Begrippen die niet behoren tot de basisbegrippen
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Dit is een lijst waar begrippen staan die niet tot de lijst van NORA-basisbegrippen behoren en nog de status 'In bewerking' hebben. Als de begrippen zijn besproken in de Expertgroep krijgen deze conform het beheerproces de status 'Voorgesteld'. De NORA-gebruikersraad wordt vervolgens gevraagd de voorgestelde begrippen goed te keuren.
Deze lijst is indertijd samengesteld uit begrippenkaders die werden gebruikt bij NORA, ROSA, EAR, GEMMA, WILMA, CORA, ArchiXL, ArchiMate, ISO25010, en de collecties Toegang, Gegevensuitwisseling en Informatielaag. Hieruit is de lijst met Basisbegrippen samengesteld en wat nog over is staat is in deze lijst te zien. Daarvan moet nog de definities en toelichting nog beschreven worden.
| totaal aantal niet-basisbegrippen: | 299 |
|---|---|
| - met definitie: | 170 |
| - zonder definitie: | 129 |
| - met toelichting: | 40 |
| - zonder toelichting: | 259 |
| Definitie | Toelichting | Behoort tot | Alternatieve term | Status redactie | -Begrip | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| BIV-Classificatie | informatielaag, informatiebeveiliging en privacy | In bewerking | ||||
| OTAP-straat | Een serie omgevingen waarin (elementen van) services achtereenvolgens onder beheerste omstandigheden ontwikkeld, getest, geaccepteerd, en in productie genomen kunnen worden. | applicatielaag, basisconcept dienstverlening | In bewerking | |||
| aanbesteding | Een inkoopmethode waarbij een opdrachtgever een voorgenomen opdracht bekendmaakt. | organisatorische laag | aanbesteden | In bewerking | ||
| aanmelder | De persoon die een melding doet. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| aanpasbaarheid | De mate waarin een product of systeem effectief en efficiënt aangepast kan worden voor andere of zich ontwikkelende hardware, software of andere operationele of gebruiksomgevingen. | basisarchitectuur | adaptability | In bewerking | ||
| aansluitvoorwaarden | organisatorische laag | In bewerking | ||||
| aanvrager | Persoon die een verzoek doet | organisatorische laag | In bewerking | |||
| acceptatie | Activiteit die bepaalt dat een (deel)voorziening compleet, nauwkeurig en betrouwbaar is en voldoet aan de opgegeven vereisten. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| acceptatiecriteria | De minimale eisen waaraan een gewijzigde dienst, of een gewijzigd onderdeel daarvan, moet voldoen om aan de behoeften van de stakeholders te voldoen. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| acceptatieomgeving | Omgeving waarin acceptatietesten kunnen worden uitgevoerd. | applicatielaag | In bewerking | |||
| acceptatietest | organisatorische laag | In bewerking | ||||
| account | organisatorische laag | In bewerking | ||||
| accountability | Eindverantwoordelijkheid. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| actor | basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| actualiteit | De mate waarin gegevens recent genoeg zijn. | informatielaag | In bewerking | |||
| afgesproken openingstijd | De tijd waarvoor geldt dat een dienst beschikbaar is voor gebruikers. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| afhankelijkheid | basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| afleidingsregel | Een regel die beschrijft hoe bepaalde soorten gegevens kunnen worden afgeleid uit andere soorten gegevens. | Een transformatieregel is ook een afleidingsregel, waarbij de regel de gegevens in een gegevensmodel van een doel afleidt uit gegevens in een gegevensmodel van een bron. | Gegevensuitwisseling (Id-20250213-0213-1137-3756-250213113756) | Vastgesteld | ||
| alert | Een notificatie van een systeem dat een event is opgetreden. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| algoritme | basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| apparaat | Een fysiek object, bestaande uit hardware, software of een combinatie van beide. | Een apparaat kan deel uit maken van een voorziening of gebruikt worden in interactie met een voorziening bij het gebruik van een dienst. | identity and access management | In bewerking | Begrippenview objecten | |
| applicatiebeheer | applicatielaag | In bewerking | ||||
| applicatiecomponent | applicatielaag | application component | In bewerking | |||
| applicatieservice | applicatielaag | service, application service | In bewerking | |||
| application programming interface | applicatielaag | API | In bewerking | |||
| architect | basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| architectuurprincipe | basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| artefact | basisarchitectuur | artifact | In bewerking | |||
| asset | Alles met een commerciële en -of vervangingswaarde, dat eigendom is van een organisatie. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| asynchroon | basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| attribuutsoort | De typering van gelijksoortige gegevens die voor een objecttype van toepassing is. | De gegevens "Jan" en "Katrien" worden als gelijksoortig gezien en worden daarom ondergebracht in Attribuutsoort naam. Je kan ook zeggen, het Objecttype Persoon heeft een Attribuutsoort naam en deze is geschikt om gegevens in te plaatsen. Aan elk Objecttype worden nul, één, of meer attribuutsoorten toegekend. In een informatiemodel wordt alleen een voor het domein relevant Attribuutsoort opgenomen bij een Objecttype. Attribuutsoorten worden ook wel kenmerken of eigenschappen genoemd. Dit zijn het ook, maar ook andere modelelementen vallen onder deze omschrijving. Zo is een Relatiesoort ook een kenmerk of eigenschap. | attribuut | Vastgesteld | ||
| attribuutwaarde | De waarde die een attribuut aanneemt. | Vastgesteld | ||||
| authenticatie | identity and access management, basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| authenticatiedienst | Partij die op basis van een identificatiemiddel een authenticatieverklaring afgeeft. | identity and access management, basisarchitectuur | In bewerking | |||
| authenticatiemiddel | identity and access management, basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| authenticiteit | Een kwaliteitsattribuut van een informatieobject. Het toont aan dat het informatieobject is wat het beweert te zijn, dat het is gemaakt of verzonden door de persoon of organisatie die beweert het te hebben gemaakt of verzonden en dat het is gemaakt en verzonden op het tijdstip als aangegeven bij het informatieobject. | identity and access management, basisarchitectuur | authenticity | In bewerking | ||
| authentiek gegeven | In een basisregistratie opgenomen gegeven dat bij wettelijk voorschrift als authentiek is aangemerkt | grondslagenlaag | In bewerking | |||
| authentieke bron | grondslagenlaag | In bewerking | ||||
| autorisatie | Het proces van het toekennen van rechten voor de toegang tot geautomatiseerde functies en/of gegevens in ICT voorzieningen. | identity and access management, basisarchitectuur | In bewerking | |||
| back-office | Dat deel van de organisatie dat geen eerstelijns contacten met klanten en gebruikers heeft, maar wel ondersteuning biedt aan de dienstlevering. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| baseline | Een vastgelegde beschrijving van een configuratie, op een zeker moment in de tijd. Een gemeenschappelijk normenstelsel binnen een organisatie, waaruit passende maatregelen kunnen worden afgeleid. Een type baseline is de baseline kwaliteit, dat wil zeggen een organisatiebreed normenkader waarin de organisatie ook alle concrete maatregelen beschrijft die de kwaliteit van de diensten waarborgen. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| basisarchitectuur | basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| basisgegeven | Een in een basisregistratie opgenomen gegeven. | grondslagenlaag | In bewerking | |||
| basisregistratie | Een bij wet als basisregistratie aangemerkte registratie. | grondslagenlaag | landelijke voorziening | In bewerking | ||
| bedreiging | Een mogelijk gevaar. | organisatorische laag | negatief risico | In bewerking | ||
| bedrijfsfunctie | organisatorische laag | In bewerking | ||||
| bedrijfsobject | informatielaag | In bewerking | ||||
| begrijpelijkheid | De mate waarin gegevens eenvoudig gelezen en geïnterpreteerd kunnen worden door gebruikers. | basisarchitectuur | In bewerking | |||
| begrip | Een eenheid van denken die wordt uitgedrukt door een woord of een groep woorden en verwijst naar de betekenis die daaraan wordt gegeven. | De belangrijkste toepassing voor een begrippenkader is het ophalen van informatie, waarbij het doel is om naar begrippen te zoeken. Begrippen worden weergegeven door termen. Elke term in een thesaurus moet een enkel begrip (of denkeenheid) vertegenwoordigen. Begrippen kunnen variëren van eenvoudig (bijv. katten) tot zeer complex (bijv. rassendiscriminatie onder etnische minderheden). Samengestelde termen of zinsdelen zijn over het algemeen nodig om de meer complexe begrippen uit te drukken. | Vastgesteld | |||
| begrippenkader | Een verzameling normatief bedoelde begrippen die in een bepaald domein relevant zijn. | Een begrippenkader kan worden gedefinieerd om begrippen uit verschillende bronnen op te nemen. Begrippenkaders bieden een manier om kennis te ordenen voor het later kunnen ophalen. Ze worden gebruikt in indexeringsschema's, koppen, thesauri, taxonomieën en andere kennisorganisatiesystemen. Begrippenkaders verplichten het gebruik van vooraf gedefinieerde, geautoriseerde termen die zijn geselecteerd door de ontwerpers ervan, in tegenstelling tot natuurlijke taalvocabulaires,die een dergelijke beperking niet hebben. | Vastgesteld | |||
| begrippenlijst | Een lijst van begrippen met hun definities. | basisarchitectuur | In bewerking | |||
| beheerde infrastructuur register | Het register met de componenten van de beheerde infrastructuur. | Om als dienstverlener in staat te zijn de overeengekomen diensten te leveren, moet die dienstverlener alle daarvoor noodzakelijke infrastructuur beheersen. Dat vereist inzicht in de aard en samensteling van de componenten van die beheerde infrastructuur, alsmede de borging van een betrouwbare informatiebron daarover. Het beheerde infrastructuur register speelt daarmee een zeer belangrijke rol t.a.v. de kwaliteitsborging van de dienstverlening. Een onbetrouwbare registratie daarvan, of een ontbrekende of incomplete registratie, kan leiden tot fouten in de dienstverlening en tot extra kosten. Het ontsluiten van de informatie over de beheerde infrastructuur voor alle betrokkenen in de dienstverlenende organisatie bevordert een correcte en snelle afhandeling van dienstverleningstaken. | basisarchitectuur, Basisconcept dienstverlening (id-8c76a06a-0aad-433c-7543-d81f4210f4f8) | In bewerking | ||
| behoefte | organisatorische laag | vraag, demand | In bewerking | |||
| beleidskader | NORA is gebaseerd op bestaand overheidsbeleid (Nationaal en Europees) en op de instrumenten die in het kader van dat beleid zijn ontwikkeld, zoals wetten, regelgeving, Kamerstukken en bestuursakkoorden. | grondslagenlaag | In bewerking | |||
| beperkingsregel | Een regel die een beperking beschrijft die van toepassing is op één of meerdere soorten gegevens. | Een gegevenskwaliteitsregel is ook een beperkingsregel. Op het moment dat bepaalde gegevens niet voldoen aan een beperkingsregel dan is dat fout in de kwaliteit van de gegevens. | kwaliteitsregel | Vastgesteld | ||
| bereikbaarheid | De wijze waarop een gebruiker de dienstverlener kan bereiken voor ondersteuning. | basisarchitectuur | In bewerking | |||
| bericht | Een afgebakende hoeveelheid gegevens die een verzender naar een ontvanger stuurt. | Vastgesteld | ||||
| beschikbaarheid | gegevens worden opgeslagen volgens duurzame normen en afhankelijk van de organisatiekeuze beschikbaar gesteld aan verschillende afnemers. Dit kan zich bijvoorbeeld uiten in technische, privacy afgeschermde, digitale, open of gesloten vormen. | basisarchitectuur | availability | In bewerking | ||
| beschikbaarstellingstijd | Zie afgesproken openingstijd (AOT). | organisatorische laag | openstellingstijd | In bewerking | ||
| best practices | Een toegepaste werkwijze die algemeen wordt beschouwd als de beste manier om iets te doen. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| bestand | Geordende verzameling van gegevens in elektronische vorm, die door een elektronisch apparaat onder één naam kan worden behandeld en aangesproken. | Merk op dat de Archiefterminologie voor Nederland en Vlaanderen (ArchiefWiki) een definitie voor 'bestand' ("Groep vastgelegde gegevens of documenten bijeengebracht met een bepaald doel en in onderlinge samenhang te raadplegen.") hanteert die niet helemaal overeenkomt met het begrip 'computerbestand'. | Vastgesteld | |||
| besturingssysteem | applicatielaag | In bewerking | ||||
| bestuursorgaan | Orgaan van een rechtspersoon krachtens publiekrecht ingesteld" (a-orgaan), of "een persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed" (b-orgaan). | organisatorische laag | In bewerking | |||
| betrouwbaarheid | De mate waarin de organisatie zich voor de informatievoorziening kan verlaten op een informatiesysteem. De betrouwbaarheid van een informatiesysteem is daarmee de verzamelterm voor de begrippen beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid. | basisarchitectuur | reliability | In bewerking | ||
| betrouwbaarheidsniveau | Mate waarin vertrouwen kan worden gesteld in een identificatiemiddel, gebaseerd op de mate van zekerheid waarmee attributen, identiteiten, identificatiemiddelen en/of bevoegdheden zijn vastgesteld. | informatielaag | In bewerking | |||
| bron | Een registratie die is aangewezen als de plaats waarin gegevens worden beheerd. | Vastgesteld | ||||
| bronhouder | De verantwoordelijke voor de inhoud en kwaliteit van een registratie. | Een bronhouder is verantwoordelijk voor het inwinnen en bijhouden van de authentieke en
niet-authentieke gegevens in een registratie en voor het borgen van de kwaliteit van die gegevens (onder meer naar aanleiding van ontvangen terugmeldingen). | Vastgesteld | |||
| burgers en bedrijven | Met de term burgers en bedrijven bedoelen we alle belanghebbenden van overheidsdienstverlening in de ruimste zin van het woord. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| business | basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| business architectuur | basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| business case | Een geformaliseerde berekening van de rechtvaardiging van een investering op basis van de verhouding tussen de te maken kosten en de verwachte baten. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| capaciteit | De hoeveelheid van een kenmerk van een voorziening en/of van de ondersteuning. | basisarchitectuur | capacity | In bewerking | ||
| cloud | applicatielaag | In bewerking | ||||
| cloud computing | Cloud computing is een model voor het mogelijk maken van alomtegenwoordige, handige, on-demand netwerktoegang tot een gedeelde pool van configureerbare computerbronnen (bijvoorbeeld netwerken, servers, opslag, applicaties en diensten) die snel kunnen worden geleverd en vrijgegeven met een minimale beheersinspanning of interactie met de serviceprovider. | applicatielaag | In bewerking | |||
| compatibiliteit | basisarchitectuur | uitwisselbaarheid, compatibility | In bewerking | |||
| compleetheid | De mate waarin gegevens aanwezig zijn. | basisarchitectuur | In bewerking | |||
| compliance | Een bevestigende indicatie of oordeel dat een (onderdeel van een) service voldoet aan de eisen van een desbetreffende specificatie, contract of regelgeving. | basisarchitectuur | In bewerking | |||
| compliancy | basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| concept | basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| conceptueel informatiemodel | Een van de vier typen modellen zoals gedefinieerd in het MIM. | informatielaag | In bewerking | |||
| conformiteit | In overeenstemming met iets anders. | basisarchitectuur | In bewerking | |||
| connectiviteit | basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| consent | grondslagenlaag | In bewerking | ||||
| consistentie | De mate waarin gegevens vrij van tegenspraak zijn en samenhang vertonen met andere gegevens. | basisarchitectuur | In bewerking | |||
| continuïteit | De mate waarin een (onderdeel van een) service zonder onderbreking beschikbaar is. | basisarchitectuur | In bewerking | |||
| contract | organisatorische laag | In bewerking | ||||
| control (werkwoord) | Het uitoefenen van beperkende of sturende invloed. | Control leidt tot beheersing. | organisatorische laag | In bewerking | ||
| control (zelfstandig naamwoord) | Een aanpak of maatregel voor het managen van risico's. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| convenant | grondslagenlaag | In bewerking | ||||
| data | Een verzameling tekens in de vorm van termen of symbolen. | Termen zijn taalkundige tekens. Symbolen zijn niet-taalkundige tekens. Data is de grondstof voor gegevens, maar er zijn meerdere tekens nodig om een betekenisvol iets (een gegeven) te duiden. De termen data en gegevens worden vaak als synoniem beschouwd. | Vastgesteld | |||
| data-aanbieder | Een rol die data beschikbaar maakt voor afnemers door dataservices te ontwikkelen op de bron(nen) van bronhouder(s). | aanbieder, distributeur, verstrekker, leverancier | Vastgesteld | |||
| data-afnemer | De rol die data van data-aanbieders beschikbaar maakt voor gebruik ten behoeve van eigen doelstellingen in een eigen context. | De data-afnemer is een rechtspersoon, die als deelnemer is aangesloten bij het stelsel. De data-afnemer kan gebruik maken van dataservices van een of meer data-aanbieders als hij daarvoor gerechtigd is en als hij deze uitsluitend zonder commercieel oogmerk gebruikt voor publiek belang. De data-afnemer gaat hiervoor een (standaard)overeenkomst aan met de data-aanbieder(s). | afnemer | Vastgesteld | ||
| data-element | Eenheid van gegevens die in een bepaalde context als ondeelbaar wordt beschouwd. | Een data-element is een typering van een bepaald gegeven. | Vastgesteld | |||
| database | applicatielaag | In bewerking | ||||
| datacatalogus | Een samengestelde verzameling metadata over datasets en dataservices. | Een Catalog in DCAT 2.0 is algemener van aard en kan allerlei bronnen bevatten. In DCAT 2.0 is een Catalog ook een Dataset. | Vastgesteld | |||
| datakwaliteit | informatielaag | In bewerking | ||||
| datalek | informatielaag, informatiebeveiliging en privacy | In bewerking | ||||
| datamanagement | informatielaag | In bewerking | ||||
| datamodel | informatielaag | In bewerking | ||||
| dataset | Een verzameling gegevens die is gepubliceerd of samengesteld door één enkele partij. | Een dataset is een gegevensverzameling. Op data.overheid.nl is deze samengesteld en gepubliceerd door een (overheids-)organisatie. De DCAT standaard heeft een ruime opvatting over de aard van de gegevens die een dataset kunnen vormen. Het is denkbaar dat collecties van documenten (bijvoorbeeld van een bepaalde organisatie of over specifieke onderwerpen) worden opgenomen in datasets, die vervolgens volgens de DCAT standaard worden gedocumenteerd en gepubliceerd op data.overheid.nl. | Vastgesteld | |||
| datatype | informatielaag | In bewerking | ||||
| dienstenovereenkomst | organisatorische laag | service level agreement, service agreement, dienstenniveau-overeenkomst, SLA | In bewerking | |||
| dienstenregister | organisatorische laag | serviceregister | In bewerking | |||
| dienstverlening | organisatorische laag | In bewerking | ||||
| digitale handtekening | applicatielaag | In bewerking | ||||
| digitale identificatie | applicatielaag | In bewerking | ||||
| doelarchitectuur | basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| doelbinding | informatielaag, informatiebeveiliging en privacy | In bewerking | ||||
| domein | Samenhangend geheel van dingen in de werkelijkheid. | Vastgesteld | ||||
| domeinarchitectuur | basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| domeinscheiding | Het scheiden van een taakgebied in twee deel-taakgebieden, waarbij het ene taakgebied specificeert en het andere taakgebied die specificatie realiseert. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| downtime | De tijd tussen het optreden van een storing en het herstel daarvan. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| duurzame toegankelijkheid | De mate waarin gegevens vindbaar, beschikbaar, leesbaar, interpreteerbaar, betrouwbaar en toekomstbestendig blijven voor iedereen die daar recht op heeft en voor zolang noodzakelijk is. | Vanuit het perspectief van de samenleving, kan overheidsinformatie bepaalde waarde vertegenwoordigen. Door deze informatie duurzaam toegankelijk te maken, stelt de overheid de maatschappij in staat om deze waarde te benutten. Welke producten en diensten de overheid levert en de voorwaarden waaraan deze moeten voldoen, is vastgelegd in wet- en regelgeving. De principes/ uitgangspunten van duurzame toegankelijkheid van overheidsinformatie dragen eraan bij dat overheidsorganisaties rekening houdend met wet- en regelgeving, op een rechtmatige manier hun taken kunnen uitvoeren en verantwoording hierover kunnen afleggen. Duurzame toegankelijke informatie is een belangrijke grondstof voor de overheid. Het is de grondstof voor het leveren van producten en diensten, waarmee de overheid publieke waarde creëert binnen de geldende wettelijke kaders. | Vastgesteld | |||
| eerstelijnsondersteuning | organisatorische laag | In bewerking | ||||
| effectiviteit | basisarchitectuur | effectiveness | In bewerking | |||
| efficiëntie | basisarchitectuur | efficiency | In bewerking | |||
| eindafnemer | De klant van de klant van de leverancier. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| eindgebruiker | Een medewerker van een klant van een klant. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| element | De meest fundamentele eenheid, niet verder op te splitsen zonder verlies van essentiële eigenschappen. | In de trits systeem -> component -> element is het element de kleinste eenheid. | basisarchitectuur | In bewerking | Begrippenview systeem | |
| end-to-end | organisatorische laag | In bewerking | ||||
| enterprise architectuur | De vertaling van de strategische doelstellingen van een organisatie naar concrete inrichtingsprincipes en modellen en veranderplannen. | basisarchitectuur | In bewerking | |||
| enterprise-servicemanagement | Het managen van integrale, end-to-end services, over de volledige omvang van de organisatie. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| escalatie | Een activiteit waarmee extra resources of extra bevoegdheden worden aangesproken t.b.v. het bereiken van een zeker doel. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| event | Een gebeurtenis. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| externe afnemer | Een klant die deel uit maakt van een andere organisatie dan de leverancier. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| facility management | organisatorische laag | facilitair | In bewerking | |||
| feit | informatielaag | In bewerking | ||||
| feit | Een gebeurtenis of omstandigheid waarvan de werkelijkheid vaststaat, doordat het ofwel zintuiglijk waargenomen ofwel instrumenteel gemeten kan worden. | Een feit moet met objectieve waarnemingen vastgesteld en getoetst kunnen worden. Echter, het doen van de waarneming is subjectief en afhankelijk van persoonsgebonden factoren, zoals perspectief, voorkeur, nauwkeurigheid, tijdigheid, compleetheid en omstandigheden. Feiten staan aan de basis van kennis en kunnen door het verstand worden geordend tot een inzicht. | Vastgesteld | |||
| fix | correctieve versie | basisarchitectuur | In bewerking | |||
| fix | Een correctieve versie. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| formele historie | De veranderingen van gegevens in een registratie | Deze historie kan pas in de registratie zelf worden bepaald. Het betreft typisch een startmoment van de registratie en een eindmoment van de registratie. Verder kan ook een versienummer worden gebruikt om de wijzigingen van een record in tijd te kunnen vastleggen. De periode waarin gegevens in de registratie aanwezig en actueel waren is de registratieperiode. | Vastgesteld | |||
| functiescheiding | Control-techniek waarbij een scheiding wordt aangebracht tussen het specificeren en het realiseren van zaken. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| functioneel beheer | Taakgebied dat de specificatie van de service en de ondersteuning bij het gebruik van de voorziening omvat. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| functioneel ontwerp | De specificatie van de functionaliteit van een service of systeem. | basisarchitectuur, basisconcept dienstverlening | In bewerking | |||
| gebeurtenis | Iets dat gebeurt of gebeurd is. | voorval, feit | Vastgesteld | |||
| gebeurtenistype | De typering van een groep gebeurtenissen die binnen een domein relevant zijn en als gelijksoortig worden beschouwd. | Vastgesteld | ||||
| gegeven | Een vastgelegde waarneming of bewering over een eigenschap van een object. | Vastgesteld | ||||
| gegevensafnemer | informatielaag | afnemer | In bewerking | |||
| gegevensbeheer | informatielaag | In bewerking | ||||
| gegevensbehoefte | De behoefte aan een bepaalde verzameling gegevens. | Vastgesteld | ||||
| gegevensbetrokkene | informatielaag | In bewerking | ||||
| gegevensdienst | Een verzameling operaties die toegang bieden tot een of meer datasets of gegevensverwerkingsfuncties. | Met een Dataservice kan men toegang krijgen tot (een selectie of bewerking van) gegevens van een of meer datasets, speciaal bedoeld voor geautomatiseerde koppelingen tussen systemen. Voorbeelden zijn API- of WMS services. | dataservice | Vastgesteld | ||
| gegevenskwaliteit | De mate waarin een geheel van eigenschappen en kenmerken van één of meer gegevens voldoet aan eisen. | Het streven is dat gegevenskwaliteit "fit-for-purpose" is; dat deze aansluit bij het gebruik. Kwaliteit heeft betrekking op de mate waarin wordt voldaan aan verwachtingen. | datakwaliteit | Vastgesteld | ||
| gegevensmanagement | informatielaag | In bewerking | ||||
| gegevensmodel | Een model dat een beschrijving geeft van eenheden gegevens voor een bepaald domein. | De term wordt meestal gebruikt voor een logisch of fysiek gegevensmodel. | Vastgesteld | |||
| gegevensverstrekker | informatielaag | verstrekker | In bewerking | |||
| gegevensverwerking | informatielaag | In bewerking | ||||
| geldigheid | informatielaag | validiteit | In bewerking | |||
| geldigheidsperiode | De periode waarin een object een bepaalde toestand had. | De opeenvolgingen van wijzigingen in de toestand van een object is de materiële historie. | Vastgesteld | |||
| geo-informatie | Alle informatieobjecten die een plaatsgebonden kenmerk hebben: gegevens met een directe of indirecte referentie naar een plaats op het aardoppervlak. | informatielaag | In bewerking | |||
| geometrie | informatielaag | In bewerking | ||||
| gerede twijfel | Er is sprake van gerede twijfel bij een afnemer over de juistheid van een gegeven als voldaan wordt aan de volgende criteria: er is een sterk vermoeden dat een (authentiek) gegeven onjuist is, dat vermoeden is gebaseerd op kennis en kunde van de eigen processen en doelgroep van de afnemer (een combinatie van kennis, kunde en gezond verstand) en de afnemer kent de definitie van dit (authentiek) gegeven. | grondslagenlaag | In bewerking | |||
| grondoorzaak | organisatorische laag | In bewerking | ||||
| grondslag | De wet- en regelgeving en/of het beleid die van toepassing zijn. | Een wettelijke grondslag betekent dat een bepaalde bevoegdheid staat beschreven in een wet. De betekenis van het bestuursrechtelijk legaliteitsbeginsel is dat de bestuurlijke overheid haar burgers iets mag verbieden of gebieden indien de wet regelt dat de overheid daartoe bevoegd is. | Vastgesteld | |||
| handhaving | organisatorische laag | In bewerking | ||||
| hardware | it-infrastructuurlaag | In bewerking | ||||
| herstelbaarheid | basisarchitectuur | recoverability | In bewerking | |||
| human-to-machine | applicatielaag | In bewerking | ||||
| identificatie | Het bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen. | identity and access management, basisarchitectuur | In bewerking | |||
| identificatiemiddel | Een middel dat verifieerbare verklaringen over identiteitsgegevens kan verstrekken en gebruikt wordt voor de authenticatie van entiteiten met een bepaalde identiteit. | identity and access management, basisarchitectuur | In bewerking | |||
| identifier | Één of meer gegevens die gezamenlijk uniek bepalen bij welk object ze horen. | Een natuurlijk persoon heeft o.a. de volgende identifiers: BSN (enkel gegeven) en de combinatie van voor- en achternamen, geboortedatum en -plaats. | informatielaag, identity and access management | In bewerking | Begrippenview gegevens | |
| identity and access management | basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| incidentmelding | Een verzoek om een incident te verhelpen. | organisatorische laag | storingsmelding, klacht | In bewerking | ||
| informatie | De betekenis die mensen geven aan gegevens in een context. | De interpretatie die iemand geeft aan gegevens is afhankelijk van zijn/haar kennis/overtuigingen. Het is ook afhankelijk van waar en wanneer deze interpretatie plaatsvindt. Informatie wordt ook wel gezien als die dingen die verschil maken. Wat voor één informatie is, is voor de ander geen informatie (bijvoorbeeld als hij/zij dat al wist). Gegevens en informatie zijn wel aan elkaar verbonden; zonder gegevens is er ook geen informatie. | Vastgesteld | |||
| informatie- en communicatietechnologie | basisarchitectuur | ICT, informatietechnologie, IT | In bewerking | |||
| informatiearchitectuur | De informatie-architectuur beschrijft de inhoudelijke relaties en samenhang tussen toepassingen (applicaties) en gegevensverzamelingen onderling. | basisarchitectuur | In bewerking | |||
| informatiebehoefte | De behoefte aan bepaalde informatie. | Vastgesteld | ||||
| informatiebeleid | informatielaag | In bewerking | ||||
| informatiebeveiliging | Het proces van vaststellen van de vereiste betrouwbaarheid van informatiesystemen in termen van vertrouwelijkheid, beschikbaarheid en integriteit alsmede het treffen, onderhouden en controleren van een samenhangend pakket van bijbehorende maatregelen. | organisatorische laag, informatiebeveiliging en privacy | In bewerking | |||
| informatiehuishouding | Het totaal aan regels en voorzieningen gericht op de informatiestromen en opslag of archivering ter ondersteuning van de primaire processen. | basisarchitectuur | In bewerking | |||
| informatiemanagement | informatielaag | In bewerking | ||||
| informatiemanager | basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| informatiemodel | Een model dat een beschrijving geeft van eenheden van informatie of gegevens voor een bepaald domein. | In MIM worden hier zowel conceptuele informatiemodellen als logische gegevensmodellen mee bedoeld. In meer algemene zin worden er meestal vooral conceptuele informatiemodellen mee bedoeld (zie ook NEN-EN-ISO 19101-1:2014). | Vastgesteld | |||
| informatieobject | Een op zichzelf staand geheel van gegevens met een eigen identiteit. ROSA: Een zelfstandige eenheid van informatie die betekenis heeft en daardoor bruikbaar c.q. van belang is binnen een bepaalde context. | informatielaag | object | Verouderd | ||
| informatieobject | Een op zichzelf staand geheel van gegevens met een eigen identiteit. | Een informatieobject is een verzameling aan elkaar gerelateerde gegevens die als eenheid wordt behandeld. Vanuit het perspectief van DUTO betekent dit dat een informatieobject als eenheid aan de gebruikers wordt gepresenteerd. Informatieobjecten zijn de eenheden van informatie waar de DUTO-eisen betrekking op hebben. Bijvoorbeeld zoekresultaten verwijzen naar informatieobjecten, informatieobjecten kunnen opgevraagd worden, informatieobjecten hebben metagegevens, etcetera. Een "eigen identiteit" betekent dat een informatieobject een naam of identificatiekenmerk heeft waardoor het te onderscheiden is van andere informatieobjecten. Hiermee kan een gebruiker eenduidig verwijzen naar het informatieobject. | gegevensobject, data-object | Vastgesteld | ||
| informatieproduct | Een dataset gericht op specifieke gebruiksdoelen. | Vastgesteld | ||||
| informatietechnologie | basisarchitectuur | In bewerking | ||||
| informatieverwerkend systeem | organisatorische laag | informatiesysteem | In bewerking | |||
| infrastructuurcomponent | Een onderdeel van de beheerde infrastructuur. | basisarchitectuur, basisconcept dienstverlening | In bewerking | |||
| insourcing | Het door interne teams laten uitvoeren van werkzaamheden, die daarvoor extern werden uitgevoerd. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| instemming | grondslagenlaag | In bewerking | ||||
| integriteit | informatielaag | In bewerking | ||||
| juistheid | De mate waarin gegevens de echte waarde goed weergeven. | basisarchitectuur | In bewerking | |||
| kanaal | Communicatiekanaal dat bij de dienstverlening wordt gebruikt. Elk kanaal kent verschillende vormen waarin informatie kan worden gedeeld. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| kennis | Verzameling van feiten, gebeurtenissen, overtuigingen en regels, georganiseerd voor systematisch gebruik | Vastgesteld | ||||
| kennismanagement | Het verzamelen, analyseren, opslaan en delen van kennis en informatie binnen een organisatie. | basisarchitectuur | In bewerking | |||
| kerngegeven | informatielaag | sectoraal gegeven | In bewerking | |||
| koppelbaarheid | Hoi Harro. Zou je niets willen aanpassen? | basisarchitectuur | interoperability | In bewerking | ||
| kwaliteitsattribuut | Een aspect van een kwaliteitsdimensie. | Een kwaliteitsattribuut geeft een meer concreet meetbaar aspect binnen een kwaliteitsdimensie aan. Voor een kwaliteitsattribuut kunnen meetbare indicatoren worden gedefinieerd. | subkarakteristiek | Vastgesteld | ||
| kwaliteitsdimensie | Een aspect van kwaliteit waaraan gebruikers van gegevens waarde hechten. | Een kwaliteitsdimensie belicht een bepaald aspect van kwaliteit. Een kwaliteitsdimensie wordt uitgewerkt in kwaliteitsattributen. | karakteristiek | Vastgesteld | ||
| kwaliteitsdoel | NORA Kwaliteitsdoelen beschrijven de gewenste kenmerken van overheidsdienstverlening vanuit het perspectief van de wensen van de samenleving, de burgers en bedrijven (het wat). | basisarchitectuur | In bewerking | |||
| kwaliteitsraamwerk | Een verzameling kwaliteitsdimensies en kwaliteitsattributen. | Een kwaliteitsraamwerk biedt een referentiekader om na te denken over kwaliteit. | Vastgesteld | |||
| lijn | De hiërarchische organisatiestructuur. | organisatorische laag | In bewerking | |||
| linked data | informatielaag | In bewerking | ||||
| locatie | Een positie relatief ten opzichte van de aarde. | Vastgesteld | ||||
| mandatering | grondslagenlaag | In bewerking | ||||
| materiële historie | De veranderingen van een object. | Dit vraagt het vastleggen van de tijdstippen van veranderingen van eigenschappen, de toestand, van een object in de werkelijkheid. De periode waarin een object eenzelfde toestand had is de geldigheidsperiode. | Vastgesteld | |||
| metadata | Gegevens die andere gegevens definiëren en beschrijven. | metagegevens | Vastgesteld | |||
| middleware | applicatielaag | In bewerking |