voorzieningen gericht op de informatiestromen en opslag of archivering ter ondersteuning van de primaire processen. | NORA Begrippenkader |
| informatiemanagement | ||
| informatiemanager | ||
| informatietechnologie | ||
| informatieverwerkend systeem | ||
| infrastructuurcomponent | Een onderdeel van de beheerde infrastructuur. | |
| insourcing | Het door interne teams laten uitvoeren van werkzaamheden, die daarvoor extern werden uitgevoerd. | |
| instemming | ||
| integriteit | ||
| juistheid | De mate waarin gegevens de echte waarde goed weergeven. | NORA Begrippenkader |
| kanaal | Communicatiekanaal dat bij de dienstverlening wordt gebruikt. Elk kanaal kent verschillende vormen waarin informatie kan worden gedeeld. | NORA Begrippenkader |
| kennismanagement | Het verzamelen, analyseren, opslaan en delen van kennis en informatie binnen een organisatie. | |
| kerngegeven | ||
| koppelbaarheid | Hoi Harro. Zou je niets willen aanpassen? | ISO25010 |
| kwaliteitsdoel | NORA Kwaliteitsdoelen beschrijven de gewenste kenmerken van overheidsdienstverlening vanuit het perspectief van de wensen van de samenleving, de burgers en bedrijven (het wat). | NORA Begrippenkader |
| lijn | De hiërarchische organisatiestructuur. | |
| linked data | ||
| mandatering | ||
| middleware | ||
| monitoring | Het observeren van de status of prestatie van een service of onderdelen daarvan, teneinde de werking van een overeengekomen service te verifiëren. | |
| onderhoud | ||
| ontologie | ||
| ontwikkelomgeving | Een omgeving die wordt gebruikt om (onderdelen van) services te creëren of aan te passen. | |
| onweerlegbaarheid | Begrip dat gebruikt wordt bij elektronische berichtuitwisseling en dat inhoudt dat de zender van een bericht niet kan ontkennen een bepaald bericht te hebben verstuurd en dat de ontvanger van een bericht niet kan ontkennen het bericht van de zender in de oorspronkelijke staat te hebben ontvangen. | NORA Begrippenkader ISO25010 |
| open data | ||
| operationeel beheer | ||
| outsourcing | Het door een externe partij laten uitvoeren van werkzaamheden, die eerst intern werden uitgevoerd. | |
| perspectief | Een invalshoek van waaruit men een organisatie wenst te beschouwen én waarop men wenst te sturen. | |
| plausibiliteit | De mate waarin gegevens worden beschouwd als waar en geloofwaardig door gebruikers. | NORA Begrippenkader |
| portabiliteit | Het gemak waarin iets kan worden gewisseld, bv de mate waarin een klant kan wisselen van leverancier, of de mate waarin een component in een andere omgeving kan worden geïnstalleerd. | |
| portfoliomanagement | ||
| precisie | De mate waarin gegevens exact of onderscheidend genoeg zijn. | NORA Begrippenkader |
| primaire taak | Taken die tot de kernactiviteit van een organisatie worden gerekend, in tegenstelling tot algemene ondersteunende activiteiten (secundaire activiteiten). | |
| privaat | ||
| privacy | ||
| proceseigenaar | Profiel met eindverantwoordelijk voor het proces, voor de voorzieningen die nodig zijn om het proces uit te voeren, en de voor aansturing van de procesmanager. | |
| procesmanagement | Het specificeren van een proces, het maken van afspraken over de uitvoering, en het scheppen van condities waarin het proces optimaal kan functioneren. | |
| producten en diensten | ||
| productieomgeving | De omgeving waarin de voorziening voor gebruik door de gebruiker beschikbaar wordt gesteld. | |
| project | ||
| projectstartarchitectuur | ||
| protocol | ||
| pseudoniem | ||
| pseudonimisering | ||
| publiek | ||
| realisatie | ||
| record | ||
| redundantie | ||
| regie-organisatie | Organisatie die haar operationele activiteiten heeft uitbesteed, en zich alleen nog bezig houdt met het aansturen van de uitvoering daarvan door de externe uitvoerders. | |
| register | ||
| registratie | ||
| relatie | ||
| release | Versie die ruim van te voren gepland is. | |
| release | Een geplande versie, die ruimschoots van tevoren op de wijzigingenkalender te vinden is. | |
| requirement | ||
| risico | Een situatie met een bepaald effect dat met bepaalde kans kan optreden. | |
| risicomanagement | ||
| routering | Het doorgeven van een melding of activiteit aan een andere behandelaar of oplosgroep. | |
| schaalbaarheid | De mate waarin een service mee kan groeien met veranderende omstandigheden of wensen. | |
| schakel | ||
| secundaire taak | Taken die tot de algemene ondersteunende activiteiten van een organisatie worden gerekend, in tegenstelling tot kernactiviteiten (primaire activiteiten). | |
| service request | Gespecificeerd verzoek om goederen en/of activiteiten die in de SO zijn overeengekomen, niet zijnde een wens, wijzigingsverzoek of incident. | |
| servicedesk | Functie (team) voor het aannemen en (laten) afhandelen van meldingen van gebruikers. | |
| shared service center | Een servicedesk die bestaat uit meerdere groepen van één of meer disciplines. | |
| single sign-on | ||
| snelheid | ISO25010 | |
| software as a service | ||
| sourcing | ||
| specificatie | ||
| stelsel van basisregistraties | Het geheel van afspraken en voorzieningen gericht op het doelmatige en efficiënte beheer van een beperkt aantal gegevens, die nodig zijn voor de uitvoering van de taken van de overheid, vastgelegd in gegevensverzamelingen met een wettelijke basis (de basisregistraties), inclusief hun onderlinge samenhang en de gemeenschappelijke voorzieningen die nodig zijn voor verzameling, verspreiding en gebruik. | NORA Begrippenkader |
| systeembeheer | ||
| systeemsoftware | ||
| tactiek | ||
| team | Twee of meer personen die samenwerken in een organisatorische structuur. | |
| technisch ontwerp | Vertaling van een functioneel ontwerp naar de technische specificaties van service. | |
| technologiebeheer | Taakgebied dat de gespecificeerde services realiseert. | |
| test | ||
| testomgeving | De omgeving waarin (een onderdeel van) een service wordt getest. | |
| tijdigheid | ||
| toegangsbeheer | ||
| toegankelijkheid | Houdt in dat informatie vindbaar, interpreteerbaar en uitwisselbaar is. | NORA Begrippenkader ISO25010 |
| toepassingsprofiel | ||
| toestemming | ||
| traceerbaarheid | De mate waarin de totstandkoming en het gebruik van gegevens zijn vastgelegd. | NORA Begrippenkader |
| transparantie | Inzicht in de werkwijze die de overheid hanteert. | NORA Begrippenkader |
| trigger | ||
| tweedelijnsondersteuning | ||
| update | ||
| upgrade | Versie die niet kan wachten tot de eerstvolgende release | |
| upgrade | Een versie die niet kan wachten op de eerstvolgende geplande release. | |
| uptime | De tijd tussen het moment dat de service is hervat na een storing, en het moment dat de volgende storing zich voordoet. | |
| vaardigheid | De mate van perfectie waarmee een partij een zekere activiteit uitvoert, volgens de definitie van die activiteit. | |
| veiligheid | ||
| verifieerbaarheid | ||
| versie | Variant van een element in de beheerde infrastructuur. | |
| versleuteling | ||
| vertegenwoordiging | ||
| vertrouwelijkheid | ISO25010 | |
| verwerker | ||
| verwerkersovereenkomst | ||
| viewpoints | Dwarsdoorsnede van NORA voor een specifiek publiek of doel. Een viewpoint bestaat uit een selectie van elementen en relaties tussen elementen. Een viewpoint het kan een subset van de elementtypen uit het kennismodel bevatten (bv alleen beleidskaders en basisprincipes), maar ook een selectie binnen een elementtype (bv alleen elementen die over beveiliging gaan). | NORA Begrippenkader |
| vindbaarheid | Houdt in dat informatie binnen redelijke termijn kan worden gevonden. | NORA Begrippenkader |
| volledigheid | Betekent dat alle procesgebonden informatie is vastgelegd en wordt beheerd die aanwezig zou moeten zijn conform het beheerregime dat voor dat proces is vastgesteld. | NORA Begrippenkader |
| volwassenheid | ISO25010 | |
| voorspelbaarheid | ||
| waarschijnlijkheid | ||
| wallet | Een voorziening in de vorm van een online service of softwareprogramma dat vertrouwelijke gegevens kan bevatten, zoals persoonlijke attributen, identificatiegegevens, inloggegevens en bankpassen, en dat de bezitter in staat stelt digitale transacties uit te voeren, zoals aantonen van zijn identiteit, attributen verstrekken en betalingen te doen. | NORA Begrippenkader |
| wens | Gespecificeerd verzoek om de service aan te passen, dan wel te realiseren conform afspraak. | |
| wijzigingsverzoek | ||
| zaak | Een samenhangende hoeveelheid werk met een welgedefinieerde aanleiding en een welgedefinieerd eindresultaat, waarvan kwaliteit en doorlooptijd bewaakt moeten worden | NORA Begrippenkader |